Crisis doet zzp-groei weinig

De groei van het aantal zelfstandigen zonder personeel zet gewoon door. Ondanks de economische crisis steeg het aantal eenpitters in het derde kwartaal van 2010 naar 708.000. Dat is een nieuw absoluut record.

Het aantal zelfstandigen zonder personeel (x 1.000)

CBS: Het aantal zelfstandigen zonder personeel (x 1.000)

Maar laten we even wat dieper in de cijfers duiken.

De crisis heeft overigens wel degelijk een effect op het aantal zzp’ers. In 2009 maakte het aantal zzp’ers een duikeling. Dat dat dipje erg bescheiden is, blijkt uit onze vergelijking met de ontwikkeling van het aantal werknemers in loondienst.

Groei van aantal werknemers in loondienst en aantal zzp'ers t.o.v. hetzelfde kwartaal een jaar eerder (in %)

CBS: Groei van aantal werknemers in loondienst en aantal zzp’ers t.o.v. hetzelfde kwartaal een jaar eerder (in %)

Want de landelijke loonlijsten krompen substantieel sneller dan het aantal registraties bij de Kamer van Koophandel. Of de economie nu groeit of krimpt, die trend blijf hetzelfde. De ontwikkeling van het aantal werknemers in loondienst blijft al vier jaar substantieel achter bij die van het aantal zzp’ers.

En, als we deze cijfers nog verder terug trekken, dan blijkt dit al sinds 2002 zo te zijn.

Spread (in procentpunten) tussen groei van aantal zzp'ers en groei van aantal werknemers in loondienst

CBS: Spread (in procentpunten) tussen groei van aantal zzp’ers en groei van aantal werknemers in loondienst

Deze grafiek toont de spread tussen de toename (of krimp) van het aantal zzp’ers en die van het aantal werknemers in loondienst (ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder). Die spread is de afgelopen negen jaar elk kwartaal positief geweest. Dat betekent dat er geen kwartaal is geweest dat er meer zzp’ers terug in loondienst keerden dan zich als zelfstandige inschreven.

De gouden twee procent
Gemiddeld ligt de spread op 2 procentpunten. Dat betekent dat als het aantal werknemers in loondienst groeit met 1 procent, dat dan het aantal zzp’ers stijgt met 3 procent. Daalt het aantal werknemers in loondienst met 2 procent, dan zal het aantal zzp’ers gelijk blijven. Het afgelopen decennium is die 2 procent een constante geweest – recessie of niet.

Voor het merendeel van de zzp’ers is er dus na de stap uit de loonslavernij te hebben gemaakt geen weg meer terug. En dat bewijst nog maar eens dat de beer al tien jaar los is. Politici die een loopbaan in de vakbond, als voorzitter van een bedrijfstakpensioenfonds of in de sociale-zekersheidsconsultancy ambiëren, mogen dan proberen de geest van de eenpitter terug in de fles te duwen, het zal ze niet lukken.

Want als zelfs de grootste economische crisis van onze tijd de oprukkende zzp’er niet tot tegenhoudt, waarom zou een roedel politici dat wel kunnen?

CBS: Aantal werknemers in loondienst per zelfstandige zonder personeel

CBS: Aantal werknemers in loondienst per zelfstandige zonder personeel

Het aantal werknemers in loondienst op 1 zzp’er is het afgelopen decennium gedaald van 13 naar 9. Die daling is een hele stabiele geweest. Als deze trend zich doorzet, staan nog voor 2020 tegenover elke zzp’er slechts vijf traditionele werknemers. Of we dan in de volgende recessie zitten of niet…

Geef een reactie

1 Comment
  • Jan Maarten Fernig
    says:

    Mij lijkt het niet ondenkbaar dat die 2 procent het komende decennium meer wordt.  Dit vanuit de gedachte dat de vergrijzing nu eenmaal de oudere arbeidskrachten van de markt doet verdwijnen, en dat ouderen over het algemeen wat behoudender ingesteld zijn (zij hebben immers inmiddels meer opgebouwd en daarmee minder gebaat bij veranderingen).
    Hoe dan ook, met of zonder verhoging van die 2 procent, het wordt heel spannend, want al die zzp’ers zijn vooral self-managed, dus onder de achterblijvers blijft relatief steeds meer management achter.  Althans, indien het merendeel van de zichzelf bevrijdenden hoofdzakelijk een uitvoerende functie in die loonslaverijvervulden. Is hier wellicht ook enig onderzoeksmateriaal over bekend?