Na de publicatie van de vacaturecijfers over het 4e kwartaal van 2020 door het CBS is het weer tijd voor een nieuwe aflevering van het kwartaalfeuilleton “Hoe verging het de Nederlandse consument/werknemer in het afgelopen kwartaal”. Op basis van de volstrekt unieke en alleen op RecruitmentMatters beschikbare jubelindex ©©®®. Deze index is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van een ferm aantal cijferreeksen*. En dat ziet er zo uit:
Jubelindex, (2008 = 0%), januari 2008 – december 2020
De jubelindex jubelt vrolijk hoewel iets zachter dan voorheen. We zijn de laatste tijd aan het flatlinen, maar met de hint van een vermoeden dat er eventueel sprake zou kunnen zijn van een kleine uptick. Maar laat ik me maar onthouden van boude uitspraken en de cijfers voor zichzelf laten spreken.
Het is een klein wonder om deze ontwikkeling te zien na een jaar waar we van de ene lockdown in de andere avondklok terecht zijn gekomen. Het economisch verdriet van talloze ondernemers laat zich niet vertalen in een daling van de jubelindex. Zegt dat iets over ons radicaal toegenomen online koopgedrag? Zitten de kroegen en restaurants in de nacht ramvol met betalende klanten? Mogen we onder de deken van het schemerduister in Madurodam rondkruipen? Strandfeesten bij –10? Ik heb geen idee. Maar een jubelindex liegt niet. Die laat alleen maar zien wat er is gebeurt.
Aangezien de jubelindex uit maar liefst negen cijferreeksen is samengesteld, is het goed om ook even stil te staan bij de onderliggende cijfertjes.
Consumentenmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse consumentenmarkt ziet er als volgt uit:
Consumentenmarkt: procentuele verandering , 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde, (2008 = 0%), januari 2008 – december 2020
De gezondheid van de Nederlandse consumentenmarkt is gebaseerd op:
- de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),
- het aantal verkochte woningen (Kadaster),
- het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),
- de index voor retail non-food (CBS).
De woningmarkt laat een onverstoorbaar stijgende prijsontwikkeling zien waar nog altijd geen einde aan lijkt te komen. Parallel hierin is ook het volume aan verkochte woningensterk aan het stijgen. Voor huizenverkopers maar vooral voor makelaars is het een fantastische tijd. Gebraden haantjes vliegen direct in je mond, rivieren vol wijn maken dat je nooit dorstig zult zijn (well vreselijk dronken). Het is een festijn tijdens een crisis, zoveel is duidelijk. Voor startende huizenkopers blijft het in ieder geval de slechtst denkbare markt om in te moeten acteren.
De autosector is dieper weggezakt dan zelfs het meest donkere moment van de financiële crisis. Een droefenis die slechts enigszins verlicht wordt door het feit dat andere Europese landen met vergelijkbare dalingen te maken hebben. Maar dat is een schrale troost.
En dan de retail non-food. Na vele jaren als een slak te zijn gestegen is er plotseling een kentering gekomen; de trendlijn knikt scherp naar beneden en zit weer bijna op het niveau van januari 2020. Een heel jaar naar de vaantjes. Combinatie van langdurige lockdown in combinatie met online retail concurrentie?
De grafiek laat een duidelijke tweedeling zien; huizen gaan crescendo en lijkt geen tekenen te vertonen van verzwakking. Tegelijkertijd zijn auto’s en retail in mineur en op weg naar lagere resultaten. .
Arbeidsmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse arbeidsmarkt zien er als volgt uit:
Arbeidsmarkt: procentuele verandering, 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – december 2020
De gezondheid van de Nederlandse arbeidsmarkt is gebaseerd op een vijftal cijferreeksen:
- het aantal vacatures (van het CBS en van Jobfeed (Textkernel)),
- het aantal faillissementen (Faillissementen.com),
- de uitzendindex (ABU),
- de werkloosheid (CBS).
De trendlijn van het aantal online vacatures jubelt oorverdovend hard, zelfs met de weinig verrassende daling die in het afgelopen jaar is opgetreden. Want er lijkt ondertussen alweer een bodem te zijn gevonden en dat terwijl de coronacrisis ons toch collectief het hart laat vasthouden voor de impact op de arbeidsmarkt. Maar de proxy van het aantal online vacatures heeft geen boodschap aan al die zorgen; de trendlijn steekt het kopje boven die zorgwolken uit en ziet slechts een stralende winterzon.
De trendlijnen voor faillissementen is na een periode van flatlining weer behoorlijk aan het stijgen. Een positieve ontwikkeling omdat het betekent dat het aantal faillissementen kleiner wordt.
De uitzendindex heeft traditioneel een kanarie-in-de-kolenmijn functie en in dat verband is het zorgwekkend dat de index ondertussen alweer een behoorlijk eind onder de nullijn is gedoken. Gelukkig maar dat de CEO’s van de grote uitzenders allemaal positiever vooruitzichten melden. Daar slaap ik een stuk rustiger door..
De trendlijn van de werkloosheid is weer onder de nullijn gedoken en dat is slecht nieuws. Want hoewel het volume aan vacatures een stevige proxy is voor de arbeidsmarkt, is de trendlijn van werkloosheid effe een maatje belangrijker. En die trendlijn zegt dat we in zwaar weer zitten, ook staat de werkloosheid zelf natuurlijk nog op een heel laag getal: 3,8%. Het gaat dan ook om de richting van de trendlijn; naar beneden. Dat geeft nooit een lekker gevoel. Maar misschien valt het allemaal wel mee en zien we in het volgende kwartaal een omkering. Misschien…
*De jubelindex is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van de volgende cijferreeksen:
- de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),
- het aantal verkochte woningen (Kadaster),
- het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),
- de index voor retail non-food (CBS).
- het aantal vacatures (van het CBS en van Jobfeed (Textkernel)),
- het aantal faillissementen (Faillissementen.com),
- de uitzendindex (ABU),
- de werkloosheid (CBS).