Hoewel 1 januari voor de meeste uitzenders weer een omzetloze feestdag is, zal er vandaag toch iets bijzonders gebeuren. Vanaf vandaag slaan de boekhouders bij de grote beursgenoteerde flexbedrijven aan het rekenen. Hun grootste opgave? Het schatten van de waarde van de goodwill op de balansen van Randstad, Adecco, Manpower en USG People. Belangrijker dan de vraag óf er moet worden afgeboekt, is de vraag hoeveel.

Nu is het leuke van beursgenoteerde uitzendbedrijven dat ze daar nogal veel van hebben – van die goodwill – en dat er dus flink van die post kan worden afgeboekt. Dergelijke afboekingen kennen we nog van eind 2008 toen de crisis in de boeken toesloeg. De goodwillverdamping (of impairment) was nog groter dan de nettowinst en dus belandde van de grote vier alleen Manpower toen niet in de rode cijfers.

Nu, vier jaar verder, zou dat best nog eens kunnen gebeuren. Tijd om de goodwillposities van zes grote flexbedrijven op een rijtje te zetten:

‘Sensitivities’
Vorige maand werd de vraag tijdens een analistendag al aan Randstad-CFO gesteld: Of hij in de toekomst voorziet dat Randstad een nieuwe impairment moet nemen?

[C]learly we have a development that you described there. This is a Q4 issue. We always – throughout the year, we look at if we have a triggering event. And so far, we didn’t. And in Q4, we’ll have another look at it again. This is a lot of modeling and it very much depends on how you sort of make the curves go up how far you believe is reasonable. But I think across the board, typically with the way we account for goodwill, you typically have sensitivities there. And yet, you need to evaluate certainly at the end of the year. But I don’t know the number by now, because it’s something we’re going to calculate.

Van de Kraats benadrukte dat er geen sprake hoeft te zijn van een afboeking. ‘Het kan gebeuren, maar het hoeft niet noodzakelijkerwijs te gebeuren.’ Randstad is overigens niet de grootste bezitter van immateriële activa. De goodwillpost van USG People is relatief zwaarder, zo blijkt uit deze inventarisatie.

Verhouding immateriële activa als onderdeel van het balanstotaal.

De goodwillcarrousel
Hoe werkt het? Goodwill is de overnamepremie dat een bedrijf op zijn balans plaats na een concurrent geschaakt te hebben. Vedior is het mooiste voorbeeld: Randstad kocht Vedior in 2008 voor een grove EUR 3,5 miljard. Omdat de werkelijke waarde van Vedior vooral uit kaartenbakken vol uitzendkrachten, papieren leasecontracten, huurpanden met inventaris en merknamen bestond (en niet uit vastgoed, fabrieken of voorraden) belandde vrijwel het gehele bedrag op de balans als immateriële activa. Die post steeg halverwege 2008 naar EUR 4 miljard.

Omdat pal daarop de crisis uitbrak en daarmee het te verwachten rendement dat de nieuwe Vediordochters zouden kunnen produceren in rap tempo daalde, schreef Randstad fors af. Een halfjaar na de deal daalde de goodwillpost met bijna eenvijfde tot EUR 3,3 miljard. Hoewel impairments papieren afboekingen betreffen – het geld is immers allang betaald – kunnen ze wel consequenties hebben voor dividenduitkering, de koers van het aandeel, of op winstdelingen.

Graadmeter voor de markt
Maar het belangrijkste is dat een afboeking op goodwill een graadmeter is voor de markt. Als de Grote Vier in 2013 gaan afboeken, dan betekent dat dat dezelfde boekhouders die vanaf nu gaan cijferen, tot de conclusie zijn gekomen dat toekomstige winsten van uitzendbedrijven lager zullen zijn dan vorig jaar nog werd verwacht. Dat betekent dat uitzendbedrijven in 2013 minder waarde vertegenwoordigen dan in 2012.

En dat betekent dat de dip nog lang niet voorbij is.