Eens even kijken; we hebben het CPB met de voorspelling dat de werkloosheid dit jaar op 6,25% uitkomt (wat een maximale werkloosheid van 6,5% per ultimo 2012 betekent), ING Economisch Bureau dat de werkloosheid dit jaar laat stijgen tot boven de 7% en dan nu ABN AMRO die een werkloosheid van 6,5% voor 2012 voorspeld. We hebben dus een zeer beperkte groei (CPB), en matige groei (ABN AMRO) of een steile groei (ING) van de werkloosheid.

De kans dat een van de drie partijen het bij het rechte eind zal hebben is dus redelijk groot. De vraag is slechts: welke partij? Tenslotte komt elk van de drie partijen met een uitgebreide verantwoording waarom hun raming de juiste is. Maar de gebruikte economische modellen spugen slechts een raming uit op basis van de gehanteerde criteria en het daaraan gehangen gewicht. Of deze enige relatie hebben met een nog onbekende werkelijkheid is volstrekt ongewis.

Daarom is dit nummertje raden ook zo zinloos, hoewel in het geval van het CPB er wel overheidsbeleid aan wordt opgehangen. Waarmee een zinloze activiteit ineens ook nog eens bijzonder gevaarlijk wordt. Zeker als het om het CPB gaat die zich bij herhaling belachelijk heeft gemaakt met haar voorspellingen.

Maar goed, aan voorspellingen zullen we niet ontsnappen, we hebben als diersoort blijkbaar een ongekende behoefte aan een maakbare toekomst. En in die geest laat ABN AMRO zien dat de werkloosheid ook in 2013 (7,1%) en 2014 (7,5%) nog stijgen, en dat is toch wel opvallend te noemen. Zou de bank soms geen economisch model hebben waar de hockeystick in het eerstvolgende kalenderjaar standaard omhoog wijst? Ik dacht dat het voor banken gebruikelijk was om de toekomst rozig voor te stellen; tenslotte zijn dit soort rapporten niets meer dan PR pamfletten bedoeld om meer omzet voor de bank binnen te slepen.

Maar mogelijk is de bank vergeten een uppertje in te nemen. Want er is een zekere gloom and doom te ontdekken in dit rapport. Wat hiervan te denken:

We moeten ervan uitgaan dat de werkloosheid voorlopig verder zal toenemen. Weliswaar liet de Nederlandse economie na twee kwartalen van krimp in het begin van dit jaar weer groei zien (k-o-k), maar dat is uiteraard onvoldoende om de trend te keren. Temeer daar de tekenen voor het tweede kwartaal weinig positief zijn. Allerlei voorlopende indicatoren laten sinds februari weer een daling zien, niet alleen in Nederland, maar ook elders in de eurozone. We gaan er dan ook van uit dat de economie in het voorjaar toch weer is gekrompen (ook in de eurozone als geheel). En het is twijfelachtig of in het derde kwartaal alweer een plus kan worden opgetekend. Bij een dergelijke zwakke productieontwikkeling zal de vraag naar arbeid in de marktsector verder dalen en de werkloosheid verder stijgen. Wel zal de zwakke conjunctuur het aanbod van arbeid drukken (‘ontmoedigingseffect’).

Maar gelukkig blijft de band niet somberen, dat zou de C-levels tenslotte een dubbele hartcollaps hebben bezorgd. De glimmers of hope:

Op de middellange termijn zal (de stijging van) de werkloosheid worden gedrukt door de vergrijzing. De
potentiële beroepsbevolking (15-65 jaar) laat al geen groei meer zien. Daarnaast komen er banen bij in de zorg (en méér dan er banen bij de overheid verdwijnen door de bezuinigingen). Het CPB rept van een toename van de
werkgelegenheid in de zorg ter grootte van zo’n 140.000 arbeidsjaren in de periode 2013-2017. Onder invloed van de ombuigingsmaatregelen zal de economische groei de eerstkomende jaren aan de lage kant (CPB, ‘Lage economische groei tot 2017’, CPB Policy Brief 2012) blijven. Voor 2013 gaan we uit van een groei van zo’n ¾%, in
de jaren daarna zou het groeitempo wat verder kunnen oplopen. Samengevat, denken we dat pas in de loop van 2014 een einde gaat komen aan de stijging van de werkloosheid.

Met dan wel een hele vette disclaimer:

Dit vooruitzicht is uiteraard met onzekerheid omgeven. De staatsschuldencrisis is nog altijd niet beteugeld. Tegenvallers bij de groei en daarmee bij de werkloosheid zijn dan ook goed denkbaar. En bij een doormodderscenario zijn er eveneens risico’s voor de arbeidsmarkt. Ook nu zullen er bedrijven zijn die personeel vasthouden met het oog op later, hoewel minder dan in 2009, mede daartoe in staat gesteld door hun redelijke
solvabiliteit. Maar als het economisch herstel (nog) langer uitblijft, zullen die zij daartoe steeds minder geneigd zijn en alsnog personeel laten vertrekken.

Vrij vertaald: het ziet er niet al te goed uit maar het kan nog allemaal veel erger worden.