We hadden een week geleden natuurlijk het interview met Randstad Nederland topman Chris Heutink die de actie Jeugd op zoek al aankondigde, met onder meer deze memorabele uitspraak:

Ik roep ze [bedrijven] op om dan eens heel goed te kijken of die investeringsruimte er toch niet is, [om 1 jeugdwerkloze per bedrijf in dienst te nemen] […] ik denk dat grote bedrijven daartoe in staat zijn zeker als ze even heel slim en goed gaan kijken […]

Inderdaad, Heutink verwacht dat bedrijven nog niet slim en goed hebben gekeken naar hun personeel en daarom wel blij kunnen worden gemaakt met een jeugdwerkloze. En dan natuurlijk het liefst via het vandaag begonnen Randstad project Jeugd op zoek dat zich heeft gecommiteerd tot het binnen 5 weken aan een baan helpen van 10.000 jeugdwerklozen. Toe maar…

Een dergelijk sympathiek klinkend initiatief kan natuurlijk alleen maar op steun rekenen, tot iets aandachtiger wordt gekeken. Want niet alleen lijkt het initiatief vooral bedoeld om PR bonuspunten binnen te harken voor Randstad, het initiatief rammelt ook nog eens aan alle kanten.

Allereerst is daar natuurlijk de bizarre suggestie van Heutink dat ondernemers in Nederland blijkbaar op dit moment voldoende vet op de botten hebben om uit een vorm van maatschappelijke betrokkenheid een jeugdwerkloze in dienst te nemen. Tegen betaling (of zou Randstad soms ook met haar payrolling diensten leuren?). Een soort baan uit medelijden die net zo snel weer zal verdwijnen op het moment dat de spotlights op dit sympathieke project zijn verdwenen.

Want werkgelegenheid creëer je niet door ganzenleverpaté medewerkers door de strot van ondernemers te duwen, werkgelegenheid ontstaat bij een aantrekkende economie. En bij een aantrekkende economie slinkt de traditioneel hoge jeugdwerkloosheid ook altijd weer net zo hard als de daaraan voorafgaande groei tijdens economische krimp.

Of, zoals ik het al eerder omschreef:

En om wat voor baan praten we eigenlijk? Het gaat om een baan die eigenlijk niet nodig is, een baan die de concurrentiepositie van het betreffende bedrijf aantast en een baan die bij de eerste economische tegenwind ook weer net zo snel zal verdwijnen. Of een baan waardoor een ander in het bedrijf zijn/haar baan zal verliezen. Een overtollige baan, en dat zijn juist het soort banen waar werkgevers collectief afscheid van hebben genomen en ook nu nog afscheid van aan het nemen zijn. Vandaar die stijgende werkloosheid… Zou de slimme Heutink dat in zijn enthousiasme zijn vergeten?

Maar waar Jeugd op zoek echt volledig uit de bocht vliegt is bij haar vijf ambassadeurs:

Over deze ambassadeurs van Jeugd op zoek zegt Randstad het volgende:

Zij zijn de ambassadeurs van het programma Jeugd Op Zoek en representeren de 143.000 jeugdwerkzoekenden in Nederland. Onze ambassadeurs laten zien dat de jeugdwerkzoekenden van vandaag echte topkandidaten zijn.

Overigens zijn die 143.000 het (voor het seizoen gecorrigeerde) aantal jeugdwerklozen van juni 2013, voor juli staat dat aantal op 148.000. En de echte jeugdwerkloosheid van dit moment is 180.000, tenzij Randstad denkt dat voor het seizoen gecorrigeerde jeugdwerklozen niet bestaan…

Maar deze vijf jonge werkzoekenden zijn dus representatief voor de huidige groep jeugdkwerklozen. Als realitycheck, dit is de ontwikkeling van de jeugdwerkloosheid naar opleidingsniveau:

Aantal werkloze 15 – 25 jarigen (*1.000) naar opleidingsniveau (op basis van voortschrijdend jaargemiddelde), Q1 2001 – Q1 2013. Bron: CBS

En laten nu vier van die vijf ambassadeurs met zekerheid een opleidingsniveau hebben gevolgd die volgens het CBS als Hoog dient te worden gekwalificeerd. En de vijfde ambassadeur heeft met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid ook een dergelijke opleiding gevolgd. Inderdaad, deze vijf topkandidaten zijn absoluut representatief voor alle jeugdwerklozen. Want een onzin…

Overigens is dit het aanvalsplan van Randstad als het om het (tijdelijk) aan het werk helpen van de 10.000 jeugdwerklozen gaat:

• Jeugd op Zoek ambassadeurs
  Tijdens het programma volgt Randstad vijf Jeugd op Zoek ambassadeurs. Deze vijf jonge talenten geven alle jongeren in Nederland die op zoek zijn naar een baan een gezicht. Gedurende het hele programma zijn Guy de Wilde, Eleni Achilleos, Marije Teppema, Nicky de Vogel en Shirien Molaï te volgen in hun zoektocht naar werk.
• Tools, tips en tricks
  Jongeren krijgen bij Randstad extra bagage mee in de vorm van sollicitatietrainingen, online tools om te ontdekken wat voor werk bij hen past en tips om positief op te vallen in het sollicitatieproces. 
• Tour langs bedrijven
  Vanaf 9 september rijdt de Jeugd op Zoek Bus door heel Nederland. Met deze bus reizen Randstad en werkzoekende jongeren langs werkgevers in Nederland, op zoek naar een baan. Ook krijgen de jongeren in de bus trainingen en tips.
• ‘Adoptiejongeren’
  Alle medewerkers van Randstad, van intercedent tot HR directeur, zullen ieder op hun eigen manier een bijdrage leveren om een aantal werkzoekende jongeren aan het werk te helpen.
• Supporters van het Programma Jeugd Op Zoek
  Verschillende bedrijven vertellen hoe zij de jeugd en het programma ‘Jeugd op Zoek’ omarmen. Ze leggen uit wat zij concreet doen voor jongeren en waarom jonge talenten essentieel zijn binnen hun bedrijf. Bekijk de Supporters van het Programma Jeugd Op Zoek.

Dat is het dus. De ambassadeurs geven de hoogopgeleide jeugdige werklozen een gezicht. Tools, tips en trics zou Randstad het hele jaar kunnen bieden aan jeugdige werklozen als zij zich daadwerkelijk sterk wil maken voor een daling van de jeugdwerkloosheid, ik heb geen idee wat Adoptiejongeren concreet betekent en met die ‘omarmers’ worden elders ook geen nieuwe banen gecreeerd. De Tour langs bedrijven is dus de ganzenleverpaté-strategie. Het complete Jeugd op zoek programma…

Maar heb geen twijfel over het feit dat Randstad uiterlijk eind september het initiatief Jeugd op zoek als een eclatant succes zal kwalificeren. Ik ben echter veel benieuwder naar de minimaal 10.000 verhalen daarachter. Van de jeugdige werklozen die een (tijdelijke) baan hebben gevonden en van de maximaal 10.000 werkgevers. En dan natuurlijk het liefst ook nog een keer een jaar later…

Als Randstad overigen serieus iets aan de jeugdwerkloosheid zou willen doen dan is het ontwikkelen van leerwerkbanen voor met name laagopgeleide jeugdwerklozen er eentje die op termijn echt zoden aan de dijk zou kunnen gaan zetten. Maar ja, daar moet je langdurig slim en goed voor investeren. En het is natuurlijk veel makkelijker om dat van ondernemers in Nederland te vragen dan om dat zelf te doen…