Het is weer eens tijd voor een aflevering van de Jubelindex*, de kwartaalaflevering over de polsslag van het land op basis van een fors aantal economische reeksen. We leven in economisch onzekere en misschien wel zeer dynamische tijden en dat maakt een Jubelindex extra interesssant; zien we in het signaal van de gecomineerde eonomische reeksen mogelijk iets dat we in de individuele reeksen hebben gemist.
De Jubelindex is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument/werknemer op basis van niet minder dan een negental cijferreeksen*. En dat ziet er zo uit:
Misere-index & Jubelindex, (2008 = 0%), januari 2008 – december 2022
De tijd van de Misère-index ligt gelukkig ver achter ons, en het tijdperk van de Jubelindex voorlopig nog wel even door te gaan. We zijn ondertussen de grenswaarde van +30% ruim gepasseerd, terwijl er zich bij onze buren nog altijd een brute oorlog afspeelt. Maar de Jubelindex trekt zich nergens wat van aan. Nauwelijks voorstelbaar, maar de cijfers liegen niet (tenzij afkomstig van Poetin). En dat terwijl een hoge energieprijs gekoppeld aan een volstrekt uit de hand gelopen inflatie een nieuwe vorm van armoede heeft geintroduceerd, de armoede waardoor je je niet meer behagelijk kan voelen in je eigen huis. Dat zit toch heel fundamenteel in de de Maslow hierarchie aan de onderzijde. Maar in Nederland is het niet langer vanzelfsprekend…
Aangezien de Jubelindex uit maar liefst negen cijferreeksen is samengesteld, is het goed om ook even stil te staan bij de onderliggende cijfertjes die gezamenlijk tot bovenstaande grafiek leiden.En dat doen we in twee categorieën; de consumentenmarkt en de arbeidsmarkt.
Consumentenmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse consumentenmarkt ziet er als volgt uit:
Consumentenmarkt: procentuele verandering , 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde, (2008 = 0%), januari 2008 – december 2022
De gezondheid van de Nederlandse consumentenmarkt is gebaseerd op:
de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),
het aantal verkochte woningen (Kadaster),
het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),
de index voor retail non-food (CBS).
De prijsontwikkeling van de woningmarkt laat nog steeds een stijging zien ondanks dat de prijzen al weer enkele maanden aan het dalen is. Op basis van een 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde is dit echter nog niet zichtbaar. Tegelijkertijd is het verkoopvolume van de woningmarkt al zeer lang dalend, hoewel er in de recente historie sprake is van een duidelijke afvlakking. Een opvallende dichotomie die mogelijk verklaard kan worden door de uitsluiting van een steeds grotere groep jongere kopers die simpelweg het geld niet kan/wil opbrengen om die steeds duurdere huizen te kopen. Een gouden dak is een weinig aantrekkelijk alternatief tegen de achtergrond van een stijgende (?) kans op een recessie. Of wat te denken van de stijgende hypotheekrente waardoor een huis ook minder bereikbaar wordt. Overigens stijgt de huurprijs in de slipstream van verkoopprijs; voor pandjesbazen (inclusief royale profiteurs) is het een onzindelijk goede tijd.
De autosector zit ondertussen onder de –37%, er lijken geen signalen te zijn die wijzen op een kentering (=stijging). Tegen deze achtergrond is het verbijstend dat we dat we niet wekelijks bestookt worden met nieuws van omvallende autobedrijven. Ik snap er niets van maar het moet toch schraalhans keukenmeester zijn bij deze sector?
En dan is er de retail non-food. Dit is de minst dynamische trendlijn van de vier trendlijnen in deze categorie. Maar er is wel champagne te drinken want de trendlijn van retail non-food heeft haar kopje boven de nullijn gestoken. Veertien jaar nadat het onder diezelfde nullijn verdween. Een recessie van 14 jaar dus voor de non-food retail in Nederland. Hoe is het mogelijk… Maar we kunnen eindelijk feesten en dat is toch ook wel wat waard.
Allles bij elkaar hebben we een grafiek met drie trendlijnen in de plus (aantal en prijs koopwoningen, retail non-food) en één in de min (auto’s). De gezamenlijke trendlijnen laten voor december 2022 een score van +6,5% zien. Het is plus en dat is in deze tijd altijd iets om blij over te zijn.
Arbeidsmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse arbeidsmarkt zien er als volgt uit:
Arbeidsmarkt: procentuele verandering, 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – december 2022
De gezondheid van de Nederlandse arbeidsmarkt is gebaseerd op een vijftal cijferreeksen:
het aantal vacatures (van het CBS en van Jobfeed (Textkernel)),
het aantal faillissementen (Faillissementen.com),
de uitzendindex (ABU),
de werkloosheid (CBS).
Hier zijn buitenaardse krachten aan het werk. De trendlijn voor het aantal online vacatures is als een raket is gestegen, volstrekt uit de pas met de ontwikkeling van de andere trendlijnen binnen de arbeidsmarkt. Zelfs de schoningsactie van Textkernel heeft hierin nauwelijks verandering gebracht. Er is hier mogelijk meer aan de hand, want de trendlijn van het vacaturevolume is volkomen losgejubeld van de andere trendlijnen. Ik kan me niet voorstellen dat werkgevers of vacaturemultipliers (Indeed c.s.) hersenloos identieke vacatures in de online arena blijven poepen. Ik ga er daarom vanuit dat bovenstaande trendlijn een zware gebruiker van anabole sterioden is en onder natuurlijke omstandigheden aanzienlijk lager zou liggen. Nu nog even het bewijs voor deze volstrekt plausibele argumentatie vinden…
De trendlijn voor faillissementen is na een periode van lichte stijging weer geruime tijd aan het dalen. De verschillen zijn echter minimaal en op zich is het aantal faillissementen op dit moment in duidelijk betere staat in vergelijking met het nulpunt in 2008. Een plus voor faillissementen betekent minder faillissementen dan in 2008. Het gaat dus goed/redelijk/beter met de Nederlandse bedrijven.
De uitzendindex heeft zich net niet boven het nulpunt uit weten te werken en is ondertussen alweer enige tijd in een neergaande lijn terecht gekomen. Een treurige zaak en voor de kenners ook een belangrijk signaal van een veranderende tijd. De uitzendindex loopt gebruikelijk een aantal maanden voor op negatieve signalen bij de andere trendlijnen en dus een belangrijk gidsfossiel. Ik stel een commissie van wijze mannen onder leiding van Rutte voor om met haviksogen naar de voortgang van alle trendlijnen te loeren om bij een eerste signaal de noodklok te luiden.
De trendlijn van de werkloosheid alweer geuime tijd boven de nullijn van 2008 uitgekomen en dat is natuurlijk een gunstige ontwikkeling. De winst is nog fragiel en het signaal van de uitzendindex kan weleens richtinggevend zijn voor de werkloosheidsindex. En hoewel de winst niet zo groot is zijn de gevolgen voor de BV Nederland niet bepaald voordelig; namelijk een schrijnend gebrek aan passende arbeidscapaciteit. En dat laat zich binnen steeds meer sectoren zien. Zowel aan handjes als hersenen is een schromelijk tekort.
*De jubelindex is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van de volgende cijferreeksen:
- de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster),
- het aantal verkochte woningen (Kadaster),
- het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA),
- de index voor retail non-food (CBS),
- het aantal vacatures van het CBS,
- het aantal vacatures van Jobfeed (Textkernel),
- het aantal faillissementen (Faillissementen.com),
- de uitzendindex (ABU),
- de werkloosheid (CBS).