Het is 1 november en net als op 1 oktober stroomt de zon mijn werkkamer binnen. Of liever gezegd, over enkele uren zal die zon mijn werkkamer binnenstromen, want dankzij de wintertijd is het nu nog aardedonker. Tegelijkertijd is het aan het vacaturefront uiterst zonnig, want de maand oktober is afgesloten met een bijzonder hoog volume aan unieke vacatures.

Met maar liefst 12% meer vacatures dan september 2011. En een ferme 16% meer dan oktober 2010; in de periode dat het herstel van het vacaturevolume een aanvang nam. Oktober 2011 is dus een bijzonder goede maand geweest. Wat gerust opmerkelijk mag worden genoemd, gezien de donkere wolken die zich op economisch en monetair gebied boven ons samenpakken. Om volstrekt onduidelijke redenen heeft het Nederlandse vacaturelandje daar helemaal geen last van.

Vacaturevolume in oktober
Dit is de ontwikkeling van het vacaturevolume in oktober over de afgelopen vijf jaar:

Aantal nieuwe vacatures in oktober, 2007 – 2011

Laten we er maar vanuit gaan dat het vacaturevolume van oktober 2007 een ferme outlier is. Want ruim 250.000 nieuwe unieke vacatures in slechts 1 maand is natuurlijk redelijk krankzinnig. Maar zonder die outlier is oktober 2011 dus een kanon van een resultaat! Beter dan oktober 2008, wat op zich niet zo verwonderlijk is aangezien het vacaturevolume in 2008 zich na de zomermaanden niet wist te herstellen. De financiele crisis was tenslotte losgebarsten, hoewel zich dit in Nederland pas in januari 2009 zich pas echt in het vacaturevolume toonde.

Met andere woorden, oktober 2011 is een prachtig resultaat. Chapeau en trek de champagne maar open! Tegelijkertijd is het een merkwaardig resultaat. Want hoe is nou een zo hoog vacaturevolume te verklaren tegen de achtergrond van een sterk oplopende werkloosheid? Om nog maar te zwijgen over de steeds slechter wordende economische vooruitzichten. Zijn werkgevers soms collectief gek geworden?

Vacature jaarvolume
Door het aantal nieuwe vacatures over de afgelopen 12 maanden bij elkaar op te tellen krijg je een getal dat is gecorrigeerd voor seizoensinvloeden.Door dit iedere maand te doen krijg je dus een beeld van het aantal nieuwe vacatures in de tijd; waarmee een proxy voor de gezondheid van de economie wordt verkregen. Een daling in het aantal vacatures suggereert een op handen zijnde afkoeling van de economie; een stijging laat een opwarming van de economie zien.

Het aantal vacatures over de periode september 2007 t/m augustus 2008 is als vertrekpunt genomen voor een index die een seizoensgecorrigeerde ontwikkeling van het vacaturevolume weergeeft. De index over die periode is 0- 100 gesteld. En dat geeft het volgende beeld:

Index vacaturevolume: september 2007/ augustus 2008 – november 2010 / oktober 2011

Waar in voorgaande maanden de index leek af te toppen is er nu ineens weer sprake van een versnelling van het herstel. Het vacaturevolume weerstaat alle zorgen en boort zich de hoogte in. To the stars and beyond. Of zoiets… De in mijn optiek onvermijdelijke aftopping van het herstel wordt dus duidelijk uitgesteld. In ben benieuwd voor hoelang.

Om de ontwikkeling van de afgelopen maanden echter goed weer te geven is bovenstaande index echter niet voldoende. Hiervoor is het inzichtgevender om niet alleen de index maar ook de maandelijkse cijfers in dezelfde grafiek te zien:

Maandtotalen en gemiddeld (12-maands) vacaturevolume, 2008 – 2011

Nou, dit ziet er dus zeer indrukwekkend uit. Een steile lijn omhoog, richting het niveau van de lentepiek. En dat was me toch een sterke piek! De belangrijkste vraag is natuurlijk of dit herstel kortdurend is. Tenslotte kan ook Nederland niet om de snel verslechterende economische situatie heen, om over de ellende in Euroland maar helemaal te zwijgen. Verder is de werkloosheid in Euroland alweer enige tijd aan het stijgen en staat op dit moment op een angstaanjagend hoog niveau van 10,2%.

Het is dus niet een vraag of, maar vooral een vraag wanneer de souffle van het vacaturevolume inzakt. November lijkt hiervoor een goede kandidaat, maar ik heb me al eerder verbaasd over de hardnekkigheid waarmee economisch angstaanjagend nieuws een relatief beperkte invloed lijkt te hebben op de arbeidsmarkt in haar geheel en het vacaturevolume in het bijzonder. Het is dus gewoon een kwestie van afwachten…