Vandaag viel mijn oog bij toeval op het rapport van de Rekenkamer: Focus op AI bij de rijksoverheid. Een rapport waarbij de Rekenkamer een kwantitatieve (met zeker niet financiële) verantwoording geeft over het aantal AI-systemen waarmee de rijksoverheid werkt, test of heeft getest. En dat geeft wat interessante inkijkjes, waarbij mijn aandacht natuurlijk uitgaat naar het UWV, mijn favoriete uitvoeringsorganisatie. En laat UWV nou toevallig ook eens een behoorlijke outlier zijn tussen al die andere onderdelen van de rijksoverheid.

Bijvoorbeeld in het aantal AI-systemen waarmee die al in gebruik zijn. Zo geeft onderstaande figuur het aantal in gebruik zijnde AI-systemen bij overheidsorganisaties weer:

De verdeling van het aantal AI-systemen per organisatie dat in gebruik is, Rekenkamer, figuur 6

De politie en het UWV vallen op door het (zeer) grote aantal AI-systemen, maar bij het UWV valt er nog iets op. Het aantal AI-systemen volgens bovenstaande grafiek komt niet overeen met het aantal volgens het Algoritmeregister van de Nederlandse overheid. Daar worden namelijk de volgende algoritmes binnen het UWV genoemd:

1. Werkverkenner
2. Kandidatenverkenner banenafspraak (KVB)
3. Maatwerkscan
4. Sollicitatiescan WW
5. Risicoscan Verwijtbare Werkloosheid
6. Klantapplicatie WW
7. Claim beoordelings- en borgingsysteem (CBBS)
8. Digitale vragenlijst ziekmelding
9. Vaststellingsmodel regres

UWV heeft 10 AI-systemen opgegeven bij de Rekenkamer en maar 9 bij het Algoritmeregister van de overheid. Dat is toch een merkwaardige zaak. Heeft UWV naar boven afgerond of is ze simpelweg een AI-systeem vergeten?

En dat UWV een systeem kan zijn vergeten, wordt aannemelijker als je kijkt naar het aantal AI-systemen waar ze mee in een testfase zit:

De verdeling van het aantal experimenten met AI per organisatie, Rekenkamer, figuur 7

Goeie hemel, niet minder dan 20 AI-systemen zitten in een testtraject bij UWV. Dat is een zeer aanzienlijke hoeveelheid, en dan moet daarbij bedacht worden dat één van de 20 AI-systemen natuurlijk 8vance is. Hopelijk lopen de andere tests een stuk voorspoediger en rechtmatiger.

Overigens blijkt volgens het rapport van de Rekenkamer dat het UWV in haar eentje verantwoordelijk is driekwart van alle operationele en in experiment verkerende AI-systemen bij het Ministerie voor Sociale Zaken. Waarmee de vooruitstrevendheid van de Nederlandse arbeidsmarkt maar weer eens wordt bevestigd…