Na de publicatie van de vacature- en retailcijfers door het CBS is het weer tijd voor een nieuwe aflevering van het kwartaalfeuilleton “Hoe verging het de Nederlandse consument/werknemer in het afgelopen kwartaal”. Op basis van de volstrekt unieke en alleen op RecruitmentMatters beschikbare jubelindex. Deze index is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van een ferm aantal cijferreeksen*. En dat ziet er zo uit:
Jubelindex, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2019
De jubelindex jubelt dus vrolijk door en elke maand wordt er een groene kolom bijgeplaatst. Maar oplettende lezertjes zien natuurlijk wel direct dat er geen verdere groei is in de lengte van de groene kolommen. Wat zoveel betekent dat de jubelindex begint te flatlinen. En stilstand is volgens de huidige economische mores achteruitgang. En achteruitgang is slecht. Maar goed, laten we onszelf geen depressie aanpraten als de zon nog volop schijnt. En de jubelindex heet niet voor niets jubelindex, er is reden voor zang en dans. Zeker nu onze oosterburen met creatief rekenwerk een recessie hebben kunnen afwenden!
Aangezien de jubelindex uit maar liefst negen cijferreeksen is samengesteld, is het goed om ook even stil te staan bij de onderliggende cijfertjes.
Consumentenmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse consumentenmarkt ziet er als volgt uit:
Consumentenmarkt: procentuele verandering , 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2019
De gezondheid van de Nederlandse consumentenmarkt is gebaseerd op:
- de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),
- het aantal verkochte woningen (Kadaster),
- het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),
- de index voor retail non-food (CBS).
De woningmarkt laat een onverstoorbaar stijgende prijsontwikkeling zien waar voorlopig nog geen einde aan lijkt te komen. Tegelijkertijd is het volume aan verkochte woningen op eeen bodem aan aanbeland, die net onder de +20% hoger ligt dan tijdens de vorige periode van hoogconjunctuur. Het gevolg van een kunstmatige of een reële schaarste? En wat heeft stikstof hiermee van doen. Voor startende huizenkopers blijft het in ieder geval de slechtst denkbare markt om in te moeten acteren. Overigens heeft bovenstaande grafiek geen enkel afschrikwekkend effect gehad op mijn oudste dochter die zonder vrees een huis heeft gekocht. Dapper of doldriest? De toekomst zal het uitwijzen.
De autosector ontwikkelt zich een ietsepietsje positief, op dit moment is de markt voor nieuwe auto’s zo’n 16% kleiner dan die van vóór de financiële crisis. Vorig kwartaal was dat nog –17%. Maar gezien de grillige grafiek kunnen we hier nog geen enkele conclusie uit trekken.
En dan de retail non-food. De trendlijn blijft hier tergend traag stijgen. Het tempo is zo laag dat op deze wijze deze sector nooit en te nimmer de nullijn zal weten te bereiken voordat de volgende recessie over ons heen komt. Daar staat tegenover dat online retail het in het algemeen bijzonder goed doet.
Het is een beetje een mixed-bag als we naar deze trendlijnen kijken; het zoet en het zuur zijn beide aanwezig. Huizen vormen het zoete deel (behalve voor nieuwe kopers) en retail en auto’s vormen het zure deel.
Arbeidsmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse arbeidsmarkt zien er als volgt uit:
Arbeidsmarkt: procentuele verandering, 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – september 2019
De gezondheid van de Nederlandse arbeidsmarkt is gebaseerd op een vijftal cijferreeksen:
- het aantal vacatures (van het CBS en van Jobfeed (Textkernel)),
- het aantal faillissementen (Faillissementen.com),
- de uitzendindex (ABU),
- de werkloosheid (CBS).
Over de trendlijn van het aantal online vacatures kunnen we wederom kort zijn. Een krankzinnige ontwikkeling die in retrospectief hopelijk geduid kan worden als een deels kunstmatige stijging al dan niet door het in onvoldoende mate herkennen van het aantal duplicaat vacatures. De hele trendlijn is een outlier met op dit moment zo’n 80% meer vacatures dan in 2008; het vorige moment van een overspannen arbeidsmarkt. Nu is de markt voor online vacatures natuurlijk enorm gegroeid ten opzichte van 2008, maar bijna verdubbeld? Hoe dan ook; op dit moment jubelt er niets zo hard als het online vacaturevolume.
De trendlijnen voor faillissementen is al enige tijd weer aan het krimpen, en dat betekent dat het aantal faillissementen weer toeneemt. Maar gelukkig is de trendlijn nog altijd een stuk hoger dan in 2008, dus er is nog heel wat bufferruimte.
De uitzendindex heeft traditioneel een kanarie-in-de-kolenmijn functie en in dat verband is het zorgwekkend dat de index onder de nullijn is gedoken. Want hoewel het spreekwoordelijke zonnetje nog volop schijnt vormen de wolken aan de horizon een donkere muur die in onze richting komt. Het is niet verstandig om de ontwikkeling van de uitzendindex wat lacherig af te doen. Tijd om wat reserves op te gaan bouwen.
De trendlijn van de werkloosheid zit nog altijd in positief gebied, al steekt het kopje nog nauwelijks boven de nullijn uit. Maar we kunnen voor de werkloosheid nu ook zeggen dat de financiële crisis achter ons ligt. Meer dan tien jaar nadat deze crisis uitbrak. Zolang heeft het bij mijn weten nog nooit geduurd voordat de werkloosheid weer uit het dal van de recessie was geklommen.
*De jubelindex is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van de volgende cijferreeksen:
- de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),
- het aantal verkochte woningen (Kadaster),
- het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),
- de index voor retail non-food (CBS).
- het aantal vacatures (van het CBS en van Jobfeed (Textkernel)),
- het aantal faillissementen (Faillissementen.com),
- de uitzendindex (ABU),
- de werkloosheid (CBS).