Internetbelasting moet krant redden…

image Na Plasterk komt nu ook Elco Brinkman met een onzinnig (en onzedelijk) plan om de krant te redden. Want wat stelt deze verdwaasde babyboomer voor? Een heffing op alle internetabonnementen. Serieus!

Ik heb in mijn arm geknepen en gecontroleerd of het geen 1 april was. Maar ik droomde niet en de datum is toch echt 23 juni. Vandaag is Nederland weer een stuk smaller geworden…

Wat is het toch aan de krant dat ervoor zorgt dat de overheid denkt dat er een bailout moet komen? Zijn krantenuitgevers soms geen bedrijven met een winstoogmerk? Die voor haar voortbestaan dienen te concurreren en te innoveren?

Blijkbaar niet. En dat wordt treffend verwoord in onderstaande, ronkende volzin uit het rapport van de commissie Brinkman:

Het gevaar bestaat dat in de huidige transitiefase schade ontstaat
aan de journalistieke infrastructuur met gevolgen voor het democratische bestel die niet worden opgevangen door nieuwe vormen en online constellaties.

Maar wat zegt deze zin nou eigenlijk? Een aanname (het gevaar bestaat…) wordt gevolgd door een veronderstellling (die niet worden opgevangen…).

En het rapport zegt feitelijk dat online nieuwsites en bloggers parasiteiten zijn die slechts door de publicaties van hardwerkende journalisten kunnen bestaan maar hier niets voor betalen:

Aggregatiediensten grazen het web af en maken gebruik van de RSS feeds van kranten, opiniebladen, nieuwsbladen en van andere media, om een constante stroom van berichten naar gebruikers door te sturen.

Ook vormen nieuwsberichten en artikelen uit  kranten belangrijke grondstoffen voor online discussies van onder andere bloggers. Nieuwe spelers op de nieuwsmarkt zouden aanzienlijk slechter presteren zonder de journalistieke infrastructuur die is gestoeld op de printmedia.

De wijze waarop nieuwe spelers van dit bestaande netwerk gebruik maken, levert de kranten, nieuws- en opiniebladen echter geen nieuwe inkomsten op.

Jawel, ziedaar de kern van de argumentatie om (onder meer) met een heffing op internetabonnementen te komen.

Banken moeten worden gered, want anders gaat de economie ten onder. Kranten moeten worden gered want anders gaat de democratie ten onder. Een vrije markt is er slechts voor alle andere bedrijfstakken.

Hoewel dit natuurlijk volstrekte onzin is, wordt het net zo lang herhaald tot de meerderheid dit klakkeloos aanneemt. Als ze zich er al uberhaupt voor interesseren.

Maar het probleem is dat banken zonder twijfel failliet mogen gaan. Ook systeembanken. Er zullen andere banken zijn die de resten oppikken en hiermee verder gaan. Zonder de economie op haar grondvesten te laten dreunen. Want zo werkt een vrije markt economie.

Hetzelfde is onverkort van toepassing op uitgevers. In de jaren van ongekende rendementen is vergeten te investeren en te innoveren. En daar worden nu de zeer wrange vruchten van geplukt. Journalisten hoeven zich geen zorgen te maken; tenminste het deel dat originele content schrijft. Daarvoor zal altijd werk blijven bestaan. Alleen niet meer bij een krant.

Gooi geen goed geld naar slecht geld. Laat kranten in vrede sterven. Dat is hun lot. Er zijn andere media en andere verdienmodellen voor in de plaats gekomen. Maar verkwansel geen belastinggeld aan het verlengen van de doodsstrijd. Laat de banken dat geld investeren in nieuwe initiatieven die door de markt ondersteunt. Dat levert tenminste wat op.

Geef een reactie

24 Comments
  • kuch
    says:

    Ik hoop dat ik dan nog net zo weinig anschluss heb bij m’n -inmiddels- raketloze kinderen als mijn eigen ouders nu. Daarom zijn ze juist zo leuk. God bewaar me voor een wereld vol met iphonende consultants uit Amsterdam die altijd en overal zo vreselijk online zijn. Hoera voor 50’ers met innerlijke rust en concentratievermogen!

  • Rob van Elburg
    says:

    @kuch

    Ik ook, maar onze kinderen zullen ons later uitlachen dat wij een krant kochten van een dag oud tegen 3x de prijs. Maar goed, ansluss houden we dan vast met het waterijsje, of zal het raketje dan ook gesneuveld zijn?

  • Guido Stek
    says:

    @Ruben
    De krant blijf ik leuk vinden, maar als die zou verdwijnen is dat nog geen ramp. Goede onafhankelijke schrijvende journalistiek wel.

    Het vergelijk tussen onderzoeksbureaus en onderzoeksjournalistiek op basis van product zie ik niet, daaruit volgt dat ik het vergelijk in verdienmodel dus ook lastig vindt. Een marktonderzoek is meerdere malen te verkopen, maar heeft een langere gebruikswaarde dan een nieuwsartikel. Een marktonderzoek bevat statistische data met een strategische waarde en of advies. Wat voor een waarde hecht men aan het aan de kaak stellen van een misstand in de maatschappij.
    Het belang van een onderzoek naar de toekomst van social media voor marketeers versus het openbaren van misstanden binnen de AIVD. Hoe zie je dat vergelijk dan op basis van nieuwswaarde en prijs?

    By the way. Nu.nl zal natuurlijk  alleen het persbericht doorplaatsen (met daarin de conclusie die de rest van het rapport moet verkopen). Dat is volgens mij juist ook deel van het probleem. Geen journalistieke waarde, alleen laten zien wat mensen willen lezen. Geen geweten, alleen commercie.

    Ik ben overigens absoluut niet tegen commercie, verandering of andere verdienmodellen, wel als dit zonder na te denken en gewetenloos gebeurt.  De internetbubbel en de bankenbubbel hebben hopelijk geleerd dat wild schieten, weinig raakt.

  • Ruben @ Freep
    says:

    @guido ik begrijp best dat jij graag je krant leest en met jou duizenden andere alleen is de print en distributie zo duur dat het binnenkort niet meer te betalen is, dan vallen de kranten vanzelf om.
    Wat betreft de inkoop van content. Ik kan me niet voorstellen dat nu.nl een heel onderzoeksverslag publiceert. Ze zullen het lezen en de nieuwswaarde eruit halen.
    Zo nemen ook honderden mensen de onderzoeken van Forrester af en schrijven op basis van die onderzoeken blogs, columns, aanbevelingen enz enz…
    Onderzoeksjournalistiek zal dan weer wat verder af komen te staan van de waan van de dag.
    Ze zouden niet alleen de online media kunnen faciliteren, maar ook bijvoorbeeld programma’s als netwerk en nova. Er wordt nu nog veel werk dubbel gedaan en niemand is echt meer specialist.    

  • Guido Stek
    says:

    @Ruben
    Kranten helpen failliet te gaan is een mogelijkheid. Realistisch noem ik dat niet.   Lees toch nog steeds liever een papieren krant met een kop koffie, dan die kindle 2.0 die ik  heb gevonden. En krant maakt geen kortsluiting.

    Onderzoeksbureaus hebben hele andere rekenmodellen om prijs voor hun product te berekenen. Een artikel met maatschappelijke waarde, noem AIVD, Catshuis of de gevolgen van uitlatingen van Bos, kun je niet vergelijken met een marktonderzoek wat een commerciële waarde vertegenwoordigt en waaraan statistische berekeningen ten grondslag zouden moeten liggen.

    Even verder gekeken naar commerciële waarde. Hoe kom je tot een prijs voor een journalistiek artikel.  Als nu.nl een artikel van een contentleverancier wil kopen, wat zou dan de prijs moeten zijn? De leverancier kan immers maar 1 keer verkopen dan, daarna wordt het toch vrij verspreid. Ik zie vergelijkingen met de muziekindustrie, boeken, of tv formats.  Met dien verschille dat deze content een zeer hoge omloopsnelheid heeft.

    Ik ben niet bang dat kranten verdwijnen doordat nieuwe media gebruik maken van hun content. Ze zullen echter wel creatiever met hun product moeten omgaan.

  • kuch
    says:

    Ik zal ‘m toch missen, de telegraaf op mijn badslippers op een zomerse ochtend op een Grieks eiland. Kon de wereld maar blijven zoals ie was.

  • Ruben @ Freep
    says:

    @guido Volgens de “oude media” parasiteren de “nieuwe media” op hun content.
    De “oude media” financieren hun onderzoekjournalistiek vanuit een dood businessmodel en zijn daardoor bang dat deze vorm van journalistiek verloren gaat. 
    Als ik eigenaar zou zijn van een krant zou ik de onderzoeksjournalistiek achter een gesloten omgeving zetten en print afschaffen. Ofwel de media die gebruik willen maken van de onderzoeken moeten betalen. Zo werken de meeste onderzoeksbureaus.
    Daarnaast mag de overheid wat mij betreft ook bepaalde onderzoekers een subsidie geven.
    Of een vorm creëren waarbij de journalisten verbonden blijven aan de universiteiten en publiceren vanuit een specialisme.
    Ik vrees alleen dat zo’n grote verandering pas plaats zal vinden als de kranten failliet gaan.
    Daar moeten we ze een handje bij helpen ipv ze subsidie te geven voor innovatie.   

  • Marc Drees
    says:

    De onderzoeken van Sarah Rotman-Epps zijn in dit verband buitengewoon waardevol. Zij is een Forrester analist die al geruime tijd niet alleen akelige toekomstbeelden schetst voor print, maar tegelijkertijd oplossingen beschrijft die een weg bieden uit de aangekondigde dood. Helaas blijken haar rapporten niet  bekend in het Haagse. Waarschijnlijk niet kostbaar genoeg…

  • Guido Stek
    says:

    Niet het gehele rapport, alleen het advies betreffende de internetheffing wordt verguisd. Eigenlijk is dit een mooi voorbeeld van “onafhankelijke” journalistiek bestaat niet meer, er wordt geschreven wat mensen willen horen. Ergo de commercie voert hoogtij en het leed is al geleden.

    Nog steeds lees ik business modellen en verdienmodellen die beter zouden zijn. Kan iemand echt een onafhankelijk model geven?

  • Patrick
    says:

    Telkens als deze discussie weer oplaait kan ik maar 1 grote winnaar zien en dat is …. het milieu! Dood laten gaan die papieren krant, kwaliteitswaarborging is op de digitale snelweg ook een survival of the fittest! Komt allemaal goed!!

  • Gijs Notté
    says:

    dit plan wordt langs alle kanten en zo’n beetje door iedereen afgeschoten. Het zou een aanfluiting voor de democratie zijn als ze het er toch doordrukken.
    Wie heeft die commissie trouwens betaald?

  • Marc Drees
    says:

    @Arno:
    Een fonds voor de media lijkt me een bijzonder slecht idee. Staatssubsidie voor een onafhankelijke functie? Volstrekt onmogelijk. Dat zet pas het democratische bestel op de tocht.

    Kwaliteitsjournalistiek overleeft indien er door de uitgevers of de individuele journalisten gezocht wordt naar business modellen die passen in het huidige medialandschap. Als commerciele ondernemingen. Waarbij ze nadrukkelijk dienen te beseffen dat de bomen (voorlopig) niet zo hoog de hemel in zullen groeien als tijdens de gouden decennia van de krant.

  • Guido Stek
    says:

    @Marc

    Freelance journalisten en kopieër-persbericht-kranten zijn geen garantie voor kwalitief schrijvende pers.  Een freelance journalist moet tenslotte eerst flink investeren voor dat hij een stuk kan produceren. Neem het AIVD verhaal van vorige week. Daar zal een freelance journalist flink op kunnen verdienen, echter moet deze dan ook flink investeren.

    @Chris
    Je hebt gelijk dat niet alleen kranten dit kunnen. Zembla, nieuwslicht en dergelijke kunnen dit ook.  Als je echter kijkt naar het proces van onafhankelijk geschreven nieuws brengen, staat de krant vooraan in het proces.  De pers online of offline mag ongestraf artikelen doorplaatsen van elkaar zonder verder onderzoek. Nieuws wordt dus hergebruikt. Een item wat de Leeuwarder Courant op maandag heeft, is woensdag landelijk in de pers terug te vinden. De Leeuwarder krijgt hier geen cent voor. Nu.nl is hetzelfde, als een artikel online staat plaatsen zij het ook. Alles zolang het commercieel maar aantrekkelijk is.

    Daar ligt dus ook de eigenlijke vraag, mijns inziens, hoe garanderen we in Nederland onafhankelijke schrijvende pers. Iets wat de commissie, niet echt beantwoord. Zoals ik al ergens las “Het is een paracetamolletje.”, symptoom bestrijding, geen genezing.

  • Arno
    says:

    Jammer dat de opdracht van Plasterk was: verzin innovatierichtingen om de krant te redden. Met dit smalle uitgangspunt ga je nooit crossmediaal denken. Hoewel televisie niet de oorzaak van het probleem is, vind ik het wel een mooi moment om de mediawet ingrijpend te veranderen. Niet van deze tijd dat er een groot publiek bestel is voor radio en tv. Toen de wet bedacht werd was er geen sprake van commerciele media, laat staan internet. Een fonds voor de media (dus niet alleen kranten) lijkt me prima. Kwaliteitjournalistiek moet blijven bestaan, redacties vergrijzen en verliezen versneld aansluiting met jongeren.
    In dat opzicht opvallend dat Paul Molenaar (ook in de commissie) moderner geluid heeft kunnen inbrengen.

  • Paul van Oosterhout
    says:

    bij het afnemen van een abonnement bepaal ik zelf op welke krant, en ik bepaal zelf wat ik kwaliteit vind.  In dit geval zou ik bijvoorbeeld ook de televaag gaan betalen? Dacht het niet!

    Het medium krant kan de verspreidingssnelheid en frequentie van internet niet meer bijhouden. Vaak als er al een artikel on site verschijnt is er al een 20 keer over getwitterd of geblogd.

  • Chris Stapper
    says:

    Volgens mij gaat het fout bij de aanname dat alleen media in de vorm van een krant gedegen nieuws kan brengen dat de democratie kan ondersteunen.
    Plasterk zou moeten beginnen bij het doel: dat het publiek goed op de hoogte wordt gehouden van wat er gebeurt (en daar dan een mooie uitputtende omschrijving van). En dan zou hij moeten kijken naar hoe dit bereikt kan worden.
    Kranten zijn één manier. Maar het medium is secondair. Wat belangrijk is, is dat er een groep journalisten bestaat die gedegen research doen en dat publiceren. Daarna is belangrijk dat de journalisten in staat worden gesteld om dit werk op lange termijn te blijven doen.

    Dit laatste kan betekenen dat de journalisten betaald moeten worden, waarschijnlijk vanuit het medium waarbinnen ze publiceren, bijvoorbeeld een krant of een blog. Maar dit kan ook betekenen dat niet-betaalde journalisten gefaciliteerd worden zodat zij hun werk voort kunnen zetten.

    Ik vind het jammer dat Plasterk erg traditioneel blijft in zijn invulling van hoe het nieuws gebracht moet worden.

    Verder denk ik dat er altijd wel ‘kranten’ zullen bestaan (hoewel misschien in downloadbare vorm en niet per se meer op papier, op termijn), omdat het medium ook onderscheidende eigenschappen heeft (tastbaarheid, knippen en plakken etc.), maar dat betekent niet dat we kunstmatig kranten in stand moeten houden. Laat maar eens een deel omvallen en kijk hoe andere kranten zich dan redden. Of verzin iets waardoor De Pers en de spits/metro de gevraagde kwaliteit kunnen leveren. Daarmee bereik je pas je hele publiek.

  • Marc Drees
    says:

    @Guido:
    Wel eens van freelance journalisten gehoord? Die op basis van kwaliteit hun brood verdienen? Tenslotte wordt er op redacties ook voldoende reprocessing van persberichten (en blogs…) gedaan. Of moeten we persberichten straks ook gaan redden van de eroderende werking van het Internet?

  • Guido Stek
    says:

    Hoewel de nieuwe variant van kijk en luistergeld, ‘nieuwsgeld’ ook niet mijn idee is van een oplossing voor dit vraagstuk. Ben ik wel benieuwd naar de verdienmodellen voor schrijvende pers die beter zijn.

  • Guido Stek
    says:

    Hoewel de nieuwe variant van kijk en luistergeld, ‘nieuwsgeld’ ook niet mijn idee is van een oplossing voor dit vraagstuk. Ben ik wel benieuwd naar de verdienmodellen voor schrijvende pers die beter zijn.