Marc Drees Een belangrijke indicator van de gezondheid van de consument en daarmee van de gezondheid van de economie is het aantal verkochte nieuwe auto’s. Waarbij het paradoxaal genoeg de PIIGS-landen zijn die het goede voorbeeld geven:
Trendlijn autoverkopen PIIGS-landen op basis van 12-maands gemiddelden, jan 2008 – november 2013. Bron: ACEA, RecruitmentMatters
Marc Drees De kansen op de arbeidsmarkt stijgen met het opleidingsniveau. Toch? Nou, niet als je een hoogopgeleide 25 – 30-jarige Griek bent. Want dan zijn je kansen zelfs fors lager dan die van een laagopgeleide Griek in dezelfde leeftijd:
Werkloosheid (%) Q1 1999 – Q2 2013 (voortschrijdend jaargemiddelde) Griekse jongeren (25 – 30 jaar) naar opleidingsniveau. Bron: Eurostat. Opleidingsniveau op basis van ISCED 1997 (Laag = ED0_2, Middel = ED3_4, Hoog = ED5_6)
In beide gevallen is de werkloosheid natuurlijk exteem hoog, maar onder laagopgeleiden ligt deze op 31,7% en onder hoogopgeleiden maar liefst 35,9%. Meer dan 4% hoger! De wereld op zijn kop? Of moeten we razendsnel interne migratie op basis van opleidingsniveau gaan stimuleren?
Marc Drees De magische en verrassende daling van de werkloosheid in oktober kan niet verhullen dat onze arbeidsmarkt nog altijd in een slechte staat verkeerd. Met als meest in het oog springende probleem het grote, en snel groeiende, aantal werklozen per vacature. De ontwikkeling van deze ratio sinds 2007 ziet er als volgt uit:
Aantal werklozen per vacature (exclusief bijbanen, vakantiebanen en vrijwilligerswerk), per maand en voortschrijdend 12-maands gemiddelde, januari 2007 – oktober 2013. Bron: CBS, Textkernel
Op basis van de maandcijfers zijn er nu 6,7 werklozen per vacature, maar de trendlijn op basis van het 12-maands gemiddelde is voor het eerst boven de 7 werklozen per vacature uitgekomen en staat nu op 7,13.
Marc Drees Na het lichtpuntje in de autoverkopen nu nog even de koude douche met dank aan de OESO. Want dit immer zeer optimistische instituut verwacht dat de Nederlandse economie in 2014 krimpt; met 0,1%. Zeer recent kwam de Europese Commissie met een anemisch groeicijfer van 0,2%, medio september had het CPB nog op een groeicijfer van 0,5% gerekend. In twee maanden tijd zijn we dus van een klein plusje naar een zeer klein minnetje afgegleden. En dat zal vast nog wel een groter minnetje worden. Zeker als je deze sheet uit de presentatie van de OESO (met de nogal schizofrene titel:The Global Economic Outlook: Stronger growth ahead, but more risks) bekijkt:
Het probleem met risico’s is dat ze in het economisch verkeer met grote regelmaat materialiseren, wat van prognoses over groei zelden gezegd kan worden in de afgelopen jaren. Met andere woorden: 2014 kan weleens een rampjaar worden. Wat een verrassing…
Marc Drees Een belangrijke indicator van de gezondheid van de consument en daarmee van de gezondheid van de economie is het aantal verkochte nieuwe auto’s. En met die gezondheid is het in Euroland nog altijd bijzonder slecht gesteld, maar nadat vorige maand de bodem leek te zijn bereikt is er ondertussen enige groei zichtbaar bij de PIIGS-landen Portugal (al enige tijd) en Spanje. De ontwikkeling in Ierland is minder duidelijk, Griekenland vertoont nog altijd geen enkel teken van leven en Italie zakt een heel klein beetje verder weg:
Trendlijn autoverkopen PIIGS-landen op basis van 12-maands gemiddelden, jan 2008 – oktober 2013. Bron: ACEA, RecruitmentMatters (meer…)
Marc Drees 
Medio dit jaar stelden prof.dr. Philip Hans Franses en prof.dr. Bert de Groot dat voor het derde kwartaal van 2013 een groei van het BBP van maar liefst 1,0% zou optreden. Waar zij hun boude voorspelling op baseerden? Op hun zelfverzonnen Econometric Institute Current Indicator of the Economy (EICIE). En die indicator is weer gebaseerd op de relatie tussen de werkenden via de uitzendorganisatie Randstad (als bedrijf in zijn soort de nummer 2 van de wereld) en de bewezen voorlopende activiteiten van de uitzendmarkt op de Nederlandse economie.
Nou, dat is wat anders uitgepakt. Want het CBS kwam niet met een 1,0% groei ten opzichte van het vorige kwartaal maar met een groei van slechts 0,1%. Een groei die dan ook nog eens uitsluitend kan worden toegerekend aan de wederuitvoer, niet bepaald een segment waar uitzendorganisatie Randstad veel uitzendkrachten in tewerk heeft gesteld.
Marc Drees 
Gisteren kwam CBS met cijfers over het derde kwartaal waarbij alle aandacht uitging naar het economische cijfer, de ontwikkeling van het BBP. En het is gelukt, we zijn uit de recessie. Met 0,1%. Of, zoals mijn schoonvader placht te zeggen, we zijn geslaagd met een duizendste punt. Achter dit cijfertje waar zoveel gewicht aan wordt gehangen is het beeld echter onverminderd slecht met uitzondering van de zogenaamde wederuitvoer, waar een groei van 2,6% kon worden genoteerd. Daar hebben wij als Nederlanders overigens geen rooie kroot aan, maar dit terzijde. Wat ook bleek, want investeringen en bestedingen op de Nederlandse markt krimpen nog altijd.
En daarom is het niet gek dat ook het aantal banen nog altijd krimpt. Volgens het CBS waren er in het 3e kwartaal maar liefst 160.000 banen minder dan in hetzelfde kwartaal van 2012. En ten opzichte van vorig kwartaal zijn het 46.000 minder banen. Dus hoe kan het dan zijn dat volgens datzelfde CBS het aantal vacatures is gegroeid?
Marc Drees 
ING Economisch Bureau verwacht voor volgend jaar een groei van de uitzendbranche met 2%. De reden? Deze:
De licht aantrekkende economie volgend jaar belooft de vraag naar tijdelijk personeel te stimuleren.
De ontbindende factor is dus het al dan niet aantrekken van de economie. Want in afgelopen jaren hebben we natuurlijk met grote regelmaat economische groeiscenario’s als sneeuw voor de zon zien verdampen als het betreffende kalenderjaar dichterbij kwam danwel verder was gevorderd. Want overdreven enthousiasme kan de gemiddelde econoom niet ontzegd worden.
Overigens spreekt ING in de titel van haar persbericht over herstel van de flexbranche, maar daar is voorlopig nog geen enkele sprake van, of de economie volgend jaar nou groeit of niet.
Marc Drees 
Hoe realistisch is een economisch herstel in Europa? Een dag voordat het Financieele Dagblad kritiekloos melding maakt van een uitsluitend op hopium gebaseerde toekomstverwachting van de Europese Commissie verscheen er een ‘iets’ ander bericht in het Griekse ekathimerini, onder de omineuze titel: Companies with tax debts trebled in September. Lees en huiver:
Hundreds of thousands of enterprises are unable to fulfill their tax obligations, according to the data published on Monday by the Finance Ministry. Within just one month, from the end of August to end-September, the number of corporations that have fallen behind on their taxes soared from 182,785 to 526,477.
Marc Drees Onze arbeidsmarkt verkeert nog altijd in een deplorabele staat, ook al blijft het werkloosheidspercentage in september steken op hetzelfde niveau als in augustus. Met als meest in het oog springende probleem het grote, en snel groeiende, aantal werklozen per vacature. De ontwikkeling van deze ratio sinds 2007 ziet er als volgt uit:
Aantal werklozen per vacature (exclusief bijbanen, vakantiebanen en vrijwilligerswerk), per maand en voortschrijdend 12-maands gemiddelde, januari 2007 – september 2013. Bron: CBS, Textkernel
Op basis van de maandcijfers zijn er nu 7,5 werklozen per vacature, de trendlijn op basis van het 12-maands gemiddelde staat op precies 7 werklozen per vacature.
