Waarom is er in de wereld ‘plotseling’ een epidemie aan opstanden? Komt het omdat de bevolkingen van de betreffende landen ineens genoeg hebben van hun vaak zeer dictatoriale leiders? Ongetwijfeld is daar al veel langer sprake van, dus dat kan het niet zijn. Maar wat dan? Wat is de reden van deze massale revolutie? Of liever gezegd, wat zijn de oorzaken?

Een belangrijke, zoniet belangrijkste, reden is de financiele crisis van 2008. Of liever, de wijze waarop de VS met deze crisis is omgegaan. De Federal Reserve (Fed) heeft namelijk onnoemelijk veel dollars bijgedrukt in een volstrekt mislukte poging de Amerikaanse economie weer aan te slingeren. Maar diezelfde dollars (en de daaruit voortvloeiende waardedaling van de dollar) hebben gezorgd voor armoede, honger en werkloosheid in andere delen van de wereld. Een ontwikkeling die ons nog te wachten staat.

De dollar is de zogenaamde reserve currency van de wereld. En daarmee heeft deze munteenheid een cruciale positie in de internationale handel. Tegelijkertijd hebben heel wat landen hun eigen munteenheid gekoppeld aan de dollar. Dus wat gebeurt er als de dollar daalt? Dan daalt ook de waarde van een nationale munt. En als je dan op de internationale markt wat wil kopen is je eigen munt ineens minder waard. Want als de dollar daalt, stijgt gelijkertijd de prijs van goederen die je wenst te kopen. Hoera…

Dit gaat vooral mis als je meer moet importeren dan je exporteert. En helemaal als je voor je primaire levensbehoeften afhankelijk bent van import. De zogenaamde commodities (denk bv. aan rijst, mais, soja, suiker, katoen, etc.) laten in de afgelopen periode veelal een ongekende stijging zien. Dit wordt in de mainstream media vooral verkocht als een gevolg van tegenvallende oogsten. Maar helaas is de daling van de dollar (in combinatie met toegenomen speculatie) een minstens zo belangrijke factor, zo niet belangrijker.

Het gevolg? Landen waar de bevolking een groot deel van hun inkomen aan voedsel moeten besteden, beginnen als eerste de pijn te voelen. Gekoppeld aan een veelal hoge (en groeiende) werkloosheid zorgt dit ervoor dat mensen in toenemende mate honger lijden. Dat worden hongerige, wanhopige mensen. En als hun regeringen (inderdaad veelal bestaand uit dictatoriale regimes) hier niet adequaat op reageren, krijg je opstanden. Maar het is dus vooral honger en armoe die mensen tot dit soort revoluties dwingt, niet een plotselinge irritatie wegens decennia’s dictatoriaal bewind.

Is dit een ver van ons bed show? Voorlopig nog wel. Maar ‘onze’ munt, de Euro is bepaald ongezond. Griekenland, Ierland en Portugal kunnen al niet meer lenen op de internationale geldmarkt, Spanje en Italie zullen binnenkort volgen. En dan zijn er de Ierse verkiezingen die niets minder zijn dan een referendum over de Ierse bailout door ECB en IMF. En de massieve nederlaag van Merkel in de deelstaat Hamburg is niets minder dan een rode kaart voor de behandeling van de monetaire crisis. Wie volgt?

Dit gaat gevolgen hebben voor de waarde van de Euro. Waarmee ‘onze’ munt mogelijk een race naar de bodem met de dollar aangaat. Interessant… maar niet goed voor onze economie. Met uitzondering van de exportpositie, voor zover er nog landen zijn die het zich kunnen veroorloven onze spullenboel te kopen. De fictie van het economisch herstel is niet minder dan een piramidespel. En een piramidespel stort ineen op het moment dat iedereen deelneemt. En dat lijkt zo langzamerhand het geval te zijn.

Wat dit voor onze economie en onze arbeidsmarkt betekent kan alleen de toekomst uitwijzen. Maar ik zou voor zowel de korte als de langere termijn niet op een chronische krapte op de arbeidsmarkt rekenen.