Waar blijft de werkloosheid?

In mei steeg de werkeloosheid met 8.000 personen, terwijl de groei in april 18.000 personen bedroeg. Om aan de voorspellingen van het CPB te voldoen, zal toch echt deze maand en anders augustus de hel moeten losbreken. Minimaal 25.000 werklozen per maand erbij. Maar toch klopt er iets niet….

Ontwikkeling openstaande vacatures ingeschat

De val van openstaande vacatures is ongekend. Momenteel zitten we op 152.000 openstaande vacatures en dat zal in Q3-2009 vermoedelijk rond de 100.000 uitkomen (eigen inschatting, gepresenteerd bij de AMC Academie. Zie ingesloten figuur). Dat is een ruime halvering in 1 jaar. Zo’n klap hebben we niet eerder gezien. De arbeidsmarktmobiliteit is ongekend laag (11,3%), de arbeidsmarktparticipatie op record hoogte en de werkloosheid explodeert nog niet. Na 9 maanden crisis zou dat normaliter toch echt het geval moeten zijn. Nu denk ik, en dat is een breed gedragen vermoeden, dat de werkloosheid na de zomermaanden echt snel sterk zal stijgen. Toch is er ook iets anders aan de hand….

Ik spreek met veel werkgevers, van klein tot groot. De verhalen van 3 van deze werkgevers wil ik hier delen.

Een kleine en zeer moderne apotheker (12 werknemers) onder de rook van Rotterdam draait al maanden rode cijfers. Niet diep rood, wel rood. Let wel sterk op de kosten (en het aantal inzetbare uren), maar gaat geen mensen ontslaan. Waarom niet? Hij is blij dat hij ze heeft. In 2007/2008 hemel en aarde moeten bewegen om ze te krijgen.

Een middelgroot bedrijf dat beton maakt (330 werknemers) uit Gelderland. Werkt voor de particuliere sector en heeft het niet makkelijk. Nog steeds geen mensen ontslagen, sluit het niet uit, maar heeft het plan nog niet klaar. Waarom niet? Sinds 2005 hebben ze grote wervingsproblemen gehad. Haalde mensen uit alle Nederlandse windstreken en hebben zelfs overwogen om niet-Nederlandstaligen aan te nemen (vanwege veiligheid in de Bouw is dat niet altijd een vanzelfsprekendheid). Omdat ze hun wervingsproblemen nog niet zijn vergeten, houden ze nu nog hun adem in.

Onze nationale trots, KLM/AirFrance, reorganiseert. Maar lang niet zo heftig als hoe ze dat jaren geleden zouden hebben gedaan. Waarom niet? Om twee redenen. Talent is schaars en, heel praktisch, tegen de tijd dat ze de laatste personen uitzwaaien vanwege het sociale plan dat moet worden uitgevoerd, hebben ze alweer honderden mensen nodig. Personen die ze dan opnieuw zouden moeten opleiden.

Strategisch slim of gewoon boerenslimheid. Een ding is zeker. Werkgevers lijken toch voorzichtiger met het afscheid nemen van mensen dan in eerdere crisissen. Ik denk dat ze allemaal weten dat er een grote crisis op de arbeidsmarkt aankomt. Niet vanwege een te ruime arbeidsmarkt, maar vanwege een krappe. Misschien is het een reden waarom de werkloosheid nog niet geëxplodeerd is. Ik hoop het….

Dit gastblog is geschreven door Geert-Jan Waasdorp, oprichter Intelligence Group. Onderzoeks- en advuesbureau op gebied van (internationale) arbeidsmarktcommunicatie en recruitment

Laat een antwoord achter aan Marc Drees Reactie annuleren

7 Comments
  • Bas van de Haterd
    says:

    Goede analyse, hoewel ik hem niet geheel deel. Het aantal openstaande vacatures is inderdaad een bron van zorg, maar ik zie ook een aantal lichtpuntjes.

    Een theorie is natuurlijk dat nu de mensen niet zomaar ontslagen worden, ze dus ook niet ophouden met geld uitgeven en derhalve de dip veel minder is. Hoewel in Nederland de consument relatief weinig in de economie te brokkelen heeft natuurlijk in verhouding met btb. Het speelt wel heel erg mee.

    Ook zie ik vandaag dat Philips, ondanks alles, nog zwarte cijfers schrijft. Positief nieuws dus, want er word geen verlies gemaakt nog.

    Ook zie ik her en der nog steeds heel veel positieve ontwikkelingen m.b.t. de economie. Ben ik een optimist? Vast wel. Maar het dieptepunt in Q3 van 2010? Ik denk (en hoop) het niet. Ik zie mogelijkheden dat het dieptepunt al snel komt, Q3 of Q4 van dit jaar bijvoorbeeld.

  • Rob van Elburg
    says:

    @Geert-Jan,

    Ik deel deze mening helemaal.

    Veel bedrijven/organisaties hebben de internet bubble nog vers in het geheugen zitten en zijn (nog) niet vergeten welke investeringen men moest doen om in 2004 – 2008 weer een beetje normale crew te krijgen.

    Heel benieuwd ben ik vooral naar de system integrators. Die hebben allen afscheid genomen van “overtollige”  medewerkers, die hebben nog bankzitters, maar ze hebben ook nog genoeg ICT techneuten (schaarste hierin is nog steeds enorm) op de “klus” om de “boel” gezond te houden. Daardoor kan men een vetrandje houden en is het hier nog geen sprake van blinde paniek.

    Moet ook wel gezien de toekomstverwachtingen. Alle onderzoeken geven aan dat het tekort aan hoogopgeleide ICT-ers enorm zal zijn.  Er staat ons qua schaarste straks dus veel te wachten, vandaar dat organisaties niet zo gewillig zijn om juist nu al veel duur aangeschaft talent de deur te wijzen.

    Goed, wordt het echt overleven dan is het alle hens aan dek. Ik vraag mij echter heel erg of we dit in ICT tech in extreme mate gaan meemaken. ‘k Denk en vooral hoop van niet juist vanwege de resultaten van allerlei recente onderzoeken en de toenemende waarde van ICT voor een organisatie.  Dit beeld zal zich dan ook doortrekken naar de rest van een organisatie. Overleven Ok, Ontslag ok, reorganiseren ok, organisaties herinrichten ok,  talent er zo maar uit, no way!

  • Geert-Jan Waasdorp
    says:

    @Marc,

    buiten Yin-Yan gevoel? in 2003 lag het dieptepunt op 92.000 vacatures. Mijn inschatting, mede gezien de bestaande kwalitatieve mismatch op de arbeidsmarkt en de vergrijzing is dat ergens op dat punt of er net daaronder de ondergrens nu ook zal komen te liggen. Dat zal in mijn optiek voor Q3-2010 het geval zijn.  Daarna zal ligt herstel plaatsvinden (uitgaande van een licht economisch herstel). Echter Q3-2010 ligt dan nog wel onder Q3-2009.
    Maar laten we eerlijk zijn…. het is koffie dik kijken. Wel verwacht ik dat, gezien de absurd snelle daling van vandaag, we dadelijk ook weer een hele snelle stijging zullen zien (Q3-2012).

  • Marc Drees
    says:

    @Geert-Jan:
    Het uitstellen van ontslagen is een prettige reactie vanuit het perspectief van de medewerkers. Het is echter een uitstel dat een duidelijk einde heeft; en dat einde lijkt volgens de echokamer in de 2e helft van dit jaar te liggen. Na de zomer is het vermoeden dat het uitgestelde bloedbad zal aanbreken.

    Dit is slechts de tweede stap in de drietrapsraket van groeiende werkloosheid. De eerste stap haal je al aan; de terugval in het aantal vacatures. Als eerste gaat daarbinnen de bijl in vacatures in verband met groei; vervolgens worden ook vervangingsvacatures geschrapt.
    Vervolgens proberen werkgevers met de resterende bezetting de bui uit te zitten. Maar als het te lang regent hou je het niet meer droog en zal je moeten gaan inkrimpen.

    Waarbij de door jou geschetste anecdotes lijken aan te geven dat werkgevers niet zomaar aan het hakken gaan. En dat is op zich een prettig gegeven, tenzij ze zich hiermee landurig in het vlees snijden.

    In de VS hebben we een totaal andere reactie gezien; zo snel mogelijk in de kosten snijden om te overleven. Waardoor de werkloosheid daar met sprongen omhoog is geschoten. Er is daar blijkbaar veel minder consideratie gegeven aan de moeite die is gedaan om de mensen binnen te halen.