PvdA en jeugdwerkloosheid: gelul in de ruimte?

vergrootglas De PvdA komt in actie tegen de jeugdwerkloosheid. Waarom? Nee, dat heeft natuurlijk niets te maken met de verkiezingen, of de claim dat het kabinet Rutte voornamelijk [heeft] toegekeken en niets [heeft] gedaan… Nee, het linkse hart klopt vooral vanwege het leed dat al deze jeugdige werklozen op dit momen ondervinden:

Het zou je maar gebeuren. Klaar met je opleiding en vol goede moed op zoek naar een baan, en dan helemaal niets kunnen vinden. Vanuit je studentenflat terug naar pa en ma omdat je zonder inkomen zit. Barstensvol met ambitie maar zonder de kans om jezelf waar te maken.

Maar klopt daar eigenlijk wel iets van? De cijfers van het CBS vertellen een ander verhaal…

De jeugdwerkloosheid (werkloosheid onder 15 – 25 jarigen) is aanzienlijk hoger dan de algemene werkloosheid, daarover bestaat geen twijfel:

Jeugdwerkloosheid (rode lijn) versus algemene werkloosheid, januari 2003 – juli 2012. Bron: CBS

Jeugdwerkloosheid (rode lijn) versus algemene werkloosheid, januari 2003 – juli 2012. Bron: CBS

Economisch barre tijden leiden tot een aanzienlijk sterkere stijging van de jeugdwerkloosheid in vergelijking met de stijging van alghele werkloosheid, zoveel is wel duidelijk. Tegelijkertijd is het opvallend om te zien dat waar de algehele werkloosheid op dit moment de piek van begin 2010 al voorbij is gestreefd, dit niet het geval is voor de jeugdwerkloosheid. Waarmee bijzonder genoeg de jeugdwerkloosheid er relatief gezien op dit moment beter voorstaat dan de algehele werkloosheid…

Dat laat onverlet dat de jeugdwerkloosheid op een vrij hoog niveau ligt. Maar hoeveel van deze jeugdige werklozen is klaar met de opleiding, zit barstensvol ambitie maar moet vanuit de studentenflat terug naar pa en ma? Nou, dat valt nogal mee. Want als we naar de jeugwerkloosheid kijken op basis van opleidingsniveau, dan krijgen we dit beeld:

Jeugdwerkloosheid naar opleidingsniveau, Q1 2001 – Q1 2012. Bron: CBS

Jeugdwerkloosheid naar opleidingsniveau (voortschrijdend jaargemiddelde), Q1 2001 – Q1 2012. Bron: CBS

Ahh… de jeugdwerkloosheid zit dus vooral onder jongeren met een lage opleiding. Maar wat is een lage opleiding dan precies? Nou, volgens het CBS dit:

Lager onderwijs omvat het gehele basisonderwijs, het vmbo, de eerste 3 leerjaren van havo/vwo en mbo 1 (assistentenopleiding), en hun voorgangers.

Hmm… we hebben het dus zeer waarschijnlijk voor een niet onaanzienlijk deel over schoolverlaters? Volgens het CBS telde het schooljaar 2009/2010 (de meest recente cijfers…) maar liefst 42.990 voortijdige schoolverlaters, bijna 75% hiervan verliet het MBO voortijdig. Met andere woorden, geen studentenflat, geen opleiding en waarschijnlijk zonder al teveel ambitie. Oftewel een volstrekt ander beeld dan wat de PvdA probeert te schetsen.

Als starter op de arbeidsmarkt werk vinden in economisch moeilijke tijden is vanzelfsprekend een stuk ingewikkelder dan tijdens een economische boom. Maar werk vinden zonder afgeronde opleiding is vanzelfsprekend nog een heel stuk moeilijker. Zeker als het risico bestaat dat de schaarse beschikbare banen waarvoor deze groep is ‘gekwalificeerd’ ook nog eens kunnen worden ingenomen door mensen met een afgeronde opleiding. Simpelweg omdat het moeilijk is om werk te vinden in economisch barre tijden…

De stimuleringsmaatregelen die de PvdA voorstelt om de jeugdwerkloosheid te bestrijden, lijken uit te gaan van een jeugdwerkloosheid als generiek probleem, niet een specifiek probleem dat zich toespitst op jongeren met een lage opleiding en een in het algemeen laag ambitieniveau. Het gebrek aan kennis, vaardigheden en ambitie is een bijzonder toxische combinatie die het naar alle waarschijnlijkheid zeer moeilijk maakt om de werkloosheid onder deze groep enigszins te verlagen. De enige echte factor die enig effect zal hebben is een krappe arbeidsmarkt. En daarvoor hebben we een bloeiende economie nodig. Wat voorlopig nog een verre, verre droom zal blijven. En het helpt daarbij niet om publieke financiele middelen tegen ‘oplossingen’ aan te gooien die uitgaan van een verkeerd uitgangspunt.

Verantwoording
De cijfers zijn gebaseerd op de StatLine tabel Beroepsbevolking; geslacht en leeftijd. Deze tabel heeft een verschijningsfrequentie per kwartaal; de laatste update is van 29 mei 2012 (Q1 2012).

  • Laag. Het hoogstbehaalde onderwijsniveau is lager onderwijs. Lager onderwijs omvat het gehele basisonderwijs, het vmbo, de eerste 3 leerjaren van havo/vwo en mbo 1 (assistentenopleiding), en hun voorgangers.
  • Middelbaar. Het hoogstbehaalde onderwijsniveau is middelbaar onderwijs. Middelbaar onderwijs omvat de bovenbouw van havo/vwo, mbo 2 (basisberoepsopleiding), mbo 3 (vakopleiding) en mbo 4 (middenkader- en specialistenopleiding), en hun voorgangers.
  • Hoog. Het hoogstbehaalde onderwijsniveau is hoger onderwijs. Hoger onderwijs omvat hbo- en universitaire opleidingen (of hieraan vergelijkbaar), en hun voorgangers.
Geef een reactie

8 Comments
  • Jose
    says:

    De PvdA (evenals de SP trouwens) vinden altijd maar dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. In feite komt het erop neer dat diegenen die hun verantwoordelijkheid nemen in het leven door te studeren, en geld op zij te zetten voor later altijd maar “beboet”worden door deze 2 partijen met hogere belastingschijven om toch maar die zwakkeren zoveel mogelijk te pamperen.
    ALs deze sterke schouders dan ook nog eens een beroep moeten doen op de bijstand, moeten ze hun pensioen/lijfrenten afkopen, hun huis opeten, zelfs spaargeld van de kinderen opeten….en misschien straks hun huis verkopen om hun eigen zorg te betalen (SCHANDALIG VOORSTEL!)terwijl de zwakkere geen centje pijn voelt en altijd maar profiteert van toeslagen, subsidies en kwijtscheldingen.
    daarom zal de laagopgeleide altijd het stemvee van deze partijen zijn. Onderzoek van de Hond van gisteren heeft aangetoond dat 34% van de mensen met MAXIMAAL een mavo diploma SP stemt. Want die maakt van het vangnet een aangename hangmat. Nou Fekkers, wees daar maar “trots”op; je bent waarschijnlijk ook laag opgeleid dat je niet in staat bent goede keuzes te maken?
     
    Deze partijen bléren maar over hoe ze de werkloosheid gaan oppakken door banen te scheppen. Echter de werkloosheid daalt niet als er een mismatch is tussen vacaturesaanbod en werklozen. En dat is nu al het geval in Rotterdam. De Rotterdammer die ooit bekend stond als “niet lullen maar poetsen”, staat nu bekend als het minst werklustig van heel  NL. Teveel mensen die leven van een uitkering, teveel mensen die nooit zullen werken (antillianen en allochtone vrouwen vooral), teveel mensen die geen enkele startkwalificatie hebben……..Een populatie waarvan het opleidingsnivo gemiddeld laag is en derhalve niet aansluit bij het regionale vacature-aanbod (gemiddeld MBO-HBO)……
    Daar zou de politiek zich eens drukker om moeten maken: Waarom niet iedereen verplicht naar school sturen die geen enkele startkwalificatie heeft? Waarom niet iedereen verplicht naar school totdat-ie tenminste een MBO-diploma heeft? Wat moeten wij met deze laag opgeleiden/kanslozen, de uitkeringstrekkers van de toekomst? Gewoon maar accepteren dat we ze levenslang, zonder enige verplichting op te leggen, maar moeten verzorgen? Eeuwige uitkeringstrekkers die nooit enige bijdrage aan de schatkist zullen leveren doch slechts zullen nemen en nooit geven.
     
    Het moge duidelijk zijn: een stem op de PvdA of de SP is een stem voor verkwanseling van NL.

    • Maarten Fekkers
      says:

      Hoi Jose,
      Ik laat de proza maar even voor wat die is, en wil me richten op een voorstel dat je doet. Je zegt: “Daar zou de politiek zich eens drukker om moeten maken: Waarom niet iedereen verplicht naar school sturen die geen enkele startkwalificatie heeft” Nou dat staat dus precies in het plan van Hamer. Daar staan zaken als ervaring certificaten voor jongeren, een aanpak voor vroegtijdig schoolverlaten en doorleren stimuleren (ipv beboeten)
      Mensen uitzicht bieden, met hulp, op een carrière ipv ze aan hun lot over te laten. Zodat ze, in jouw woorden, een bijdrage kunnen leveren aan de schatkist.

  • Maarten Fekkers
    says:

    Je haalt dus de database van het CPB erbij, om te bewijzen dat de, door jou ervaren, toon van de eerste pagina de plank misslaat?
    En dat na een beetje repliek blijkt dat je er flink naast zit, en dat het plan misschien niet jouw oplossingen, maar wel degelijk oplossingen geeft, ga je het maar hebben over de toon van de eerste alinea. Tjsa. 
    Je claimt ook dat het uitgangspunt verkeerd is. Daarbij maak je de analyse dat de PvdA Jeugdwerkloosheid ziet als een generiek probleem, terwijl het plan vol doelgroep specifieke aanpakken staat. Onbegrijpelijke analyse.
    En op je laatste zin: Uitgaan van het goede in de mens is een van de waardes in de sociaal democratie waar ik trots op ben.

    • Marc Drees
      says:

      Door mij ervaren toon? Grapjas! Lees die eerste alinea even nog een keer zeer goed door om vervolgens met droge ogen te beweren dat het de lading dekt. Want het tegenovergestelde is het geval. Als PvdA serieus zaak wil maken van het oplossen van de jeugdwerkloosheid dan dient het zich vrijwel zonder uitzondering richten op de groep voortijdige schoolverlaters van opleidingen van MBO en lager. De groep waarvan jij uitgaat dat zij barst van de ambitie om aan de slag te gaan tot het tegendeel is bewezen. 
       
      Waarbij het uberhaupt een vraag is of voor deze groep een oplossing kan worden geboden of dat er sprake is van een probleem dat zich uitsluitend laat ‘oplossen’ door een sterk groeiende economie met een daaraan gekoppelde vraag naar arbeidskrachten met een lage opleiding. Waarbij vooral dat laatste punt een steeds groter probleem is. Om nog maar te zwijgen van een economie die voorlopig geen aanstalten maakt om zich te herstellen.
       
      Verder heb ik het over de optimale inzet van publieke gelden, niet of je trots ben dat je uitgaat van het goede in de mens. Een volstrekt irrelevant statement in dit verband. Het is beter om aan te geven wat dit plan nou eigenlijk concreet gaat opleveren; en tegen welke kosten. Dus wat gaat dit plan kosten per arbeidsplaats? Met daarbij graag een verbijzondering van de kosten per (CBS) opleidingscategorie.
       
      En als je toch geld wil verbranden is het misschien een aardig idee om het ambitieniveau van de groep laag opgeleide jeugdige werklozen te onderzoeken. Ik bied met alle plezier ruimte om de resultaten hiervan te publiceren.

  • Maarten Fekkers
    says:

    Hoi Marc, waar je het idee vandaan haalt dat de PvdA het probleem algemeen benaderd en niet specifiek, volg ik even niet.
    Je geeft terecht aan dat de combinatie laag opgeleid en schoolverlatend de grootste bron is.  Zelf noem je dat “laag ambitie niveau”, hoe je dat uit cijfers haalt is mij een raadsel.
    Echter in het plan van Hamer staat, onder puntje 8, daar een hele reeks voorstellen voor om dat aan te pakken. In het hele plan worden zowel (V)MBO, HBO en universitaire gerelateerde voorstellen gedaan. Waarbij het merendeel voor MBO.
     

    • Marc Drees
      says:

      De eerste alinea van het jeugdwerkloosheidsplan van de PvdA is in deze nogal duidelijk dacht ik zo? Of mis ik iets? Hier wordt de suggestie gewekt dat alle werkloze jongeren met een zak vol opleidingen en barstensvol ambitie niet aan de slag kunnen. Dus ik haal het uit het plan van de PvdA.
       
      Verder spreek ik een waarschijnlijkheid uit dat laag opgeleide voortijdige schoolverlaters niet al teveel ambitie hebben. Dat blijkt vanzelfsprekend niet uit de cijfers, maar een MBO-er die zijn of haar opleiding niet afmaakt zal in het algemeen niet barstensvol ambitie  zitten, zoals het PvdA plan suggereert? Of heeft Hamer andere informatie?
       

      • Maarten Fekkers
        says:

        Je bent niet verder gekomen dan de eerste alinea begrijp ik. Je mis dus wel degelijk iets. Namelijk de rest van het plan.
        Dat bij jou een suggestie gewekt is, die in het zelfde document nergens bevestigd wordt, lijkt mij niet iets waar Mariette Hamer op kan anticiperen. 
        En mensen zonder wederhoor als ambitieloos afschilderen is gelukkig niet iets waar de PvdA zich aan waagt.

        • Marc Drees
          says:

          Ik ben zeker verder gekomen dan de eerste pagina van het plan, maar tenzij ik me ernstig vergis zet de eerste alinea in het algemeen de toon van een document, en de toon is er eentje die de plank volledig misslaat. Er wordt dus met zeer grote woorden iets gezegd dat de lading van de rest van het stuk in het geheel niet dekt? Is dat iets waar de PvdA zich aan waagt? Mogelijk iets waar Mariette Hamer wel op kan anticiperen??
           
          Verder is het interessant om te lezen dat de PvdA er vanuit gaat dat een groot deel van de voortijdige schoolverlaters barstensvol ambitie zitten, totdat wederhoor is toegepast. Dat zal vast een optimale besteding van publieke gelden tot gevolg hebben.