Ik schrik. Word ik nu soft of begint het FNV de wereld te zien zoals hij is? Maar ik lees op nu.nl de speach van Agnes Jongerius bij de opening van het nieuwe academische jaar en ik ben het in grote mate met haar eens. Dat komt niet zo heel vaak voor. Maar ze heeft op een aantal gebieden zeker een punt.

“Waarom zou je op de werkvloer instemmen met een verantwoorde loonontwikkeling, als je ziet dat de top zich bonussen toebedeelt van tonnen, zo niet miljoenen euro’s”, vroeg Jongerius zich af.

Helemaal mee eens. Daarom vind ik de manier waarop John Kivit zijn bedrijf Multiscope runt ook zo mooi. John heeft namelijk de stelling dat zijn managementfee niet kan stijgen met meer dan de gemiddelde loonstijging van alle werknemers.

Jammer dat ze vervolgens zich wel een beetje diskwalificeert met deze stoot onder de gordel:

“Zeker als die top geen visie heeft voor de lange termijn.”

Want ik denk dat de meeste topmanagers echt wel een visie heeft. Of die realistisch is is soms de vraag. En vooral of die wordt uitgevoerd door het bedrijf, daar zit vaak nog een veel groter probleem. Communicatie en verantwoordelijkheid zijn de issues. Ik zag gisteren Joop van de Ende bij zomergasten en hij liet een paar stukken van Jack Welch zien. Die mag misschien hard geweest zijn, maar dwong mensen wel tot het maken van keuzes en het helder communiceren van verwachtingen en prestaties.

De snelst groeiende groep FNV-leden zijn zelfstandigen zonder personeel. “Een belangrijke reden om voor zichzelf te beginnen is dat ze dan meer met hun vak bezig kunnen zijn”, aldus de vakbondsvrouw.

In ieder geval fijn dat ze niet meteen een relaas begint (zoals recent een andere vakbondsman deed) over het feit dat ZZP’ers geldgraaiende mensen waren die het fundament onder de maatschappij vandaan haalden. Omdat ze als zelfstandige niet solidair waren omdat ze geen sociale lasten afdragen en zo. Ik ben blij dat Jongerius het inzicht heeft dat veel inderdaad te maken heeft met de inhoud van het werk. Kunnen kiezen welke opdrachten je wel en niet aanneemt. En geen eindeloze vergaderingen de hele dag.

Jongerius zei er geen voorstander van te zijn dat de politiek ingrijpt in het economisch leven. Dat is volgens haar wel noodzakelijk als het gaat om het aandeel vrouwen in de top van het bedrijfsleven en bij publieke voorzieningen als kinderopvang en onderwijs.

Daar ben ik het dan weer niet mee eens. Want de politiek hoeft niet in te grijpen om meer vrouwen in de top te krijgen, dat moet een natuurlijk proces zijn. Anders hebben vrouwen daar alleen maar last van. Dan krijg je ‘oh, vrouw, dus geen talent maar zit hier wegens politieke zaken’. Ik denk dat mevrouw Jongerius toch ook wel blij is dat ze gewaardeerd wordt om haar kwaliteiten in plaats van het feit dat ze een vrouw is.

“En bij klokkenluiders”, voegde ze er aan toe. “Klokkenluiders zijn misschien wel het meest extreme voorbeeld van het ontbreken van de menselijke maat in arbeidsorganisaties.

En daar heeft ze dan helemaal gelijk in. Het feit dat er klokkenluiders moeten zijn zegt eigenlijk wel genoeg. Het zegt me overigens ook dat veel mensen in organisatie geen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen ethiek. Want als je het ergens echt fundamenteel mee ons eens bent (fraude bijvoorbeeld) moet je dat niet gedogen, moet je daar niet aan meewerken, no matter what. Maar ze heeft gelijk dat de menselijke maat ontbreekt als er klokkenluiders nodig zijn, maar die menselijk maat wordt door alle betrokkenen in zo’n organisatie dan verloochend.