Sinds medio 2008 rapporteer ik wekelijks over het vacaturevolume voor de vier Nederlandse regio’s; Noord-, West-, Oost- en Zuid Nederland. En dat heeft de afgelopen jaren de nodige inzichten verschaft in de ontwikkeling van deze vier regio’s, in termen van het volume aan online gepubliceerde vacatures.
Maar die inzichten zijn altijd gebaseerd een vergelijking van twee elkaar opeenvolgende drieweekse periodes in combinatie met een overzicht van de ontwikkelingen van de laatste 52 weken. Het leek me daarom wel eens interessant om over een langere periode terug te kijken en te zien hoe de verschillende regio’s op de financiele crisis hebben gereageerd. En dat geeft opvallende resultaten.
Achtergrondinformatie
Het is vervelend, maar voor ik de resultaten kan tonen eerst even enige achtergrondinformatie.
Het CBS deelt Nederland op in een viertal regio’s:
- Zuid-Nederland: Noord-Brabant en Limburg
- West-Nederland: Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland
- Oost-Nederland: Overijssel, Gelderland en Flevoland
- Noord-Nederland: Groningen, Friesland en Drente
Voor elk van deze vier regio’s bereken ik een factor door het aantal nieuwe vacatures per drieweekse periode te delen door het totaal aantal inwoners. Voorbeeld:
In de afgelopen drie weken zijn in totaal 17.657 nieuwe vacatures gepubliceerd met een standplaats in Oost-Nederland. De regio heeft 3.470.000 inwoners. Door het aantal vacatures door 3.4700 te delen krijg ik een factor van 5,1.
Om eventuele trends in het vacaturevolume te zien heb ik het 52-weeks gemiddelde berekend. Hiermee worden seizoensinvloeden (grotendeels) geelimineerd en blijft er alleen een signaal over die inzicht kan verschaffen in de wijze waarop de individuele regio’s op de financiele crisis hebben ‘gereageerd’.
Ik heb de inwoneraantallen over de afgelopen jaren niet bijgesteld. Dit levert een vertekening op indien in de tussenliggende periode het aantal inwoners in een bepaalde regio is gegroeid danwel gedaald. De aanwezigheid en eventuele omvang van deze vertekening is mij op dit moment niet bekend.
Resultaten
Op basis van al het rekenwerk is de volgende grafiek ontstaan:
Ontwikkeling vacaturegraad Nederlandse regio’s, medio 2008 – heden
Fraai! De grijze oscillerende lijntjes zijn de drieweeksgemiddelden waarbij het direct duidelijkj is dat alle seizoensvariaties het verdraaide moeilijk maken om enige andere trend te ontdekken. Maar door die seizoensinvloeden zoveel mogelijk te elimineren krijgen we ineens een beeld waar wel heel wat aan te ontdekken valt.
Zo is Noord-Nederland een volstrekt anti-cyclische regio gebleken in de afgelopen jaren. Waat alle regio’s dippen stijgt deze regio. En op het moment dat zich in bepaalde regio’s een voorzichtig herstel begint af te tekenen, stagneert de groei in Noord-Nederland. Bijzonder.
Zuid-Nederland laat zien dat zij een vroeg-cyclische regio is. Niet wat betreft de achteruitgang, maar wel wat betreft de weer aantrekkende groei. Deze regio laat al in de laatste periode van 2009 achtereenvolgens een stabilisatie en vervolgens een groei zien. Die groei zet zich tot op dit moment voort waarbij Zuid-Nederland ondertussen terug lijkt te zijn op het niveau van het begin van de trendperiode. Industrie en techniek zijn goed vertegenwoordigt in het zuiden; en dat zal ongetwijfeld de onderliggende verklaring zijn voor deze ‘boom’.
West- en Oost-Nederland lijken in de ontwikkelingen van hun respectievelijke trendlijnen erg veel op elkaar. Beide regio’s blijken heel langzaam uit het dal te kruipen; pas in de loop van 2010 is er sprake van enig herstel. Waarbij West-Nederland nog later aan dat herstel begint dan Oost-Nederland. De grote component aan dienstverlendnde beroepen zal hier zeker een grote rol in spelen.
Conclusies
Er zijn duidelijke verschillen te ontdekken in de wijze waarop de verschillende regio’s (op basis van de aantallen online vacatures) op de financiele crisis hebben gereageerd. Noord-Nederland is min of meer ongevoelig voor de crisis gebleken; als enige van de vier Nederlandse regio’s. Zuid-Nederland doet haar vroeg-cyclische status eer aan terwijl West- en Oost-Nederland nog lang niet zijn hersteld van de gevolgen van de crisis.
Online vacaturevolumes blijken een fraai signaal te bevatten voor de ontwikkeling van onze economie; maar dat is nauwelijks een verrassing.