Mijn serie voorspellingen voor 2013 (en daarop volgende jaren) bestaat uit een zestal delen (economie, arbeidsmarkt, social media, mobile internet, big data & analytics entechnologische ontwikkelingen). Een thematische aanpak dus, met een vaste structuur. De voorspellingen ten aanzien van de economie, over de arbeidsmarkt en over social media zijn ondertussen gedaan; we gaan door met mobiel Internet.

Dit is overigens het tweede onderwerp in de serie voorspellingen waar ik tegenaan hik. Allereerst omdat mobiel Internet samen met social  media en big data de drie onderwerpen zijn die door valse profeten zo enorm worden opgeblazen dat er nauwelijks een inhoudelijke disucssie over te voeren is. En ten tweede omdat vanuit gebruiksperspectief mobiel Internet helemaal niet bestaat.

Huidige situatie
Iedereen die de ontwikkeling van mobiel Internet in bredere context tot zich wil nemen zonder zich zorgen te hoeven maken over onbeschaamde zelfpromotie of hyperbole doet er goed aan de laatste versie van Mary Meeker’s presentatie eens op het gemak te bekijken. Bijzonder waardevol.

Ik vond met name onderstaande slide uit haar presentatie zeer inzichtgevend ten aanzien van de stand van mobiel Internet, in dit geval overigens op basis van een specifiek maar jaarlijks terugkerend event in de VS:

De grafiek toont de groei sinds 2010 van het aandeel mobiel Internet verkeer binnen het totale Internet verkeer bij het doen van aankopen via Internet op de drukste dag van het jaar, Black Friday. Deze grafiek geeft mij de volgende inzichten:

• het aandeel mobiel internet  groeit zeer snel
• het groeitempo van het aandeel mobiel Internet neemt zeer snel af (bij lineaire extrapolatie zou het aandeel mobiel Internet in 2013: 33,2% zijn en in 2014: 40%)
• 76% van de online aankopen in 2012 verliep niet via een mobiel apparaat
• mobiel dient te worden onderscheiden naar smartphone en tablet
• de grootste groei binnen het mobiele segment zit bij tablets, niet bij smartphones

Met andere woorden; mobiel Internet wordt steeds belangrijker maar zal in 2013 nog altijd een ondergeschikte rol spelen, zij het een ondergeschikte rol met een forse omvang. Tegelijkertijd neemt binnen het mobiele Internet het aandeel van tablets zeer sterk toe. Waarbij een smartphone en een tablet weliswaar beiden tot de mobiele Internet devices worden gerekend, maar tegelijkertijd fundamenteel van elkaar verschillen. De gebruikerservaringen van laptop versus tablet liggen aanzienlijk dichter bij elkaar dan de gebruikerservaringen van een tablet  versus een smartphone.

De belangrijkste constatering is wel dat mobiel Internet feitelijk een te abstract begrip om te adresseren. De schermgrootte van het gebruikte device is in dit verband van fundamenteel belang. Waarbij de tweedeling smartphone versus tablet weliswaar een vereenvoudiging is maar tegelijkertijd een aantal fundamentele verschillen zichtbaar maakt in gebruiksmogelijkheden evenals aard, duur en locatie waarin het device gebruikt wordt. Dit wordt grotendeels (er wordt niet op aard van gebruik ingegaan) duidelijk gemaakt in onderstaande infographic:

Hopelijk wordt er vanaf dit moment niet meer over mobiel Internet gesproken maar over het type device dat wordt gebruikt. Tenslotte is Internet niet mobiel; het device bepaalt de mate van mobiliteit van de gebruiker. En daarmee dus ook de intensiteit in het gebruik ervan. Van fundamenteel belang, sterk verschillend per device en volstrekt ondergesneeuwd in het mobiele gebler van valse profeten.

Afijn, een lange introductie om een containerbegrip als mobiel Internet naar het land der fabelen te verwijzen. In het vervolg spreek ik alleen nog over smartphone en tablet, hoewel we ook daar alweer een vervaging zien door smartphones met grotere schermen en tablet met kleinere schermen. Het is om gek van te worden…

Als we het over smartphones of tablets hebben is het onderwerp app nooit ver weg. Applicaties die speciaal zijn gemaakt om de gebruiksmogelijkheden van smartphone of tablet maximaal te kunnen benutten. Waarbij vanzelfsprekend spelletjes een bijzonder populaire groep aan apps is. Tenslotte zijn zowel de smartphone als de tablet belangrijke ontspanningsmogelijkheden voor de gebruiker ervan. Maar er is een discussie gaande met als centrale vraag of de bestaande website smartphone/tablet enabled moet worden gemaakt of dat er een specifieke app moet worden gemaakt. Of zelfs beide opties moeten worden aangegrepen.

Online recruitment
Tegen deze achtergrond vindt er ook binnen online recruitment een ‘mobiele revolutie’ plaats. En dat terwijl alles in een evolutionair tempo kan plaatsvinden. Maar dat is de stem van de redelijkheid en die wordt meestal overstemd door valse profeten die trachten een slaatje te slaan uit de ignorantie van de muppets (voor niet financieel onderlegden; dit is de term die Goldman Sachs intern hanteerde in plaats van het woord klant…) terwijl diezelfde muppets in paniek probeerden hun imaginaire achterstand op de rest van de wereld goed te maken door de valse profeten te volgen op een tot mislukken gedoemd pad. Het aantal niet langer in gebruik zijnde recruitment apps is hier een navrant voorbeeld van.

Het is van belang om te beseffen dat het via een smartphone of tablet benaderen van een website (ongeacht of dit is voor het zoeken van een baan of voor andere doeleinden) andere eisen stelt aan de presentatie en het functioneren van een website. Hierbij is er overigens een fundamenteel verschil tussen smartphone en tablet, waarbij een tabletgebruiker aanzienlijk minder problemen zal ervaren bij het gebruik van websites die niet zijn geoptimaliseerd voor tabletgebruik. Een niet voor smartphone geoptimaliseerde website levert per definitie een slechte gebruikerservaring op.

Het benaderen van een website voor het vinden van werk is hierop vanzelfsprekend geen uitzondering. Laat ik als voorbeeld een ‘werken bij’ site nemen. Dit is een site waar gebruikelijk zowel een employer branding deel (wie zijn wij, wat doen wij, wie werken er hier, waarom zou je ook bij ons willen werken) als een online recruitmentproces (zoeken naar vacatures, lezen van en solliciteren op een vacature, bevestiging en bedankje naar aanleiding van een sollicitatie) deel uitmaken van de geboden mogelijkheden.

Hoewel het ‘mobiel’ maken van content (tekst, afbeeldingen en video) de nodige eisen stelt, ligt de grootste uitdaging bij het geschikt maken van een wervingssite voor met name de smartphone in het online recruitmentproces. Hier dient naast de content (denk: vacatureteksten) vooral de functionaliteit zodanig te worden vereenvoudigd dat het gebruik via een smartphone een relatief pijnloze operatie wordt. Met als grootste struikelblok natuurlijk het sollicitatiemoment. Althans, dat is tot op heden nog altijd het grootstestruikelblok gebleven. Hier breekt in vrijwel alle gevallen de ‘mobiele ervaring’ via de smartphone maar ook via een tablet is uitgebreide invoer van gegevens of een upload van een cv een onaangename of zelfs onmogelijke opgave.

En de apps? Als je een app witl bieden om bezoekers vacatures te kunnen laten zoeken dan heb je een gaatje in je hoofd als je denkt dat je hiermee een deuk in een pakje boter kan gaan schieten. Meer wil ik er oprecht niet over kwijt. Als je als lezer niet zelf kan bedenken waarom een app in dit verband volledig zinloos is dan ben je daadwerkelijk een muppet en verdien je niets beter dan valse profeten. Scheer je weg!

Verwachte ontwikkelingen
Dat het gebruik van smartphones, tablets en andere mobiele devices bij het bezoeken van websites in komende jaren verder zal toenemen is een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid. De impact van dergelijke devices op de wijze waarop wij communiceren en op zoek gaan naar informatie is enorm en zal alleen nog maar in belang groeien.

Binnen het online recruitment domein zal het steeds belangrijker worden om websites te optimaliseren voor gebruik via smartphone en tablet. Het tempo waarin dit moet gebeuren wordt niet bepaald door de mate waarin om je heen wordt geroepen dat mobiel Internet the next big thing is maar op basis van de cijfers die je website analytics tool laten zien. Waarbij het verstandig is om de cijfers niet uitsluitend op face value te beoordelen maar te analyseren in het licht van de kenmerken van de doelgroep(en) die de site bezoeken en publiek beschikbare informatie over het media- en vooral devicegebruik van die doelgroepen. Zitten daar enorme verschillen in dat is het goed om eens achter de oren te krabben en je af te vragen of een eventueel oneigenlijk laag bezoek via smartphone (of het zeer rap afhaken van smartphone bezoekers) niet het gevolg is van vermijdbare problemen in de gebruikservaring. Zo ja, doe er dan wat aan.

Beperkt de groei van smartphones en tablets zich tot het verbeteren van de toegankelijkheid van de eigen site voor dit type devices? Dat is een veel te beperkt perspectief. Tenslotte herbergt (met name) de smartphone een aantal eigenschappen die geheel nieuwe toepassingen mogelijk maakt. Location-based mogelijkheden zijn hierbij natuurlijk in potentie interessant, maar met name de location-based component in samenhang met social media kunnen tot allerlei bijzonder interessante toepassingen binnen online recruitment aanleiding geven. Waarbij het extra interessant wordt indien de location-based component ook nog aan big data kan worden gekoppeld, inclusief eventuele visualisatie daarvan. Maar nu begin ik al een beetje op een valse profeet te lijken dus laat ik er maar gauw mee stoppen.

Impact op corporates
Werkgevers dienen hun passieve wervingsinspanningen kritisch te evalueren op toegankelijkheid via mobiele devices. Indien de huidige wervingssite (grote) gebreken vertoond is het aanzienlijk verstandiger om niet als een hersenloze de prioriteit bij een smartphone-enabled versie van de huidige site te leggen maar eerst eens de (grote) gebreken op te lossen en pas daarna de focus op smartphone en/of tablet te leggen. Waarbij wederom de website analytics een belangrijke indicatie zijn van het tempo waarin de kwartjes op de mobiele ervaring moeten worden gelegd.

Impact op intermediairs
Wat voor corporates geldt, is in sterkere mate van toepassing op intermediairs. Zeker voor uitzenders is het hebben van smartphone-enabled Internet services een noodzaak geworden om zowel de instroom als de primaire processen van uitzendkrachten mee te faciliteren. In termen van kostenoptimalisatie is dit ook nog eens een bijzonder goed; het enige argument waar uitzenders in het algemeen gevoelig voor zijn. En uitzenders behoren ook tot de uitzonderingen binnen online recruitmentland waar apps natuurlijk wel van toegevoegde waarde kunnen zijn. Dit geldt niet voor de instroom van uitzendkrachten maar wel voor alle volgende stappen. Waarbij uiteindelijk ook de (her)instroom natuurlijk via een app gefaciliteerd zou kunnen worden.

Werving- en selectiebureaus dienen zich ook druk te maken om hun websites en de toegankelijkheid daarvan voor bezoekers die via smartphone en tablet op de site terecht komen. Als zij zich positief willen onderscheiden van de wervingssites van hun opdrachtgevers dan dienen zij in een hoger tempo deze aanpassingen door te voeren dan de corporates. Waarbij overigens onverkort dezelfde nuancering geldt; eerst meten en dan pas acteren. Geen of nauwelijks bezoek via smartphone of tablet? Doe dan gewoon een tandje rustiger. Maar negeer het niet!

Impact op service providers
Service providers zullen zich er rekenschap van moeten geven dat een groeiend aantal gebruikers via smartphone of tablet van hun diensten gebruik zal gaan maken. Het bieden van een optimale en gelijkwaardige ervaring, ongeacht het device, zal in komende jaren hoog op de agenda moeten staan als service providers tenminste relevant willen blijven.

Tevens dienen service providers te experimenteren met de extra mogelijkheden die (met name) smartphones bieden om het service portfolio te vernieuwen op manieren die voor hun afnemers relevant en verrijkend zijn. Hierbij zal met name de combinatie van social media en smartphones de belangrijkste rol spelen.

Impact op technology providers
Tjsa, bij de technology providers ligt in dit verband natuurlijk een enorme uitdaging. En dat is vooral een uitdaging om relevant te blijven in een wereld die van hypes aan elkaar hangt. Hypes die met name door andere technology providers in het leven worden geroepen. Een pijnlijke situatie.

De roep om mobile-enable alles zal steeds sterker worden hoewel het daadwerkelijke gebruik duidelijk achter zal blijven bij het gekrakeel. Maar alleen al op die roep zullen technology providers moeten reageren. Zij zijn tenslotte de leveanciers van de technologie en zij dienen feitelijk voorop te lopen bij de trends die door hun afnemers relevant worden gevonden. Een situatie die de afgelopen jaren al zelden het geval was maar door de komst van de perfect storm van social media, mobiel Internet en big data & analytics heeft geleid tot een zodanige grote achterstand dat technology providers er uitzien als dinosauriers. Met als grootste risico dat een nieuwe generatie technology providers (die zich vanzelfsprekend allemaal in de magische cloud hebben gevestigd) hun rol gaat overnemen. De consolidateslagen en koude saneringen die hiervan het gevolg zullen zijn laten zich in 2013 en daarop volgende jaren regelmatig zien.

Impact op werkzoekers
In hoeverre de mobiele Internet revolutie werkzoekers raakt, hangt eerst en vooral van iedere afzonderlijke werkzoeker af. Via welk(e) device(s) gaat de werkzoeker op zoek naar een baan? Ben je een smartphone only werkzoeker? Dan zal je het de komende jaren nog zeer zwaar hebben. Kies je bewust voor het ‘juiste’ device tijdens het zoeken naar werk? Dan is er naar alle waarschijnlijkheid zelden een vuiltje aan de lucht.