In december 2022 is het vacaturevolume gedaald, min of meer volgens verwachting (eindejaarsdip). Het laat onverlet dat het vacaturevolume van december 2022 een hoger aantal bereikt dan enige maand november in het verleden. Dat is zondermeer een vrolijk makende constatering, ware het niet dat we dit soort meevallers al best vaak hebben meegemaakt. En meevallers op de arbeidsmarkt bij een economie met tegenwind toch best wel bijzonder zijn. Zacht gezegd.

Tegelijkertijd heb ik een positief signaal want ik heb hoopgevend nieuws uit de laboratoria van Textkernel waar nog altijd noest word gewerkt aan het opsporen en elimineren van online vacatures die deze titel niet mogen dragen. En daar kunnen we in de komende periode verdere verbeteringen (lees: verdere verlaging van het onterechte vacaturevolume) uit verwachten. Wordt vervolgd.

Vacaturevolume in december
Dit is de ontwikkeling van het vacaturevolume in de maand december sinds 2008:

Aantal nieuwe online vacatures in de maand december, 2008 – 2022. Bron: Jobfeed

Eindelijk is het vacaturevolume ten opzichte van vorig jaar gedaald, een ontwikkeling die ik met gejuich begroet. Naast december 2022 was ook juli 2022 een maand waarbij het vacaturevolume minder was dan in dezelfde maand een jaar eerder. De resterende 10 maanden lieten dus een groei van het vacaturevolume zien ten opzichte van een jaar geleden.

Vacature aantallen in 2021 en 2022
Voor de volledigheid ook nog onderstaande grafiek:

Aantal nieuwe online vacatures per maand, 2021 en 2022. Bron: Jobfeed

Nou, alles is beter, hoger en groter in 2022, vergeleken met vorig jaar. In elk geval voor het vacaturevolume. En met uitzondering van de maanden juli en december is dat ook het geval geweest voor alle andere maanden van 2022. Ondertussen is 2022 al een recordjaar geworden, met een vacaturevolume van ruim 3,8 miljoen. Laat dat maar eens inwerken… op een beroepsbevolking van bijna 10 miljoen mensen heeft Nederland per jaar bijna 4 miljoen vacatures… Ik heb in mijn eentje een beetje hysterisch zitten te lachen. Waarvoor mijn verontschuldigingen.

Vacaturevolume in de afgelopen 14 jaar
Om het vacaturevolume van december 2022 in een nog breder perspectief te plaatsen is het goed om ook de langere termijn in ogenschouw te nemen. In onderstaande grafiek is zowel het maandvolume als het 12-maands gemiddelde van het maandvolume over de afgelopen jaren weergegeven:

Maandtotalen en gemiddeld (12-maands) online vacaturevolume (minus, bijbanen, stages en vrijwilligerswerk), 2008 – heden.

Het blijft nog altijd bijzonder om te zien dat het vacaturevolume met zo’n 300% kan groeien in een tijdsbestek van bijna 15 jaar. En daarmee is het voor mij nog altijd een groei die onwaarschijnlijk sterk is (geweest). Het lijkt verdorie bitcoin wel, maar dan ook nog eens zonder de extreme dalingen. En daarmee is het nog altijd to good to be true. Maar dat is slecht mijn middenrif dat spreekt.

Overigens is er wel enige hoop, want het lijkt er zomaar op dat de groei van het vacaturevolume begint af te vlakken. Maar het is nog veel te vroeg om te spreken over het bereiken van de piek van het vacaturevolume. Dan kunnen we altijd pas met hindsight aankondigen, dus dat duurt op zijn minst nog een aantal maanden.

Trendlijnen Arbeidsmarkt
Dan nog even de indexreeksen voor de arbeidsmarkt, zoals ik die regelmatig laat zien in de reeks jubelindex/misère-index, met in dit verband speciale aandacht voor de reeks van het Aantal vacatures:

Arbeidsmarkt: procentuele verandering, 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – oktober – december 2022

Tja, ondanks de sanering laat het vacaturevolume nog altijd een buitensporige groei zien. De trendlijn van het Aantal vacatures lijkt (tijdelijk) een plateau te hebben bereikt. Maar nog altijd is er geen enkele verbinding met de trendlijnen voor Werkloosheid, Uitzendindex, en in het volume aan Faillissementen, terwijl deze drie trendlijnen min of meer gezamenlijk optrekken. De trendlijn voor het aantal vacatures is dus nog altijd losgejubeld van ondere trendlijnen binnen de arbeidsmarkt. Er zit dus naar alle waarschijnlijkheid nog behoorlijk wat lucht in de trendlijn voor het aantal vacatures. Nu de kenmerken vinden om deze ruis er uit te kunnen filteren en eindelijk een ruisarm vacaturebeeld over te houden.

De combinatie van deze vier trendlijnen vormt een deel van de Misere-Jubelindex en misschien is het wel aardig om de trendlijnen van de Arbeidsmarkt los te presenteren van de Jubelindex in haar totaliteit. En dat is in de grafiek hieronder te zien, in twee varianten:

• een index met de vier indices, dus ook het vacaturevolume (in het blauw)
• een index zonder het vacaturevolume, in rood

Misere index – Arbeidsmarkt, januari 2008 – november 2022, 2 varianten, 1 met (blauwe kolommen) en 1 zonder (rode kolommen) het vacaturevolume

Wat (mij) opvalt aan bovenstaande grafiek is dat het vacaturevolume nog altijd meer afstand neemt van de andere indices en dit is een trend die zich al meerdere jaren aftekent. Er is duidelijk nog werk aan de winkel bij Textkernel, enerzijds om dubieuze vacaturebronnen uit te sluiten en anderzijds om met een plausibele uitleg komen voor de outsized groei van het vacaturevolume.

Hoe dan ook, tot volgende maand