Het is natuurlijk nooit prettig om als uitzender met financiele resultaten te komen als de voorgaande dag een nieuwe recessie is begonnen en dezelfde dag een sterk groeiend werkloosheidscijfer voor Nederland wordt gepresenteerd. Maar dit zijn de omstandigheden waarin Randstad haar resultaten over het vierde kwartaal van 2011 bekend heeft gemaakt. En geheel in stijl gaat dat met verlies van EUR 16,5 miljoen, hoewel dit het gevolg was van een eenmalige negatieve post van EUR 125 miljoen.

Tegelijkertijd zijn zowel omzet als brutomarge prettig gegroeid in het 4e kwartaal:

Randstad omzet (kolommen) en brutomarge (rode lijn) per kwartaal, Q1 2008 – Q4 2011.

En hiermee laat Randstad haar grote concurrent Manpower de hielen zien. Laatstgenoemde uitzender zag haar omzet in het 4e kwartaal zelfs dalen en kan slechts dromen van de brutomarge van Randstad.

Dit is wat Ben Noteboom (CEO Randstad) te zeggen heeft over het vierde kwartaal:

The patterns in our markets are clearly diverging from previous recoveries.The North American market is getting more robust, while the European markets are gradually slowing down. In a classic pattern we would now see more growth in Europe and especially across our professionals business, but this isnot the case. The Asian markets also experience some uncertainty.

Nu is Noteboom natuurlijk niet achterlijk; hij weet dondersgoed waarom de markt in Noord-Amerika groeit. Daar is tenslotte een wholesale shift van vast naar tijdelijk werk (met gelijktijdige inkomenserosie) aan de gang; verreweg de belangrijkste reden waarom uitzenders het daar goed doen. En alleen als een vergelijkbare shift in Europa gaat plaatsvinden zal er ook hier weer een groei zijn. Waarmee de klassieke patronen worden hersteld, maar op een volledig nieuwe manier.

Verder is de claim dat de Aziatische markt enige onzekerheid vertoont natuurlijk een understatement van jewelste. Met Japan in een forse krimp en een economie in China die razendsnel aan het afkoelen is, verdwijnt ook daar elke vorm van hopium uit de markt. Maar dat kan je als CEO natuurlijk niet zeggen. Noteboom is talking his book. Zoals het hoort. En dat doet hij dus met verve.

Nu is de internationale staffing wereld een bijzonder interessante, maar dit is een Nederlandstalig blog. En daarom is vooral de ontwikkeling in Nederland van belang. En ook daar doet Randstad het beter dan Manpower.

Maar hoe heeft Randstad het in de Nederlandse markt gedaan? Nou, beter dan Manpower. Dit is wat mijn constatering op basis van de financiele resultaten van Manpower:

Op basis van de ABU cijfers is de markt in het vierde kwartaal in uitzenduren met 0,1% gekrompen in vergelijking met hetzelfde kwartaal in 2010 terwijl Manpower voor Nederland een krimp van de omzet van 2% rapporteert.

Ook Randstad moet een krimp van de omzet rapporteren, maar die is minimaal; slechts 0,4%. Dat is dus iets slechter dan op basis van de ABU cijfers zou mogen worden verwacht. De constatering dat de grote uitzenders het relatief slecht hebben gedaan lijkt hiermee op zijn plaats. Hoewel we natuurlijk nog even moeten wachten op de cijfers van USG en Adecco…

Verder lijkt de slechte performance van Manpower in Duitsland een outlier, zoals al eerder werd gesuggereerd:

Verder is opvallend dat in Duitsland Manpower het relatief gezien nog veel slechter heeft gedaan dan Nederland. Daar krompt de omzet in het vierde kwartaal met maar liefst 6% ten opzichte van het vierde kwartaal van 2010. En Duitsland is op dit moment toch de banenmotor van Europa? Misschien, maar niet voor Manpower.

Randstad stelt hier een groei van maar liefst 3% tegenover. Waarmee Randstad in ieder geval voor het vierde kwartaal de nummer twee positie van Manpower heeft overgenomen. Achter Adecco uiteraard.

Yacht en Tempo-Team lijken in Nederland de zorgenkindjes; activiteiten met een smalle marge doen het goed:

Randstad the Netherlands continued to perform well ahead of the market, mainly driven by strong performance in inhouse and payroll services. The industrial segment continued to slow gradually as  clients became more cautious. Revenue of Tempo-Team and Yacht declined by a low single digit rate.

En dat betekent, naar goed uitzendgebruik, snijden in de kosten:

As a result, both companies made further adjustments to their organizations, especially in management and head office.

Laat ik afsluiten met een uitspraak van Noteboom in relatie tot het huidige jaar:

We believe we are well positioned to grasp the opportunities in 2012

Dat is een uitspraak waar ik binnenkort op terug wil komen. Na bestudering van het jaarverslag van het bedrijf. Waarbij ik met name focus op de strategie van Randstad, en de mate waarin de uitzender binnen een sterk veranderende wereld haar positie denkt te verstevigen. Want daar heb ik bijzonder grote vraagtekens bij.