Women on top

Vrouwen zijn inmiddels hoger opgeleid dan mannen en toch wordt in Nederland nog geen zeven procent van de topfuncties bij beursgenoteerde bedrijven door vrouwen bekleed. Ruim vier procent minder dan het Europese gemiddelde… Het aantal vrouwen in topfuncties bij de overheid is met 16 procent niet veel beter. Nog geen tien procent van de hoogleraren en universitaire hoofddocenten is vrouw. Vrijblijvende maatregelen, als fiscale voordelen, blijken weinig effectief. Enter quota.


Eerder verschenen in Spanje, Noorwegen en Denemarken
De vakbond FNV en de Partij van de Arbeid vinden dat bedrijven wettelijk verplicht moeten worden om veertig procent van hun bestuursfuncties aan vrouwen te vergeven, zoals in Spanje, Noorwegen en Denemarken ook de (nageleefde) regel is. Twee weken geleden vroegen vijftig prominente mannen uit het bedrijfsleven en de wetenschap, in een paginagrote advertentie in het FD, minister Bos bij het ingrijpen in de financiële sector de vrouwen niet uit het oog te verliezen. Niet zo gek ook. Meer vrouwen in een bedrijf en in de directie betekent een grotere diversiteit en betere representativiteit.

Toch, als puntje bij paaltje komt, zoals minister Guusje Ter Horst (Binnenlandse Zaken, PvdA) die afgelopen zomer voorstelde om een quotum voor vrouwen in de Nederlandse politietop in te stellen, breekt de pleuris uit.

Maar het is niet eerlijk!
Het grote probleem is namelijk dat quota als onrechtvaardig worden gezien. Jegens mannen, die door hun geslacht op een tweede plaatst terecht komen, en, omgekeerd, jegens vrouwen, die opeens niet meer worden beoordeeld op basis van hun talenten en prestaties. Dat gevoel van onrechtvaardigheid hebben we, zo schrijft Rob Wijnberg in de nrc.next van woensdag 26 november, te danken aan het feit dat Nederland een meritocratische samenleving is, waarin de opvatting heerst dat de sociaal-economische positie van mensen worden bepaald door hun verdiensten (merites) en niet door afkomst, geslacht of ras.

Mannen zijn stom
Grondlegger van dit idee is de Britse filosoof John Locke. Hij meende: de maatschappij is nu eenmaal (en noodzakelijkerwijs) hiërarchisch, maar dat is prima als het gaat om prestaties en niet om zaken waar je niets aan kunt veranderen. Vanuit meritocratisch perspectief wordt met positieve discriminatie van vrouwen de onrechtvaardige situatie niet verholpen maar slechts verplaatst. Nu worden immers de mannen gediscrimineerd. Door vrouwen op dezelfde criteria – prestaties en ervaringen – te beoordelen als mannen, blijft hun achtergestelde positie gehandhaafd.

Behalve Rob Wijnberg
Wijnberg stelt dat het vrouw zijn op zich ook een merite is. Een vrouw in het bestuur brengt een betere afspiegeling van de samenleving met zich mee. Een nieuwe visie en een andere sfeer bovendien. Het is de vraag of de mannelijke collega’s van Nederland klaar zijn voor Wijnberg’s beschouwingen.

Deze post verscheen eerder op ikki.nl.

Geef een reactie

6 Comments
  • Floor Drees
    says:

    @Gijs
    Go for it girl. Ehhh

    @Chris
    Ik schreef alleen over Locke omdat Wijnberg hem aanhaalde. En ik mag Wijnberg graag. Ik interesseer me ook voor filosofie, al pest ik jou vooral met je stoffige studie 😉

  • gijs bos
    says:

    @ Floor: ik doe zeker mee met de “lefties are right” beweging. Linkshandigen aan de top zorgen n.l. voor een evenwichtigere top en voor een betere afspiegeling van de maatschappij.

  • Chris Stapper
    says:

    Ha Floor!
    Blog jij nu ook al over filosofen? Dan kan ik mijn boeltje wel pakken!
    Locke is erg interessant, al heb ik meer met Hobbes, die is wat eenduidiger uit te leggen (slechte reden, ik weet het).

    Ik ben helemaal voor vrouwen in de top. En een eerlijke verdeling naar kunnen/ambitie. Probleem als je dit forceert met quota is, zoals Bas al zegt, een risico dat mensen niet serieus worden genomen.
    Een ander probleem is dat bedrijven gedwongen worden vrouwen aan te nemen terwijl deze niet per se de beste kandidaat zijn. Uit angst voor directe kosten wordt dan iemand benoemd die niet klaar is voor de functie. Dat kan ook tot hoge kosten leiden.
    Het laatste probleem is dat organisaties functies gaan scheppen. Dan zeg je: moet 40% van ons topbestuur vrouw zijn? Dan nemen we 4 vrouwen aan die een praktisch lege portefeuille hebben. In naam zijn de vrouwen dan lid van het MT, maar inhoudelijk krijgen ze weinig werk. Wederom geen bijdrage aan verdere deelname van vrouwen in de top.

    Ik ben het eens met het voorstel van Bas: een diverse selectie commissie. Mensen nemen andere mensen aan die op hen lijken. Bij een groep van alleen mannen is het als vrouw moeilijk binnen te komen. Bij een diverse groep is de kans dat de persoon op zijn kwaliteiten wordt beoordeeld groter.

    Verder helpt het om van tijd tot tijd een artikel te schrijven over dit onderwerp. Als het kan filosofisch onderbouwd!

  • Bas van de Haterd
    says:

    Meer vrouwen aan de top: ja.
    Een quota of wat dan ook: nee

    Simpel feit, als er een quota is heb je meteen: oh, dat is een excuus vrouw.

    Diversere selectie commissies is belangrijk. Daar moet je meer vrouwen (en allochtonen) in stoppen.

    Maar daarnaast merk ik dat de meeste talentrijke vrouwen vaak minder ambitieus zijn. En ambitie moet je wel hebben om de top te bereiken. Vergeet niet, 99,9% van de mannen bereikt die top ook nooit, en heeft die ambitie ook niet, want je moet wel alles er voor op offeren.