HBO/WO afgestudeerden: Hoe groot is de doelgroep?

vergrootglas Een terugkomend thema bij campusrecruitment is de doelgroep. Er gaat bijna geen dag voorbij zonder de publicatie van een onderzoek naar de doelgroep. De kenmerken van generatie Y, hoe oriënteert een student zich en welke arbeidsvoorwaarden wil een starter nu toch zien, zijn onderwerpen waar elke partij die zich ook maar een beetje tegen recruitment aan bemoeit een boven gemiddelde interesse voor heeft.

De zoektocht
Genoeg achtergrondinformatie over de student, generatie of afgestudeerden. Een vraag die mij vaak bezig houdt, maar niet wordt beantwoord is: hoe groot is die doelgroep nou toch? Op die vraag is maar moeilijk een antwoord te vinden. Graag neem ik je mee in mijn zoektocht en mijn rekenmodel naar het jaarlijks aantal hoogopgeleide afgestudeerden in Nederland. Het antwoord op deze vraag geeft ons inzicht in hoeveel starters met een HBO/WO opleiding er jaarlijks toetreedt tot de arbeidsmarkt.

 

Aantallen
Jaarlijks publiceert de DUO (Dienst Uitvoerende Onderwijs) en het CBS cijfers over het aantal afgestudeerden. De DUO verwerkt alle diplomaregistraties van de onderwijsinstellingen in Nederland waardoor zij over accurate cijfers beschikt. Deze cijfers worden met enige vertraging op de markt gebracht. Zo zullen de cijfers van 2010 in februari 2012 beschikbaar komen. Voor nu mogen we het dan ook doen met deze officiële cijfers:

Aantal HBO afgestudeerden (bachelor & master)Aantal HBO studenten met een
HBO master
Aantal WO afgestudeerden (bachelor & master)Aantal WO studenten met een
WO master
Totaal aantal afgestudeerden
200564.4434.58952.25913.702116.702
200665.2074.93657.65620.928122.863
200765.9265.03257.17025.151123.096
200866.7384.01859.64527.928126.383
200967.0833.93763.05430.787130.137


Kanttekeningen

Deze getallen worden snel door jan en alleman overgenomen als de doelgroep, maar bij het gebruik van deze cijfers zit je met een groot aantal doubléringen. Door rekening te houden met een aantal situaties zou je doubléringen eruit kunnen halen:

  1. Iemand die een bachelor en een master haalt wordt twee keer meegeteld, één keer in het jaar dat men de bachelor haalt en één keer in het jaar dat men de master haalt;
  2. Een deel van de HBO studenten studeert verder op de universiteit;
  3. Aantal universitaire studenten doen twee studies of twee masters, ook deze personen worden dubbel meegeteld;

Gemakshalve laten we andere variabelen die toetreding op de arbeidsmarkt zouden kunnen belemmeren weg, omdat je dit kan wegstrepen tegen extra toetreders van elders. Hierbij valt te denken aan:

  1. Afgestudeerden die hun heil in het buitenland zoeken. Dit is naar verwachting een klein percentage.
  2. Afgestudeerden die na studie eerst gaan reizen. Er zullen ook zeker mensen terug komen van hun reis.
  3. Afgestudeerden die om medische of privéredenen niet zullen participeren in de arbeidsmarkt.

 

De rekensom
Als we de eerder genoemde aannames gaan doorrekenen op het aantal afgestudeerden komen we tot de omvang van het jaarlijks arbeidsmarktpotentieel van hoogopgeleide starters. Aangezien we rekening moeten houden met bachelors en master zullen we de doelgroep voor 2008 gaan berekenen.

    1. In het jaar 2008 zijn er (59.645-27.928=) 31.717 afgestudeerden met een WO bachelor. In het jaar 2009 studeren 30.787 studenten af in hun master. Dat betekent dat degene die in 2008 hun bachelor hebben gehaald er 30.787 doorstuderen voor hun master. (gemakshalve rekenen we 1 jaar voor de afronding van een master) Er blijven dan 930 studenten over die niet doorstuderen en linea recta op de arbeidsmarkt terecht komen.
      Overigens betekent dit dat, in het jaar 2008, maar liefst 97,1% na hun WO bachelor doorstudeerde en maar 2,9% meteen op zoek ging naar een baan. Mijn verwachting is dat dit percentage van 2,9% door de voorgenomen bezuinigingen op hoger onderwijs sterk zal stijgen.
    2. Bij het HBO is dit juist het tegenovergestelde. In het jaar 2008 zijn er (66.738-4.018=) 62.720 HBO afgestudeerden met een bachelordiploma bijgekomen. Zoals de cijfers laten zien is het volgen van een master binnen het HBO een stuk minder populair (6,2%). Uit cijfers van Research voor Beleid blijkt dat een groot deel van de HBO bachelors wel kiest voor een academische master (8,9%) of bachelor (12,7%). Tot die laatste groep behoren ook schakelstudenten (naar schatting de helft) die zonder een WO bachelor diploma te behalen, doorstromen naar een master. In totaal studeert dus 21,6% van de HBO afgestudeerden door. Dit komt over 2008 uit op een totaal van (62.720 x 21,6%=) 13.548 studenten die doorstuderen naar een academische master of bachelor. 78,4% van het aantal afgestudeerden in 2008 (= 49.172 afstudeerders ) stromen met hun HBO bachelor meteen door naar de arbeidsmarkt.
    3. De derde aanname waarbij studenten met dubbele mastersdiploma’s worden aangepast op het totaal van WO master is een aanname die slecht met statistieken te onderbouwen. Het enige artikel wat beschikbaar was is een artikel van de NRC waar men het heeft over een aantal van 2.500 studenten. Gemakshalve nemen we ook dit getal mee. Hierdoor wordt het totaal van WO masterstudenten (27.928 – 2.500)= 25.428.

 

 

 

De uitkomst
De uitkomst van alle aannames en berekeningen over 2008 is als volgt:

 

 

image

Vrij voor discussie
Ik weet zeker dat mijn rekenmethodes en aannames wellicht vragen en of opmerkingen oproepen. Graag hoor ik je mening om tot een duidelijke aantal van onze doelgroep te komen. Mocht je zelf over andere cijfers, ideeën of meningen hebben, dan zie ik je reactie graag tegemoet.

De doelgroep in kaart:

clip_image003

Dit gastblog is geschreven door Huub Zijlstra; initiatiefnemer van de website Kiesjewerkgever.nl dat zich richt op hoogopgeleide starters en young professionals

Geef een reactie

4 Comments
  • Huub
    says:

    Beste Sydney,
    Dank voor je reactie. Ik denk dat ik de studenten die een “gap year” nemen had kunnen noemen bij de drie opsommingen die niet van invloed zijn op het totaal. Ik verwacht namelijk dat er niet een groot verschil zit tussen hoeveel mensen er jaarlijks een gap year nemen en terug komen van een “gap year”. Hierdoor worden de studenten die terugkomen van een “gap year” namen alsnog meegenomen in de WO master afstudeerders.

    Bij de berekening van de 930 is sowieso een grote kanttekening te maken, aangezien het hier om 2008 gaat. Zoals aangegeven verwacht ik dat dit getal exponentieel zal stijgen door de genomen maatregelen van de overheid.

    Het doel is om met de blog een globaal onderbouwd getal te krijgen over het aantal toetreders op de starters arbeidsmarkt. Ik hoop hiermee een eerste aanzet te hebben gegeven, maar zoals aangegeven er mag zeker aan worden geschaafd.

  • Sydney
    says:

    Je vergeet de mensen die een “gap-year” nemen tussen WO bachelor en master. Als je die mensen meeneemt in de berekeningen is het aantal van 930 WO-bachelors die de arbeidsmarkt op gaan, nog veel lager.