Jubelindex in magere tijden: komt er een misere-fase aan (Q3 2022)?

Het is weer eens tijd voor een aflevering van de Jubelindex, de kwartaalaflevering over de polsslag van het land op basis van een fors aantal economische reeksen. We leven in economisch onzekere en misschien wel zeer dynamische tijden en dat maakt een Jubelindex extra interesssant; zien we in het signaal van de gecomineerde eonomische reeksen mogelijk iets dat we in de individuele reeksen hebben gemist.

De Jubelindex is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument/werknemer op basis van niet minder dan negen aantal cijferreeksen*. En dat ziet er zo uit:

Misere-index & Jubelindex, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2022

Misere-index & Jubelindex, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2022


De tijd van de Misere-index ligt gelukkig ver achter ons, en het tijdperk van de Jubelindex lijkt geen bovengrens te hebben. We zijn ondertussen de grenswaarde van +30% ruim gepasseerd, terwijl er zich bij onze buren een brute oorlog afspeelt. Maar de jubelindex trekt zich nergens wat van aan. Nauwelijks voorstelbaar, maar de cijfers liegen niet (tenzij afkomstig van Poetin)

Aangezien de jubelindex uit maar liefst negen cijferreeksen is samengesteld, is het goed om ook even stil te staan bij de onderliggende cijfertjes die gezamenlijk tot bovenstaande grafiek leiden.En dat doen we in twee categorieën; de consumentenmarkt en de arbeidsmarkt.

Consumentenmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse consumentenmarkt ziet er als volgt uit:

Consumentenmarkt: procentuele verandering , 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2022

Consumentenmarkt: procentuele verandering , 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2022

De gezondheid van de Nederlandse consumentenmarkt is gebaseerd op:

    1. de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),

    2. het aantal verkochte woningen (Kadaster),

    3. het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),

    4. de index voor retail non-food (CBS).

      De prijsontwikkeling van de woningmarkt laat nog steeds een stijging zien waar geen einde aan lijkt te komen. Tegelijkertijd is het verkoopvolume van de woningmarkt al zeer lang dalend. Een opvallende dichotomie die mogelijk verklaard kan worden door de uitsluiting van een steeds grotere groep jongere kopers die simpelweg het geld niet kan/wil opbrengen om die steeds duurdere huizen te kopen. Een gouden dak is een weinig aantrekkelijk alternatief tegen de achtergrond van een stijgende kans op een recessie. Of wat te denken van de stijgende hypotheekrente waardoor een huis ook minder bereikbaar wordt. Overigens stijgt de huurprijs in de slipstream van verkoopprijs; voor pandjesbazen is het een onzindelijk goede tijd.

      De autosector heeft na een kort herstel de dalende lijn alweer geruime tijd hervonden en zit ondertussen onder de –37%. Hoe komt het dat we niet wekelijks bestookt worden met nieuws van omvallende autobedrijven? Ik snap er niets van maar het is schraalhans keukenmeester bij deze sector, zoveel lijkt toch wel zeker.

      En dan is er de retail non-food. Dit is de minst dynamische trendlijn hoewel er in de afgelopen jaren wel enige turbulentie is waar te nemen, maar dat staat in geen verhouding tot de veranderingen bij de andere cijferreeksen. Tegelijkertijd er is in de afgelopen kwartalen wel een stijging waarneembaar, waarbij de ttrendlijn zich uiteindelijk net boven de nullijn heeft gevochten +0,1%). Bravo! Ik heb een glaasje wortelsap op dit bijzondere feit gedronken.

      .

      Allles bij elkaar hebben we een grafiek met drie trendlijnen in de plus (aantal en prijs koopwoningen, retil non-food) en een in de min (auto’s). De gezamenlijke trendlijnen laten voor september 2022 een score van +5,7% zien. Het is geen dikke plus maar het is wel een plus die ik omarm (met uitzondering van die stinkende auto’s die natuurlijk zo snel mogelijk dienen te verdwijnen, maar dat is een heel ander verhaal).

      Arbeidsmarkt
      De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse arbeidsmarkt zien er als volgt uit:

      Arbeidsmarkt: procentuele verandering, 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – september 2022

      Arbeidsmarkt: procentuele verandering, 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – september 2022

      De gezondheid van de Nederlandse arbeidsmarkt is gebaseerd op een vijftal cijferreeksen:

        1. het aantal vacatures (van het CBS en van Jobfeed (Textkernel)),

        2. het aantal faillissementen (Faillissementen.com),

        3. de uitzendindex (ABU),

        4. de werkloosheid (CBS).

          Hier zijn buitenaardse krachten aan het werk. De trendlijn voor het aantal online vacatures is als een raket is gestegen, volstrekt uit de pas met de ontwikkeling van de andere trendlijnen. Zelfs de schoningsactie van Textkernel heeft hierin geen substantiele verandering gebracht. Er is hier mogelijk meer aan de hand, want de trendlijn van het vacaturevolume is volkomen losgejubeld van de andere trendlijnen binnen de arbeidsmarkt. Ik kan me niet voorstellen dat werkgevers of vacaturemultipliers (Indeed c.s.) hersenloos identieke vacatures in de online arena blijven poepen. Ik ga er daarom vanuit dat bovenstaande trendlijn een zware gebruiker van anabole sterioden is en onder natuurlijke omstandigheden aanzienlijk lager zou liggen. Nu nog even het bewijs voor deze volstrekt plausibele argumentatie vinden…

          De trendlijn voor faillissementen is na een periode van lichte stijging weer aan het dalen. De verschillen zijn echter minimaal en er kan vrij simpel worden geschakeld van positief naar negatief binnen een maand. En op zich is het aantal faillissementen op dit moment in duidelijk betere staat in vergelijking met het nulpunt in 2008. Een plus voor faillissementen betekent minder faillissementen dan in 2008. Het gaat dus goed met de Nederlandse bedrijven.

          De uitzendindex heeft zich net niet boven het nulpunt uit weten te werken en is ondertussen alweer enige tijd in een neergaande lijn terecht gekomen. Een treurige zaak en voor de kenners ook een belangrijk signaal van een veranderende tijd. De uitzendindex loopt een aantal maanden voor op negatieve signalen bij de andere trendlijnen en dus een belangrijk gidsfossiel. Ik stel een commissie van wijze mannen onder leiding van Rutte voor om met haviksogen naar de voortgang van alle trendlijnen te loeren om bij een eerste signaal de noodklok te luiden.

          De trendlijn van de werkloosheid is sinds enige tijd boven de nullijn (van 2008) uitgekomen en dat is natuurlijk een gunstige ontwikkeling. De winst is nog fragiel en het signaal van de uitzendindex kan weleens richtinggevend zijn voor de werkloosheidsindex. Maar laat ik niet op de ontwikkelingen vooruitlopen. Uiteindelijk is niemand gek op een ziener (Zie Asterix en de ziener als sluitend bewijs).

          *De jubelindex is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van de volgende cijferreeksen:

          1. de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),
          2. het aantal verkochte woningen (Kadaster),
          3. het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),
          4. de index voor retail non-food (CBS),
          5. het aantal vacatures van het CBS,
          6. het aantal vacatures van Jobfeed (Textkernel),
          7. het aantal faillissementen (Faillissementen.com),
          8. de uitzendindex (ABU),
          9. de werkloosheid (CBS).
          Geef een reactie