Afgelopen dinsdag reisde ik uit Eindhoven terug naar Maarssen, nadat ik aan twee klassen een cursus Socratisch Motiveren had gegeven. In de trein werd me ineens duidelijk hoe breed  toepasbaar de Socratische methode eigenlijk is. Een methode om Socratisch te recruteren is zeker niet ondenkbaar. En misschien zelfs een praktische aanvulling op de gereedschapskist van de gemiddelde recruiter. Hieronder volgt een uiteenzetting van wat Socratisch Recruteren zou kunnen betekenen.

Socratisch Motiveren
Laat ik beginnen met een stukje achtergrond. De cursus Socratisch Motiveren is bedoeld voor studenten die een sociale opleiding volgen. De cursus dankt de titel aan het gelijknamige boek van Martin Appelo. Het doel van de methode is om cliënten die (waarschijnlijk) al enkele therapieën zonder succes hebben doorlopen een uitgangspunt te bieden. Dat doet de methode door te vragen, door te verhelderen. De therapeut neemt hierbij een Socrates achtige houding in, hij geeft zelf geen nieuwe informatie, maar helpt de cliënt tot beter zelfinzicht te komen. Zo ontstaat draagvlak voor toekomstige behandelingen.

Ik zal hier verder niet op ingaan. Wel is het leuk om te melden dat er talloze boeken zijn geschreven over de Socratische Methode. Socrates op de Markt, van Jos Kessels, is ook een zeer leesbaar boek. Een goede bron van nieuwe ideeën.

Socratisch recruteren
Voor de ervaren recruiter zal Socratisch Recruteren een benaming zijn voor iets dat hij al kent. De Socratische Methode betreft vooral een houding die men inneemt in een gesprek. Socrates zei ‘ik weet niets’. Hij ging er van uit dat hij niets wist, zijn gesprekspartner had alle kennis in huis. Met kritische vragen probeerde Socrates de waarheid naar boven te krijgen. Alle ‘kennis’ van zijn gesprekspartner werd grondig onder de loep genomen.

Diezelfde houding zou van de Socratische Recruiter verwacht worden. Hij moet met zijn gesprekspartner (klant of kandidaat) kunnen praten zonder deze in een bepaalde richting te sturen. Het doel is, hopelijk, niet om de gesprekspartner daar te krijgen waar de recruiter hem hebben wil, maar daar waar voor de gesprekspartner volledig helder is waar hij op dat moment behoefte aan heeft. En zodra dit helder is, is ook duidelijk welke rol de recruiter daarin kan spelen.

Het belang van Socratisch Recruteren
De kern van Socratisch Recruteren zit in die laatste twee zinnen. Veel, misschien alle, recruitment problemen ontstaan omdat de opdrachtgever geen helder beeld heeft van wat voor kandidaat hij wil hebben, of omdat de recruiter niet weet wat voor kandidaat de opdrachtgever wil hebben. Een goed inleidend gesprek kan het verschil maken en de houding van de recruiter speelt hier een centrale rol.

Dus, probeer het eens! Lees Socratisch motiveren, of Socrates op de markt, of de wiki van de Socratische methode. Ook de Rogeriaanse methode is interessant.

Enkele basisideeën op een rijtje:
– De kennis van de functie ligt volledig bij de opdrachtgever, het enige dat je kunt doen is die kennis er uit halen;
– Stel daartoe vooral verhelderende vragen;
– Probeer geen suggestieve vragen te stellen;
– De experience van de opdrachtgever is reality (die van de kandidaat waarschijnlijk niet!?). Dit moet je niet beletten om kritisch te zijn

Wat denkt u, waarde lezer? Is deze methode het proberen waard?