In januari is Diella in produktie genomen, een virtuele assistent op het e-Albania platform voor digitale diensten. Het helpt burgers met diverse bureaucratische taken. Sinds kort is Diella  gepromoveerd tot minister in de regering, met de verantwoordelijkheid voor alle openbare aanbestedingen. En nee, dit is blijkbaar geen 1 april-grap:

Diella – e-albania

Diella , wat ‘zon’ of ‘zonnestraal’ betekent in het Albanees, was de naam die werd gekozen voor de vrouw die, in de woorden van premier Edi Rama, ‘het eerste lid van de regering is dat niet fysiek aanwezig is, maar virtueel is gecreëerd door middel van kunstmatige intelligentie ‘. Dit maakt Albanië het eerste land ter wereld dat een AI-systeem in een ministeriële rol. De primaire functie van Diella is het toezicht houden op alle openbare aanbestedingen en overheidscontracten. Het doel is om corruptie, menselijke vooringenomenheid en manipulatie in het aanbestedingsproces te elimineren.

Intermezzo
Na het lezen van bovenstaande alinea heb ik traantje gelaten, terwijl ik terug dacht aan de nog altijd continuerende martelgang om menselijke vooringenomendheid, manipulatie, incompetentie en mogelijke corruptie boven tafel te krijgen bij het tenderproces van de UWV tender Bemiddelingsservice die aan 8vance is toegekend op twijfelachtige gronden. Was Diella er maar geweest, dan was het nooit zover gekomen en zou de Nederlandse werkzoeker allang een fatsoenlijke toepassing hebben gehad om banen te zoeken. Op dit moment is het maar de vraag of dit ooit gaat lukken met 8vance, en welke vermijdbare meerkosten (en vooral hoeveel) hiervoor moeten worden gemaakt. Waar is Diella als je ‘haar’ nodig hebt?

Verder met Diella
De ontwikkeling is onderdeel van een bredere inspanning om de al lang bestaande corruptieproblemen in Albanië aan te pakken, met name bij openbare aanbestedingen. Dit is een cruciale voorwaarde voor het streven van het land om tegen 2030 lid te worden van de Europese Unie.

De benoeming heeft zowel lof als scepsis opgeroepen. Critici, waaronder juridische experts en oppositiepartijen, hebben hun zorgen geuit over de grondwettelijkheid van een niet-menselijke minister, het gebrek aan duidelijke juridische kaders voor verantwoording, en de mogelijkheid dat het AI-systeem zelf gemanipuleerd zou kunnen worden.

Met dank aan Gemini.