In een bericht op LinkedIn spreekt Jeroen Terstegge over een bijdrage van Professor D. Graham Burnett (Princeton) tijdens de 47e GPA (General Privacy Assembly) Conferentie in Seoul. Burnett sprak in zijn bijdrage over het fenomeen Human fracking om de impact van technologie op de mens te beschrijven. Terstegge geeft onder meer deze quote:

“Human Fracking, the technology to turn humans into money, is the enemy of humanity. We are all being turned into Homo Attentus. The Attention Economy is destroying our social fabric. It is already changing our politics. And AI will be really good in Human Fracking.”

Dat zijn nog eens zinnen! En dat was voldoende om er eens stevig op los te filosoferen, zonder overigens verder iets van zijn Burnett’s bijdrage te hebben gelezen/gehoord. Maar ik was tijdens mijn studie een ploert in dissectie, dus hier gaan we:

Human Fracking, the technology to turn humans into money, is the enemy of humanity
Burnett definieert “human fracking” als een “technologie” (impliceert een intentionele, ontwikkelde methode) met als doel “mensen in geld te veranderen”. Dit is waarschijnlijk de kern van zijn argument: de mens wordt gereduceerd tot een middel voor financieel gewin. Door het “de vijand van de mensheid” te noemen, trekt hij de lijn van exploitatie naar een existentieel gevaar voor de essentie van ons mens-zijn. Dit is geen klein probleem, maar een fundamentele bedreiging.

We are all being turned into Homo Attentus
Dit is een nieuwe term dat de impact van de aandachtseconomie lekker samenvat. Net zoals Homo sapiens verwijst naar de denkende mens, introduceert Homo Attentus de mens wiens voornaamste bestaansreden of waarde ligt in zijn aandacht – een soort wiens cognitie en focus voortdurend wordt gestuurd en geëxploiteerd. Het impliceert een verschuiving in onze fundamentele aard, gedreven door externe krachten. Het we are all being turned benadrukt de onvermijdelijkheid van dit proces in onze huidige samenleving.

The Attention Economy is destroying our social fabric
Hier legt Burnett de macro-impact bloot. De social fabric verwijst naar de onderlinge verbindingen, gedeelde waarden, normen en het vertrouwen dat een samenleving bijeenhoudt. Als onze aandacht constant wordt afgeleid (Continuous Partial Attention CPA)) , gefragmenteerd en gekapitaliseerd door platforms dan is het logisch dat dit weefsel scheurt. Denk aan verminderde persoonlijke interactie, opkomst van “echo chambers”, en een afname van empathie of gemeenschapszin.

It is already changing our politics
Een zeer actuele en cruciale observatie. De aandachtseconomie en de mechanismen van “human fracking” hebben aantoonbaar invloed op politieke processen:

• Polarisatie: Algoritmes die ‘engagement’ maximaliseren, tonen gebruikers vaak content die hun bestaande overtuigingen bevestigt, wat leidt tot extremere standpunten

• Desinformatie: Sensatie en emotioneel geladen content (die aandacht trekt) verspreidt zich sneller dan feitelijke informatie

• Oppervlakkigheid: Complexe politieke issues worden gereduceerd tot soundbites en virale memes.

• Campagnestrategieën: Politici en partijen gebruiken steeds vaker data-analyse en microtargeting, een direct gevolg van human fracking, om kiezers te beïnvloeden.

AI will be really good in Human Fracking
Dit is een nogal dreigende toekomstvisie. Als human fracking nu al zo effectief is, dan zullen de geavanceerde vermogens van AI (patroonherkenning, voorspellende modellen, generatieve vermogens) dit proces exponentieel versterken. AI is beter in het identificeren van onze psychologische ‘zwaktes’, het personaliseren van de “druk” om aandacht te winnen, en het automatiseren van de extractie op een ongekende schaal.