De ontwikkeling van het volume aan nieuwe vacatures in de tijd geeft een aardig beeld van de manier waarop de recessie onze arbeidsmarkt heeft geraakt:

 Nieuwe vacatures per maand (sep 2007 – januari 2010

De rode lijn is het gemiddeld aantal nieuwe vacatures per maand, gebaseerd op het jaarvolume. Hiermee is deze trend ontdaan van eventuele seizoensinvloeden. Wel zo goed voor de objectiviteit van een trend…

De zomer van 2008 is duidelijk een waterscheiding. Het aantal nieuwe vacatures herstelt zich nauwelijks na de zomervakantie. Hoewel de impact in de 2e helft van 2008 nog altijd beperkt blijft is hier al duidellijk een terughoudendheid bij het plaatsen van vacatures uit te herkennen.

Waarschijnlijk is deze terughoudendheid vooral terug te voeren op een afnemend vacaturevolume bij uitzenders. Zij zijn tenslotte de eersten die een recessie aan voelen komen.

Dit wordt ook duidelijk uit de cijfers van de ABU over 2008:

%verandering in volume aan uitzenduren per periode in 2008 (versus 2007)

Met periode 6 is er ineens een sterke daling van het volume aan uitzenduren. Deze blijft min of meer constant in de daarop volgende periodes, tot aan periode 12 (november). Daar valt het uitzendvolume vervolgens nog dieper. De uitzenders worden natuurlijk nog veel harder geraakt in 2009, waar

In 2009 is er vervolgens sprake van een soort poolwinter, als het om het volume aan nieuwe vacatures gaat. Niet alleen uitzenders, maar ook W&S bureau’s en werkgevers hebben nauwelijks nog vacatures die moeten worden ingevuld. Met als gevolg een explosie van het aantal faillissementen van intermediairs in vergelijking met voorgaande jaren:

Aantal faillissementen per kwartaal, van 2007 – 2009

Het aantal faillissementen explodeerde in het 1e kwartaal van 2009. En sindsdien is het aantal op een ongekend hoog niveau gebleven, met het tweede kwartaal als een absolute uitschieter. Er is sprake van een kaalslag bij intermediairs, zeker als je aanneemt dat er maar heel weinig uitzenders of W& bureaus in 2009 zullen zijn gestart. Dit is het beeld van een koude sanering.

En die gigantische daling aan vacatures leverde ook de eerste opgever bij de vacaturesites: Totaljobs. Maar ook de andere sites hadden natuurlijk te lijden onder de recessie:

Nieuwe vacatures per week, Monsterboard en Nationale Vacaturebank (2009)

Zowel Monsterboard als Nationale Vacaturebank laten in het voorjaar van 2009 een sterke teruggang zien van het aantal nieuwe vacatures die beide sites per week hebben geplaatst.

Natuurlijk is er sprake van een versterkt effect. Bedrijven hebben minder vacatures, maar zijn ook minder bereid geld uit te geven voor de marketing van die vacatures. Waar vroeger nog 3 of 4 sites werden gebruikt is dat nu nog maar 1 of 2. Oftewel, de daling van het vacaturevolume wordt uitvergroot bij de vacaturesites.

Als we naar het marktaandeel van Monsterboard en Nationale Vacaturebank kijken wordt het beeld nog veel erger:

 Marktaandeel Monsterboard, Nationale Vacaturebank (Q2 2008 – Q4 2009)

De crisis heeft vooral op Nationale Vacaturebank een gigantsche impact gehad. Hoewel het er op lijkt dat in het laatste kwartaal van 2009 voor Nationale Vacaturebank weer iets gunstiger is verlopen. Voor beide sites moet de huidige recessie als een aanhoudende slagaderlijke bloeding voelen.

Hoewel we formeel uit de recessie zijn is dit niet zichtbaar in de cijfers die te maken hebben met het vacaturevolume. De optimistische verklaring is dat Nederland laatcyclisch is. Oftewel de werkloosheid neemt nog altijd toe terwijl de economie alweer aantrekt. Een minder vrolijke verklaring is dat de economie nog altijd krimpt.

Hoe het ook zij, als de ontwikkeling van de Nederlandse arbeidsmarkt een goede proxy is voor de stand van de economie dan is er op basis van de cijfers nog geen signaal van het einde van deze recessie. En het is volstrekt onduidelijk of 2010 een stabilisatie van de daling laat zien. Laat staan een omkering van de trends…

Verantwoording:
De cijfers over het aantal nieuwe vacatures per maand zijn afkomstig van JobFeed; de maanden oktober en november 2007 zijn gelijkgetrokken in verband met de extreme fluctuatie (oktober 2007: 257.000 nieuwe vacatures, november 2007: 155.000 nieuwe vacatures)