Het is altijd een triest moment wanneer een kwaliteitskrant als het NRC niets beter blijkt te zijn dan het WC-papier met de naam Telegraaf. Wat is het geval? Dit stond gisteren in het NRC:

Jawel, het NRC is ook al te lui geworden om zelf over het online vacaturevolume te rapporteren. En gebruikt dus een persbericht van Monsterboard als een betrouwbare bron… Waarmee de (voormalige?) kwaliteitskrant zichzelf op een enorme manier te kijk zet.

De omvang van de blunder van NRC is het best in beeld te brengen door het online vacaturevolume over de afgelopen jaren in beeld te brengen. Waarbij ik een vergelijking maak tussen de resultaten uit JobFeed en de resultaten van de MEI. Omdat de MEI een maandelijkse index is en JobFeed wekelijks het aantal nieuwe online vacatures rapporteert, moet er het nodige gecijfer aan te pas komen om de twee vergelijkbaar te maken.

Geen probleem, dat is het leuke deel van onderzoek. Allereerst moeten de weekcijfers van Jobfeed in maandtotalen worden gegoten. En vervolgens moeten die maandtotalen worden omgezet in een index die kan worden vergeleken met de MEI. Voor dat laatste heb ik de waarde van de MEI van januari 2008 als vertrekpunt genomen. De waarde van de MEI in de maand is 188. Wat betekent dat het online vacaturevolume volgens Jobfeed over januari 2008 dezelfde waarde krijgt toegekend. Vervolgens kan de index van de daarop volgende maanden simpelweg worden uitgerekend.

Als laatste prop je de twee indices in een grafiek en presto:

MEI en index voor online vacatures. Waardes per maand en 12-maandsgemiddelde, januari 2008 – februari 2011

De rode lijn is het voortschrijdend 12-maandsgemiddelde op basis van de Jobfeed cijfers. Een 12-maands gemiddelde haalt eventuele seizoensinvloeden uit de cijfers zodat seizoensonafhankelijke ontwikkelingen duidelijk worden.

En er wordt heel wat duidelijk op basis van deze grafiek. Het belangrijkste is dat de MEI de effecten van de financiele crisis op het online vacaturevolume zwaar overschat. Van piek tot dal laat de MEI een daling van het online vacaturevolume zien van 52%, terwijl de daling volgens Jobfeed ‘slechts’ 24% bedraagt.

Daarnaast laat de MEI de dip eindigen in november 2009. Vanaf dat moment is er een (nauwelijks waarneembare) stijging van de trendlijn te zien. Voor Jobfeed eindigt de dip in april 2010. Bijna een half jaar later. Tegelijkertijd is het herstel volgens de Jobfeed trendlijn aanzienlijk sterker dan de MEI trendlijn suggereert.

De verklaring voor deze enorme discrepanties is bijzonder eenvoudig. De beperkte subset die Monster hanteert bij het bepalen van de MEI bestaat uit:

a large, representative collection of corporate career sites and job boards, including Monster

Monster benoemt noch kwantificeert de sites die in hun subset zitten. Maar het vereist geen bovengemiddelde intelligentie om te snappen dat het vacaturevolume van vacacturesites die van de wervingssites aanzienlijk zal overstijgen. En daar zit precies het probleem van de MEI.

Want vacaturesites barsten van vacatures van intermediairs. En dat betekent dus vooral vacatures van uitzenders. Waarmee de MEI niet representatief is voor het online vacaturevolume; maar van het online vacaturevolume van uitzenders. En laten uitzenders nou net vroegcyclisch zijn! En veel harder geraakt worden door een recessie; als het om het vacaturevolume gaat. Alle verschillen tussen de MEI en de index op basis van de Jobfeed cijfers kunnen op basis hiervan eenvoudig worden verklaard.

Alle verschillen? Nou, ik heb mijn twijfels over het herstel. Daar is de situatie naar mijn mening iets complexer. Tenslotte groeit het vacaturevolume bij de uitzenders harder dan de trendlijn van de MEI suggereert. En het zou me niets verbazen als dit mede komt door een groeiende terughoudendheid bij uitzenders om vacatures op (grote) relatief dure vacaturesites te plaatsen. Wat ook een reden zou kunnen zijn voor het beperkte herstel wat de grote vacturesites tot op heden hebben laten zien. Met andere woorden, het trage herstel van de MEI is geen signaal van de de gezondheid van de uitzendbranche, maar een signaal dat de uitzendbranche minder gebruik maakt van vacaturesites.

Een laatste observatie van meer technische aard. Wat mij opvalt aan de MEI is de zeer ‘gladde’ lijn van de ‘ruwe’ maandelijkse data. Blijkbaar past Monster een vorm van seizoenscorrectie toe.. De wijze waarop het bedrijf dit doet is onbekend. Wat wederom niet meehelpt in de waarde die aan de MEI kan worden toegekend. Voor zover er feitelijk enige waarde aan deze index valt toe te kennen…

Het NRC heeft zichzelf en haar lezers een zeer slechte dienst bewezen door een bron van hoogst discutabele kwaliteit te gebruiken. Het zou de krant sieren om zich nooit meer van een dergelijke bron te bedienen. De kans daarop is echter marginaal. Journalisten zijn eenvoudig te lui geworden om ook maar iets te verifieren en zijn niets anders dan persbericht junkies. Wat een armoe!

Met dank aan Arno Bouwens voor het NRC artikel