Sweet mother of Jezus! Mensen met een droombaan gelukkiger! Had je dat verwacht? Natuurlijk, een onderzoeksresultaat is niet hetzelfde als een visie en correlatie is geen causatie, maar laten we ons voor één keer niet blindstaren op laagschedeligheid… En wat sympathiek van NUwerk.nl om mij te willen helpen! Maar, wat is eigenlijk een droombaan en is een droombaan ook voor jou weggelegd? Wel als je luistert naar Joost Veldman, zo is de teneur van het bericht. Veldman is autodidact droombaanparasiet. Vorig jaar had hij 177 banen, waaronder schoonheidsspecialiste, visagiste en juf. Nu is hij kwakzalver.

Geschikte banen
Niet alle banen zijn geschikt als droombaan. Je kunt die geschiktheid meten aan de hand van de motivatiepotentieelscore. Je zult zien dat de ene helft van de banen motiverender is dan de andere helft.

Geschikte mensen
Niet alle mensen kunnen een baan – zelfs een met een hoge motivatiepotentieelscore – als droombaan ervaren. De mate waarin je dat kunt hangt af van je eigenwaarde, geloof in eigen kunnen, gevoel van zelfbeschikking en neuroticisme. Van de eerste drie wil je zoveel mogelijk, van het laatste liefst wat minder.

De theorie
Een droombaan is dus een goede baan van iemand die dat kan waarderen. Als de helft van de banen een goeie baan is en de andere helft een klotebaan en als de helft van de mensen een zeikerd is en de andere helft een positivo, dan verwachten we dat 25% van de mensen aangeeft een droombaan te hebben, 25% een nachtmerriebaan en 50% iets daartussenin. Zoek maar op in de matrix.

Je kunt concluderen dat als er een droombaan bijkomt er ook een nachtmerriebaan bijkomt. En dat als je beleid op droombanen wilt zetten, daar een politieke keuze aan vooraf gaat. Wil je gelijkheid stimuleren dan moet je klotebanen koppelen aan positivo’s en goeie banen aan zeikerds. Wil je excellentie nastreven, dan moet je de zeikerds het klotewerk op laten knappen en de positivo’s het leuke werk.

De data
TNS NIPO voerde dit onderzoek uit onder 573 mensen met een baan van minstens 25 uur in de week.Van hen noemt achttien procent zijn huidige baan een droombaan. Bijna een kwart (23 procent) heeft absoluut niet de baan van zijn dromen. De helft ziet in zijn huidige werk wel iets van een droombaan.

Je ziet dat de resultaten in de buurt komen van de verdeling die we verwachtten. Als je dan ook nog opmerkte dat mensen die minder dan 25 uur werken niet mee mochten praten, dan zijn we er. Ofwel, er wordt ergens een waarde aan gehangen, vervolgens wordt diezelfde waarde uitgelezen en gepresenteerd als opmerkelijk resultaat.

Het probleem
Oké, Nuwerk.nl en Joost Veldman zijn charlatans die een enquète onderzoek noemen en de resultaten misbruiken om een boek te pushen, onder het mom van ik gun jou ook je droombaan. Dat is niet zo netjes, maar kwaad kan het toch ook niet? Jawel.

Veldman pept mensen op. Je kunt het, ga ervoor, ga uit van je eigen kracht. Dit geeft je kort een goed gevoel, maar het tegenovergestelde gevoel (depressie) wordt tegelijkertijd opgewekt en zorgt ervoor dat het resultaat van de peptalk tijdelijk is (opponent proces theorie). Als je in de tussentijd een (mentale) stap hebt gezet richting je droombaan, een baan die je niet bereikt (niet iedereen kan bondscoach zijn), dan faal je in de uitvoering van je taak en word je depressief (discrepantietheorie). Dat blijkt uit onderzoek.