Ik nodig jullie uit om anders te kijken naar de wereld om je heen. Laat je huidige zienswijze de aankomende minuten even los en probeer de wereld te zien als één groot netwerk. Nicholas Christakes, verteller op TEDx, kan je uitleggen hoe je de wereld kunt zien als één groot netwerk: Denken in netwerken.

Nicholas’ praatje heeft mijn ogen geopend. Hoewel zijn toespraak is gericht op mensen met obesitas en de verspreiding daarvan binnen een netwerk, zijn de basisprincipes razend interessant voor het online recruitment vak.

Als je de wereld als één groot netwerk ziet, kun je je afvragen: hoeveel verschillen de sociale netwerken online en offline, qua structuur? Dus hoeveel verschilt het netwerken online van het face-to-face netwerken? Niet veel, concludeer ik. We richten onze sociale media zo in op de manier hoe we dat in het dagelijks leven ook doen: een paar grote opinieleiders bepalen wat de overige sociale media- en internetgebruikers te lezen, zien en horen krijgen. We leggen ons vertrouwen volledig in hun handen. Onze beeldvorming wordt bepaald door wat zij oppikken van het web: framing noemen ze dat de wetenschap. En dat terwijl de sociale media zo vernieuwend zou moeten zijn.
Nou, dat is het natuurlijk ook; behalve in de structuur! Het gaat eigenlijk mis op de manier waarop we allemaal deze media gebruiken. Een van die principes vanuit de TedXtalk is dat ons gedrag onze plaats in een netwerk bepaalt. Zo is het ook met de social media. Je gedrag op Twitter bepaalt je plaats in het netwerk van Twitter. De mensen die we besluiten te volgen, vanwege hun interessante tweets die wij vervolgens ‘retweeten’: opinieleiders. We zitten vast in die patronen van deze opinieleiders. Het is net als met Erwin Krol: als hij zegt dat het morgen gaan sneeuwen, dan zal dat toch wel zo zijn? Wat zijn de consequenties van deze conclusie voor het online werven?

Onder werkzoekenden een veel gehoorde opmerking: ‘Ik laat overal mijn CV maar achter in de hoop dat het iets uithaalt’. Voor veel recruiters en P&O’ers is het ook lastig te bepalen waar de doelgroep is. Niet voor niets zijn doelgroepanalyses zo populair… Wanneer een organisatie personeel zoekt, gaan ze daarom ook naar de grote vacaturebanken of vertrouwen op de grootste opinieleider: Google. Eigenlijk is het web zó groot en breed dat het onduidelijk is voor beide partijen waar ze elkaar moeten vinden. Ontwikkelde netwerken en opinieleiders bieden houvast en creëren structuur.

Moet je nagaan hoeveel vacatures de werkzoekenden daarmee mislopen. Simpelweg omdat ze niet weten waar ze moeten zoeken. Maar het mes snijdt aan twee kanten: moet je nagaan hoeveel effectiever een recruiter/ P&O’er zijn/haar sociale netwerk kan inzetten.

De valkuil van het online netwerk en de sociale media heeft eigenlijk te maken met ons eigen gedrag. We zouden beter gebruik kunnen maken van de mogelijkheden die de sociale media ons aan netwerken bieden. Ga maar eens bij jezelf na: hoe ‘normaal’ vind jij het om volslagen onbekenden te volgen en te benaderen? Op Linkedin wordt in de groepen heus wel eens contact gelegd tussen volslagen vreemden, maar wat is de tendens? Er zijn altijd een beperkt aantal mensen die de gesprekken voeren en discussies starten. De rest leest mee, als ware voyeurs, maar zijn geen van allen zelf actief.

Om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van het online netwerk, moeten we met z’n allen nog iets anders heel groots loslaten: gêne. Geen gêne meer om contact te leggen en stop met het afbakenen van grenzen wat ‘sociaal toelaatbaar is’. Help elkaar in de zoektocht naar talent en vacatures.

Kleine nuancering: we blijven wél gebonden aan de structuren van de organisaties achter de sociale media. Als Linkedin aangeeft dat je moet upgraden naar een premium account om iemand een bericht te kunnen sturen, kan ik alleen maar zeggen: gooi het open! Zoek een ander verdienmodel. Weg met die grenzen!