Ruim twee maanden geleden was het voor het laatst dat het CPB met een ‘prognose’ was gekomen over (onder meer) de ontwikkeling van de werkloosheid in ons land. En vandaag kwam het CPB met de lang verwachte nieuwe ‘prognose’ waar iedereen met argusogen naar uitkeek, want wat zou het CPB over begrotingstekort zeggen? Er was een zucht van opluchting te horen, want het CPB zei dat het met dat begrotingstekort wel mee zou vallen; overigens uitsluitend dankzij een magische (en gigantische) groei van de voor Nederland relevante wereldhandel. In deze prognose schemert al een vermoeden van een stevige hopiumverslaving van onze ‘rekenmeesters’ door.

Maar als ik naar de ‘prognoses’ voor de werkloosheid kijk slaat dat vermoeden om in een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat het hele CPB zwaar aan de stimulerende middelen zit. En is er een garantie dat het CPB voor de zoveelste keer de plank op een indrukwekkende manier mis gaat slaan.

Wat zijn dan die werkloosheids’prognoses’ van het CPB? Nou, dit zijn ze:

Voor 2013 verwacht het CPB een werkloosheid van 7,75%. Waarmee, op basis van een lineaire extrapolatie, de werkloosheid in 2013 zal groeien tot 8%. En dat staat gelijk aan een groei van 0,05% per maand. En dat terwijl in de afgelopen vier maanden maanden de werkloosheid juist iedere maand met 0,2% of meer per maand is gegroeid.

Met andere woorden; het CPB verwacht een groeivertraging van de werkloosheid met een factor 4 of meer ten opzichte van voorgaande maanden. Waar komt dit ongebreidelde optimisme vandaan? De relevante wereldhandel?

En aangezien het CPB ook voor 2014 en werkloosheidspercentage van 7,75% voorziet betekent het dus dat de werkloosheid in 2014, wederom uitgaande van een lineraire extrapolatie, gaat dalen naar uiteindelijk 7,5%. De reden voor deze daling: inderdaad, de relevante wereldhandel.

En zo ziet de heerlijk overzichtelijke wereld van het CPB er uit voor 2013 en 2014 als het om de ontwikkeling van de werkloosheid in Nederland gaat:

Werkloosheid Nederland, januari 2003 – december 2014. Bron: CBS, RecruitmentMatters

Het is mooi om de enorme trendbreuk in de snelheid van de werkloosheidsgroei te zien die er blijkbaar volgens het CPB aan zit te komen in 2013. Voor iedereen die het CPB wenst te geloven; dit instituut is niet aansprakelijk te stellen voor hun volstrekt lachwekkende ‘prognoses’. Dus niet achteraf lopen zeuren dat het CPB het alweer volstrekt bij het verkeerde eind had en dat je daardoor failliet bent gegaan. Want het CPB kan namelijk helemaal niet voorspellen. En dat hoort iedereen natuurlijk allang te weten.

In de echte wereld zal de werkloosheid in 2013 waarschijnlijk veel sneller oplopen dan in het huidige model van het CPB. Bedenk hierbij dat het CPB in augustus 2012 nog uitging van een werkloosheid van ‘slechts’ 7% in 2013 en je begrijpt dat naarmate de werkelijkheid dichterbij komt de voorspellingen van het CPB negatiever worden. In hun modelleringssoftware zit nou eenmaal die hokeystick die zich altijd toont als je verder in de toekomst kijkt. En als je dichterbij komt verdwijnt dat hockeystick effect vanzelf uit de cijfers. De beste prognoses van het CPB zijn dan ook de “achteraf prognoses”. Daar zit het CPB altijd raak. Maar ja, daar hebben we het CBS al voor…