To bonus or not to bonus?

chest_open_empty Bedrijven hebben voor hun topmensen veelal een bonusstructuur. En in de meeste gevallen is de bonus aanzienlijk interessanter dan het reguliere salaris. Dit geldt zeker in de financiële sector; waar het niet slechts de topmensen zijn die een bonusregeling hebben.

Een bonus is een jaarlijks terugkerend fenomeen. Met als nadelig gevolg dat ontvangers van een bonus een horizon van een jaar hebben om hun doelstellingen, en daarmee hun bonus, te realiseren. Met een korte termijn gewin attitude als gevolg.

De obscene bonusregelingen in de financiële sector zijn een belangrijke onderliggende oorzaak voor de huidige economische situatie. Onbeheersbaar kapitalisme in haar slechtste vorm.

Wij hebben ABN wat met overheidssteun (lees: belastinggeld) in leven wordt gehouden. En waar volgens Bos hardwerkende mensen hun bonus moeten krijgen omdat dat nou eenmaal is afgesproken.

Intermezzo
In Amerika hebben ze veel meer ABN’s. En de grootste en meest rampzalige van die ABN’s is een verzekeringsmaatschappij met de naam AIG.

Net als ABN heeft AIG miljarden overheidssteun (lees: belastinggeld) ontvangen. Met hetzelfde oncontroleerbare argument: als de steun niet was gegeven zou het bedrijf en daarmee de financiële sector zijn omgevallen. In het geval van AIG is de steun tot op dit moment $ 170 miljard. En het is niet denkbeeldig dat dit bedrag nog zal groeien.

Het vreemde van dit argument is natuurlijk dat hoewel een bank een commercieel bedrijf is, dit beeld verandert als een bank in financiele problemen komt. Dan is het ineens een onlosmakelijk onderdeel van de onderliggende infrastructuur. En kan de belastingbetaler opdraaien voor wanbeleid bij een commercieel bedrijf. Uniek. Zo zou ik ook wel ‘ondernemer’ willen spelen…

Einde intermezzo
AIG heeft ook bonussen uitgekeerd. En daarvoor, net als ABN, dus belastinggeld gebruikt. Bij AIG gaat het om $ 165 miljoen aan bonussen.

Maar in tegenstelling tot Bos gaat de Amerikaanse overheid wel proberen om deze misstand ongedaan te maken. Zij gaat er niet op voorhand vanuit dat het niet mogelijk is om een bonusregeling in retrospect te vernietigen, of op zijn minst te minimaliseren.

En het lijkt me ook zeer verstandig van de Amerikaanse overheid dat ze deze stap neemt. Want hoe is het te verklaren dat een bedrijf dat door het gedrag van haar medewerkers allang dood en begraven had moeten zijn maar door massale overheidssteun in leven wordt gehouden. Om vervolgens diezelfde medewerkers voor hun wanprestatie te belonen met geld dat door gedupeerden is opgehoest.

In Nederland kan het overigens zonder enig probleem…

Geef een reactie

7 Comments
  • Marc Drees
    says:

    @RJ:
    Er zijn in mijn optiek een paar externe factoren die mede schuld dragen.

    Allereerst is er het gebrek aan adequaat toezicht. In Nederland zijn de Nederlandsche Bank en de overheid ernstig tekort geschoten. In de VS zijn dat de FED, het Congress en de Treasury die er een potje van hebben gemaakt. Waarbij meneer Greenspan wel eens het boegbeeld kan worden.

    Als je naar de hypotheekcrash kijkt die toch de aanleiding is van de huidige crisis dan is er naast de banken en het falende toezicht een keten van schuldigen aan te wijzen. Consumenten die de hypotheek niet konden betalen maar toch de hypotheek afsloten. Leners die die consumenten verleidden om de hypotheek af te sluiten ook al wisten ze dat de consumenten de hypotheek niet konden betalen.  Hypotheekverstrekkers die de leners pushten om maar zoveel mogelijk riskante hypotheken te verkopen, banken die de hypotheken verpakten in complexe financiele constructies. Rating agencies die vervolgens die constructies een hoge rating gaven. Institutionele beleggers die die financiele constructies massaal afnamen zonder grondig te controleren wat er in zat.

    Afijn, een keten aan schuldigen. Wat ook bijna niet anders kan in een crisis met de omvang als de huidige.

  • RJ Wonder
    says:

    @Marc
    dat ben ik absoluut met je eens. Zowel de bedragen als de reden van de bonus ‘kloppen’ vaak niet. Neem alleen al de term “gegarandeerde bonus”. In mijn optiek is een bonus iets extra’s als je het goed gedaan hebt en daar past bovenstaande term niet bij.

    Als een manager zijn target haalt en hier een bonus voor krijgt vind ik het prima. Als dit target niet bijdraagt aan de langere termijn dan moet er niet gekeken worden naar de bonus, maar naar de targets die door superieuren gesteld worden. Deze is dan niet goed geweest voor de stakeholders. Dat zie ik als een fout van degene die het target gesteld heeft en wat mij betreft mogen ze diegene daarom korten op zijn bonus. De vraag bij mij is dan vooral hoever moet je verticaal gaan om de schuldige aan te wijzen of zijn er misschien nog externe factoren die je de schuld kan geven?

  • Marc Drees
    says:

    Een aanvulling op mijn eerdere argumentatie.
    Zonder de overheidssteun was er geen ABN/AIG meer geweest. En hadden alle medewerkers zonder baan en dus zonder salaris gezeten. En dus zeker geen bonus ontvangen.

    Dat maakt het argument dat de bonus een deel van de afspraak was dus wel heel erg schrijnend. Want het betekent dat de overheiddsteun (lees: belastinggeld) dus direct verantwoordelijk is voor het uitkeren van de bonussen.

    Is dit droefmakend slecht onderhandelen van de overheid of simpelweg stompzinnige naiviteit van Wouter Bos c.s.? Of zijn de twee onlosmakelijk met elkaar verbonden…

  • Marc Drees
    says:

    @RJWonder:
    In dit verband kan ik je een paar aardige boeken aanraden die de obscene wijze waarop bonussen binnen financiele instellingen worden vastgesteld, uit de doeken doen. Maar ik kan je verzekeren dat de bonusstructuur niets van doen heeft met een langere termijn winstgevendheid van het bedrijf. Of het optimaal behartigen van stakeholders; waaronder klanten…

  • RJ Wonder
    says:

    Je refereert een aantal keer aan “medewerkers” en dat deze de oorzaak zijn voor het bijna overlijden van hun bedrijf. Om die reden zouden ze geen bonus verdienen. 

    Ben ik het mee eens, maar er zit een connectie in die er niet hoeft te zijn. Namelijk, zijn alle medewerkers hieraan schuldig en zo nee, hoe bepaal je dan wie er schuldig is? Misschien hebben de mensen die er schuldig aan zijn wel geen bonus gehad.

    Ik kan me namelijk goed voorstellen dat een manager met zijn afdeling prima resultaten heeft laten zien en daarom gewoon een bonus verdient. Dan lijkt me 165 miljoen trouwens nog steeds te veel geld… 

    Ik denk dat het belangrijk en interessant is om te kijken naar hoe dat bedrag is verdeeld en op welke basis het bonusbedrag per persoon bepaald is. Waren deze bonussen gegarandeerd of zit er een specifieke prestatie aan vast?