Van eind oktober tot medio november was er de saga rondom HRMblogs en haar eigenaar Marc Ernst. Velen zullen zich dit nog wel kunnen herinneren.

De juridische consequenties van deze saga bleken nogal duister; mede door een mogelijk verschil tussen de Belgische en Nederlandse wetgeving in deze.

Ik werd recent gewezen op een artikel genaamd: Bronnengeheim van bloggers beschermd, geschreven door Patric van Eecke (advocaat).

In dit verband leek het me zinvol om dit artikel integraal te plaatsen:

Regelmatig krijg ik de vraag welke rechtsregels van toepassing zijn op bloggers en hoe ver men kan gaan in het online publiceren van geheime informatie of smeuïge verhalen. Maar het blijft een evenwichtsoefening om de toepasselijke regels te combineren, omdat er geen specifieke Belgische bloggingwetgeving bestaat.

Door het ontbreken van specifieke wetgeving, zijn de normale offline regels van het mediarecht van toepassing, waarbij een blog in de meeste gevallen vergeleken kan worden met een column of lezersbrief in een traditioneel tijdschrift. In beginsel heeft een blogger een recht op vrije meningsuiting, waardoor hij vrij kritiek kan uiten op alles en iedereen, ook als die kritiek bijtend of onaangenaam is.

Elke blogger kan bovendien genieten van het bronnengeheim. Hoewel een wet van 2005 dit bronnengeheim beperkte tot journalisten en andere personen die bezoldigde journalistieke activiteiten uitvoerden, werd het door het Arbitragehof in een spraakmakend arrest van 2006 uitgebreid tot al wie een rechtstreekse bijdrage levert tot het verzamelen, redigeren of verspreiden van informatie voor het publiek.

Het bronnengeheim is immers een deel van de vrije meningsuiting en dient niet zozeer ter bescherming van de belangen van de journalisten als beroepsgroep, maar wel om het de pers (in brede zin) mogelijk te maken zijn rol van waakhond te spelen en het publiek in te lichten over kwesties van algemeen belang. Bijgevolg kan een blogger alleen door een rechter gedwongen worden om zijn bronnen prijs te geven, en dan nog enkel als daarmee een misdrijf met aantasting van iemands fysieke integriteit kan worden voorkomen.

Het bronnengeheim en het recht op vrije meningsuiting garanderen nochtans geen absolute vrijheid van meningsuiting. Vooreerst zijn er wetten die de publicatie van sommige informatie verbieden, zoals staatsgeheimen en racistische of revisionistische uitspraken. Daarnaast moet men ook rekening houden met de intellectuele eigendom: het gaat niet op om bij het bloggen zonder toestemming teksten, foto’s of video’s over te nemen. Tenslotte kan de vrije meningsuiting botsen met de persoonlijkheidsrechten van anderen, zoals het recht op eer en goede naam en het recht op privéleven. Een rechter zal hier een afweging moeten maken tussen ieders belangen en rechten.

Naast een publicatieverbod heeft al wie geschaad wordt door een blog, recht op schadevergoeding. Bij de beoordeling van de schadevergoedingsvordering zal de rechtbank nagaan of de blogger wel als een ‘goede huisvader’ heeft gehandeld, waarbij voor een bloggende politicus, bedrijfsleider of journalist hogere normen en verwachtingen zullen gelden dan voor de doorsnee tienerblog.

Wat corporate blogging betreft, moet het duidelijk zijn dat de inhoud van de blog slechts de persoonlijke mening van een werknemer is. Het scheppen van bepaalde verwachtingen of het openlijk toegeven van fouten kan de deur naar schadeclaims immers wagenwijd openzetten.

De werknemer zelf moet voorzichtig omspringen met het bekritiseren van zijn werkgever en het publiceren van bedrijfsgeheimen. Zelfs al schrijft de werknemer de blog buiten de werkuren, toch moet hij loyaal blijven tegenover zijn werkgever. Absolute loyaliteit is nochtans niet vereist: het moet mogelijk zijn verhalen over de interne keuken te publiceren. Bij de publicatie van bedrijfsgeheimen zal de drempel naar ontslag ? al dan niet om dringende redenen ? echter laag zijn en stelt de blogger zich bovendien bloot aan strafrechtelijke vervolging. Een interne blog policy is dan ook geen overbodige luxe.