Jan-Peter Cruiming heeft een interview gegeven aan Quote. Dat is een bijzonder verhaal geworden, waarbij hij de schuld van Jobbird’s ondergang geheel bij de (diverse) bouwers van de vacaturesite heeft neergelegd. Het faillissement zou hem een slordige EUR 140 miljoen door de neus hebben geboord. Een dramatische ontwikkeling waar hij overigens uiterst Zen onder lijkt te blijven..

In deze blog posting plaats ik een geannoteerde versie van het interview. .

Het faillissement van Jobbird was een van de spraakmakendste van 2018. Voor het eerst vertelt oprichter Jan-Peter Cruiming wat er precies gebeurde. ‘Kort ervoor werden we nog op 140 miljoen euro gewaardeerd. Maar de ICT’ers leverden weer niet wat ze beloofden. Dan houdt het een keer op.’

Voilà, daar is de claim van Cruiming dat hij EUR 140 miljoen is misgelopen en dat de IT’ers daarvoor de Zwarte Piet krijgen. Maar er is meer.

Het is voorjaar 2018 als Jan-Peter Cruiming (54) de publiciteit zoekt met het verhaal dat het door hem in 2011 opgerichte vacatureplatform Jobbird, dat officieel onder leiding staat van zijn 24 jaar jongere vrouw Marlot Anna, klaar is om vanuit het nieuwe kantoor aan de Amsterdamse Gouden Bocht de wereld te veroveren.

‘Uber is de makkelijkste manier om een taxi te vinden, Jobbird moet de makkelijkste manier worden om waar ook ter wereld een baan te vinden die bij je past.’ Maar later dat jaar, op de dag van Sinterklaas, volgt het bericht dat hij het faillissement heeft aangevraagd voor het meerdere keren in de prijzen gevallen bedrijf. In de pers klinkt het dat de entree van de curator voor het personeel als een donderslag bij heldere hemel kwam. Het echtpaar Cruiming zou al weken niets meer van zich hebben laten horen en verschijnt ook op dit pijnlijke moment niet op kantoor. Ook nieuwsgierige journalisten weten geen contact met hem te leggen. Dus wordt er gekopt dat Cruiming spoorloos is.

De grootheidswaan steekt de kop weer eens op, nu door Jobbird met Uber te vergelijken. Het is niet de eerste keer dat de verhoudingen zoek zijn bij de man die met Jobbird het trucje nog maar een keer [ging] doen, in navolging van zijn succes met (de verkoop van) Nationale Vacaturebank.

Jan-Peter Cruiming weet dat dit verhaal aan hem kleeft. En nee: het is niet het verhaal waarmee hij de geschiedenis in wil gaan. Dat is de man die 28 miljoen euro ving bij de verkoop van zijn Nationale Vacaturebank in 2004 zijn eer te na. En dus ontvangt hij ons in zijn kapitale villa aan de Blaricumse hei om te vertellen wat er nou precies is gebeurd. ‘We hadden vooraf met onze advocaat overlegd en die adviseerde om de woordvoering aan de curator over te laten. Allereerst richting het personeel, dat trouwens echt niet totaal verrast kon zijn. We hadden namelijk een heel open cultuur. De omzetten en andere cijfers werden op de muur geprojecteerd, dus onze mensen zagen heus wel dat het niet goed ging. De curator zou ook richting de pers communiceren. Dus als journalisten belden, namen wij inderdaad niet op. Maar we waren heus niet van de aardbodem verdwenen, we zaten gewoon thuis onze wonden te likken.

Want was het zo pijnlijk om de stekker eruit te trekken?

‘Dat was heel emotioneel, ja. Het bedrijf voelde als ons kindje. Ik heb er zeven jaar lang dag en nacht aan gewerkt. Op een gegeven moment zaten we ’s ochtends om zeven uur al op kantoor. Dan hadden we een halfuur ervoor de kleine naar de opvang gebracht. We zaten er echt bovenop om ervoor te zorgen dat we het voor elkaar konden krijgen. En soms zetten we ook best een stapje vooruit, maar het was gewoon niet genoeg.’

Wat lukte er dan niet?

‘Met Nationale Vacaturebank heb ik de uitgevers aangepakt, die met hun veel te dikke kranten het monopolie op vacatureadvertenties hadden. Met Jobbird brachten we recruitment naar een hoger level.

We zorgden bijvoorbeeld ook voor de verloning. En we deden niet alleen vaste banen, maar ook gigs. En dat alles vanuit je broekzak. Gratis, meertalig en wereldwijd.

Dus als jij in Japan een fotograaf nodig had, zou je die via ons moeten kunnen regelen. Het geld zou worden verdiend met premiumadvertenties, waarvoor bedrijven ons na succes per klik moesten betalen. In Nederland werkte dat al; in december 2017 werd voor het eerst break-even gedraaid. Dat was weliswaar later dan gepland, maar toch. Het opschalen naar de buitenlandse versies gaf echter allemaal problemen. We kregen de matching niet goed voor elkaar, de meertaligheid bleek veel lastiger dan iedereen had beloofd, het e-commercedeel was niet slim genoeg, noem maar op. En zelf kan ik dat niet fiksen. Wat dat betreft voelde ik me als de restauranteigenaar die een agenda vol reserveringen heeft, maar dan ineens een ziekmelding krijgt van de chefkok. We wisten wat we wilden, en ook hoe het zou kunnen werken, maar niet hoe we dat moesten maken. Daar hadden we dus specialisten voor nodig. We begonnen ooit met Atos, daarna zijn we overgestapt naar een kleiner bureau en nog later hebben we zelf mensen in dienst daarna genomen. En iedereen zegt tijdens de eerste gesprekken natuurlijk dat alles wat je wilt mogelijk is. Maar als hetgeen wat beloofd is weer niet wordt geleverd, dan houdt het een keer op. We zagen gewoon dat het niet goed ging komen.’

Tja, waar te beginnen met zoveel hyperbool. Laat ik me beperken tot de nogal voor de hand liggende constatering: als het niet lukte met Atos, en het niet lukte met een kleiner bureau, en het niet lukte met mensen in eigen dienst dan zou het ook aan jezelf kunnen liggen. Toch? Dus lag het misschien niet aan de bouwers, maar aan de architect (of het ontbreken van een architect)?

Best gek: we schieten raketten naar Mars, als we iets willen weten zoekt Siri dat voor ons op, dus hoe moeilijk kan het bouwen van zo’n platform zijn?

‘Nou, er zijn duizend vacaturesites, maar er is er niet één die doet wat wij wilden. En misschien is dat wel niet voor niets. Marlot en ik zijn in november 2018 nog twee weken naar Israël gegaan, toch dé start-up nation van de wereld. Maar ook daar vonden we geen partij die de techniek alsnog vlot zou kunnen trekken. Max Verstappen kan nog zo’n goede coureur zijn, als zijn auto niet rijdt, presteert-ie niks.

Allemaal vergelijkingen om aan te geven dat het de techniek is die ze in de steek heeft gelaten en er niets mis was aan het eigen functioneren.

Dus in Israël hebben we besloten dat we moesten stoppen. Vergeet ook niet dat ik er al 10 miljoen euro in had zitten.’

Dat is serieus geld…

‘Dat is zeker een aanzienlijk bedrag. Aan de andere kant werden we vorig jaar nog gewaardeerd op 140 miljoen euro, dus dan is 10 miljoen niet zo gek. Dan heb je gewoon een leuke investering gedaan.’

Wie maakte die waardering dan?

‘Er waren een aantal partijen die mogelijk wilden investeren. Ik mag geen namen noemen, maar het waren Nederlandse private-equitybedrijven. Die kwamen met die waardering, die mij trouwens redelijk leek. Maar ze gaven aan dat, wilden ze geld in ons steken, we nog iets verder moesten zijn. Dan waren we misschien wel wat langer doorgegaan. Maar het niet slagen van Jobbird lag volgens mij niet aan een gebrek aan geld. Je had er nog 10 miljoen in kunnen steken, maar ik betwijfel of je dan wel goede mensen had gevonden. Er is gewoon een tekort aan dat soort developmentspecialisten. Kijk maar naar andere sites, bijvoorbeeld Funda. Hoeveel beter zouden die wel niet kunnen? Ik vind dat ook een beetje de schuld van de Nederlandse overheid. Die zou ICT-opleidingen moeten stimuleren, dan pas kun je als land winnen. Als ik vijftien was, zou ik me ook absoluut als programmeur laten scholen. Of het nou Apple is of Google, je ziet dat alle succesvolle bedrijven door techies zijn opgericht. Het is gewoon lastig als je afhankelijk bent van anderen.’

Nondeju, EUR 140 miljoen voor een Nederlandse vacaturesite. Dat is geen redelijke waardering, maar een uitzonderlijk hoge waardering! Tja, die verduivelde developers toch, of liever dat soort developmentspecialisten. En wat te denken van de Nederlandse overheid? Stelletje slackers…

Er zijn buitenstanders die de benoeming van je vrouw als ceo onverstandig vonden. Daarbij wijzen ze op het feit dat zij nog modefotograaf was toen je haar leerde kennen. Hoe beoordeel je die kritiek?

‘Onzin, ik denk dat niemand zo hard gevochten heeft voor Jobbird als zij. Ze is er echt helemaal voor gegaan, was er net als ik hele dagen mee bezig. Nee, ik zou haar zo weer benoemen. Ze is wat jonger dan ik en juist de input van de jongere generatie is heel belangrijk om ergens te komen. Maar Marlot kan nog zoveel leuke dingen bedenken, als het niet goed wordt geprogrammeerd, dan kun je niks.’

Maar moest ze voor het bedenken van die leuke dingen nou echt de positie van ceo bekleden?

‘Zij was formeel de baas, maar we stonden samen aan het roer. Het was echter goed om haar, als millennial, wat meer op de voorgrond te zetten. En in de app die we hebben gemaakt zat veel van haar visie. Dat ding was echt heel cool; een bedrijf als Indeed kan niet de helft van wat wij konden.’

Ik vraag me af of Young Capital die app ook heeft gekocht. En wat zij ervan vinden. Ik heb overigens wel een idee, want volgen mij heeft die app bij YoungCapital nooit het daglicht gezien. En zij hebben wel een redelijk ploegje developers. En ook fijn dat Indeed nog even een veeg uit de pan krijgt van Cruiming. Alleen is Indeed nog alive and kicking en Jobbird niet.

Hoe beschouw je vandaag de dag de verhuizing van het bedrijf naar een van de duurste stukjes Amsterdam?

‘Met de kennis van nu zou je kunnen zeggen dat we daar een beetje uit de bocht zijn gevlogen. Uit de Gouden Bocht, ja. Aan de andere kant heeft het er wel voor gezorgd dat we heel goede mensen hebben kunnen aannemen. Die waren echt niet naar die boerenschuur in Laren gekomen, waar we eerder zaten.’

Heb je nog geprobeerd het bedrijf te verkopen, toen je tot de conclusie kwam dat het op zichzelf niet levensvatbaar was?

‘Er was wel een partij die wilde samenwerken, maar die was qua ICT niet veel verder dan wij, dus dat gaf geen voordelen. Geloof me: we stonden overal voor open, als we onze droom maar konden waarmaken. Maar we kwamen er niet uit.’

Toch stonden er na het faillissement een hoop kandidaten klaar om de boel door te starten.

‘Ja. Ik hoopte zelf op een developmentclub die er een paradepaardje of showcase van wilde maken. Of op een investeerder met goede connecties in de ICT-sector. Maar het is Youngcapital geworden, een uitzendbureau. Dat vind ik jammer, want dat zal vast geen sexy app lanceren.’

Ahhh… de app was te sexy. Tja, geen wonder dat een uitzender die niet live zet.

Bij de doorverkoop stuitte de curator op de situatie dat je de domeinnaam in een andere vennootschap had ondergebracht. Ze moest een ton betalen om die over te nemen, iets waarbij ze nogal wat kanttekeningen plaatste. Hoe zit dat?

‘Het is heel gebruikelijk dat je de vaste activa in een holding houdt. Dus ik weet niet hoe ervaren die curator was, maar ik vond het gek dat ze daar vraagtekens bij zette.

We hebben het voor een heel coulante prijs van de hand gedaan, want de naamsbekendheid van Jobbird was enorm. Met dank ook aan dat irritante deuntje in onze marketingcampagne. Die domeinnaam was dus veel meer waard, maar ik dacht: laat ik het maar gewoon afhandelen. Nee, dit is in de pers allemaal enorm opgeblazen.’

Wat vind je verder van de manier waarop er verslag is gedaan van het faillissement?

‘Het voelde een beetje alsof er een roedel wilde honden achter me aan zat. Je ziet ook dat alle journalisten elkaar naschrijven. Niemand had echt nieuws, dus citeerden ze elkaar maar. En ik weet dat er in de pers ook is gezegd dat ik een praatjesmaker zou zijn. Dan denk ik: wat heb je zelf bereikt? Het is net als met voetbal: iedereen langs de kant weet het beter. Maar ga er zelf maar eens aanstaan. Als John de Mol tegen me zegt dat ik heb gefaald, dan accepteer ik dat. Want ik zie dat hij het beter doet en daar heb ik enorm veel respect voor. Maar mensen die klagen en zelf niks presteren vind ik vooral een beetje sneu. En verder, ach…

Zelfs in een faillissement is Cruiming nog pompeus, hij accepteert eigenlijk alleen advies van John de Mol. Voor opmerkingen vanuit het klootjesvolk is hij Oost-Indisch doof. Maar zou John de Mol wel tijd en aandacht willen besteden aan Cruiming?

Toen we in Israël waren kwam het regelmatig voor dat we in de verte beschietingen hoorden, maar intussen fietste iedereen gewoon onverstoorbaar door. In dat licht hebben we de publicaties bekeken. Het was vervelend, maar we lagen niet letterlijk onder vuur. Dus dan denk ik al snel: als mensen domme dingen willen schrijven, dan is dat hun probleem.’

Is je leven veranderd na het faillissement?

‘Een misverstand dat bij veel mensen leeft is dat als een van je bedrijven failliet gaat, je zelf ook geen geld meer hebt. Daarmee hebben we ook wel rekening proberen te houden, bijvoorbeeld door na het faillissement wat minder foto’s van diners en zo op Facebook te plaatsen. Buitenstaanders snappen gewoon niet dat je echt niet hoeft te verhongeren, maar dat je gewoon lekker uit eten kunt blijven gaan. Maar wat vooral anders is: ik heb nu alle tijd voor mijn pleegbroer, die darmkanker kreeg. Toen hij zijn chemo’s deed, heb ik zijn hotel op Terschelling gerund. Ik heb me helemaal verdiept in wat er eventueel nog te doen is om zijn situatie te verbeteren. Hij volgt nu bijvoorbeeld een speciaal dieet volgens de leer van de Franse hoogleraar David Khayat. Daar reageert hij heel goed op. Dat zijn dingen die ergens over gaan, dus ik ben dankbaar dat ik daar ineens de tijd voor had.’

Tot slot: op je Linkedin-pagina meld je dat je openstaat voor een positie als ceo. Ben je niet te veel ondernemer om ergens in loondienst te gaan? ‘Ik kom ook uit een ondernemend gezin. Mijn vader was architect en werkte veel samen met mijn moeder, die makelaar was. Ik weet nog dat ze een vacature hadden en ik de eerste schifting mocht maken. Twaalf was ik toen. Dus dat ondernemende zit er zeker in. Ik sluit ook niet uit dat ik zelf weer iets start. Ik zie voldoende mogelijkheden. Met banen, huizen of dating bijvoorbeeld.

Want alles waarbij je partijen moet matchen vind ik leuk. En ik heb nog wat vastgoed, en eindelijk tijd om wat geld in startups te steken. Maar het lijkt me inderdaad best cool om bij een bedrijf aan te haken, om dat een boost te geven. Dat komt doordat ik het vooral leuk vind om te werken met mensen die net zo bevlogen zijn als ik. En als werkgever moet je gewoon concluderen dat zelfs je beste kracht nog niet half zo bevlogen is als jij. Ze zeggen weleens dat het eenzaam is aan de top. Nou, ik kan je zeggen: dat is het ook.’

En dat was het dan. Cruiming is ongebroken en gaat ons vast nog een keer verrassen, hoewel hij niet meer kan zeggen dat hij het trucje nog een keer gaat doen als hij iets binnen online recruitment start. Ik wacht in spanning af.