Ik heb het me eigenlijk nooit voldoende beseft, maar de beurs is eigenlijk 100% sentiment en 0% ratio.
Een fascinerend voorbeeld zijn de meevallende werkloosheidscijfers in de VS, waar onze eigen AEX als een krankzinnige op reageert. Direct na de bekendmaking kwakte de AEX maar liefst 1,5% omhoog! Alsof het niets is.
En Randstad plukt hiervan bovenmatig de vruchten. De reden? Een persbericht van het bedrijf waarin ze behoorlijk negatieve mededelingen doet. Maar waarvan de titel luidt: US staffing have returned to growth for the first time in three years
Is het niet fantastisch! Je verpakt een rottige boodschap in een jasje met een aansprekende titel en voor je het weet gaat je beurskoers bijna 6% omhoog! Wat een onzin. Want laten we eens even naar de inhoud van het persbericht kijken:
In October revenue per working day decreased by 21% (year on year, organically), compared to a decline of 26% in September. In November the revenue trend keeps improving, evidently against an easier comparison base.
Als je een korting krijgt op een aankoop, krijg je dan geld terug? Ne, natuurlijk niet! Dus als je omzet minder hard krimpt, groeit die omzet dan? NEE, natuurlijk niet! Wat een vreselijke onzin is dit toch
Maar blijkbaar heeft de emotionele belegger de focus op het volgende onderdeel gelegd: Our combined US staffing and inhouse services business has continued to improve and since two weeks the number of temps at work is ahead of the number of last year.
Ongetwijfeld goed nieuws, als zou het dramatisch zijn als Randstad geen groei in de VS zou laten zien . Tenslotte is daar al geruime tijd in de uitzendbranche een groei zichtbaar. En in tegenstelling tot de tegenvallende omzetten in oktober en november doet Ranstad hier geen kwantitatieve uitspraken.
En de rest van het persbericht hebben het over improving en growth, maar wat dat betekent is helemaal onduidelijk want ook daar worden geen cijfers genoemd.
Oftewel, op een titel met concreet negatief nieuws en vaag positief nieuws in de VS wordt het aandeel Randstad beloond met een gigantische sprong, ondertussen als met 6,5%. Wat een merkwaardige wereld is dit toch…
Simon Hartevelt
says:De discussie ontspint zich wel wat psychologish. Ik wilde slechts zeggen dat je niet gek is dat bedrijven in hun marketing zo positief mogelijk proberen te berichten. En dat wanneer je weet dat “stemming” een behoorlijk aandeel heeft in het omhoog of omlaag gaan van aandelen, het niemand kwalijk te nemen is dat hij die stemming met de beschikbare middelen positief wil proberen te beinvloeden. Eigenlijk best eenvoudig. Toch?
Dirk Goossens
says:Dus jullie denken allemaal dat, als de zetter de titel van het bericht vergeten was, het aandeel gekelderd zou zijn?
Foucault ligt bij het lezen van dit alles *geeuw* stof te vergaren.
Ook het structuralisme erkent moraal bij de botsingen tussen het syntagmatische en het paradigmatische.
Ik adviseer Schuld en Boete.
Simon Hartevelt
says:Waarmee nog even terug naar de aanleiding. Dat het sentiment en emotie is of iets lukt. Dat Wall Street daar heel erg afhankelijk van is. En de koers van een genoteerd bedrijf dus ook. Dat je een goeie marketing afdeling nodig hebt om dat uit te buiten. En dat Randstad dat prachtig heeft gedaan. Jij bekijkt het kritisch (en dat moet je gewoon blijven doen), ik zie hetzelfde maar heb voornamelijk respect voor de creativiteit waarmee het gedaan is 🙂
Simon Hartevelt
says:Hehe…grappig om nog meer feitelijkheden te zien opduiken. Zo leer ik nog es wat 🙂 Maar…volgens mij zijn het niet de banken die de funding nodig hebben. Dat zijn bedrijven. En consumenten. Consumenten zien reclame op TV en willen dat ook. Het bedrijf dat die reclame maakt, voorziet dat en vraagt vast aan American Express voor een beetje extra kredietruimte voor haar consumenten (bij wijze van spreken).
Je hoort mij niet zeggen dat die bonussen niet belachelijk zijn. Maar ze maken slechts onderdeel uit van een veel groter mechanisme. Het zijn niet de mensen, het is de conjunctuur waarin ze zich bevinden. De mogelijkheid maakt mede de misdaad.
Eigenlijk zie het thuis ook in een heel simpele vorm. Als jij een nieuwe keuken wilt, dan vraag je aan je bank of er een mogelijkheid is. Die bank zij vroeger gewoon wat vaker nee. Maar die bank moet ook groeien, rendement halen. En jij vraagt er tenslotte zelf om. Dus zeggen ze: we kunnen er wel iets op bedenken. Daar zijn ze voor. Nou ja…het is voor te stellen dat ze dat op den duur gaan geloven. Vooral in de US, waar zo’n beetje alles draait om consumenten vertrouwen, is het nodig dat al die mensen kópen. Amerika zit zó diep in de schuld dat ze eigenlijk alleen nog maar te redden zijn door chronisch kopende burgers. Omdat koopgedrag te financieren, heb je liquiditeit nodig. En die zal je ergens vandaan moeten halen. Dat vraag je dus aan de banken. Iedereen is er bij gebaat af en toe een oogje toe te knijpen, want anders komt de draaimolen tot stilstand. En dat willen de burgers niet, de bedrijven niet en de overheid niet.
Omdat de banken zo een spil in het hele drama zijn, het kan tenslotte niet zonder hun, denk ik dat ze ook wel een beetje medelijden verdienen. In de vorm van tenminste het inzicht dat zij het alleen maar mede veroorzaakt hebben.
Marc Drees
says:@Simon:
Als je de cultuur op Wall Street anders zou willen omschrijven dan “op geld belust” is dat in ieder geval een nieuw inzicht. geldbelustheid is gebaseerd op de cultuuromslag van relationeel naar transactioneel en heeft enkele decennia geleden plaats gevonden. Michael Milken (Drexel) is, in termen van personificatie, mogelijk het meest uitgesproken voorbeeld van die veranderde cultuur in de jaren tachtig.
En transactioneel betekent dus uitsluitend waarde in de individuele transactie, niet in de relatie met de klant. En die waarde betekent niet noodzakelijk waarde voor de klant maar zeker waarde voor de bank. En daarmee waarde voor de betreffende broker/verkoper. De jaarlijkse stoelendans na het incasseren van de bonus is ook een bijzonder sterke aanwijzing voor het geldbeluste karakter; het bedrijf waar je voor werkt is irrelevant. De hoogte van de bonus is relevant. En dat geldt niet alleen voor brokers, het management is daarin niet anders.
Dat controlerende instanties hebben gefaald is overduidelijk. Maar de kern van het probleem ligt natuurlijk bij de banken zelf, niet bij de controlerende instanties. En vervolgens bij de notie dat sommige banken too big to fail zijn. Wat nog obscener gedrag tot gevolg heeft. Want daarmee is er alleen een upside aan een vrije markt en nooit een downside.
Een andere personificatie is mogelijk Blankfein, CEO van Goldman Sachs. Die klaar is voor de volgende ronde obscene bonussen en van mening is dat hij/Goldman God’s werk doet en dat er nou eenmaal slimmere mensen bij Goldman Sachs werken. En vergeten is dat een jaar geleden er enkele tientallen miljarden nodig waren om een bank run te voorkomen, plus een afscheid van de titel zakenbank om daarmee de discount window van de FED te kunnen benutten.
Binnen het domein van interaction design is het boek The inmates are running the asylum van Cooper verplichte kost. Maar die titel is in mijn optiek evenzeer van toepassing op de financiele wereld (in de VS). Een gevaarlijke mix van pure gokkers met teveel testosteron zonder regels (althans zonder regels die worden gecontroleerd, zowel intern als door de overheid).
Banken horen dienstverleners te zijn. En dat zijn ze allang niet meer. Zij hebben de indruk gekregen een drijvende kracht in de economie te zijn, ondanks het feit dat ze niets produceren. Banken zijn destructief geworden voor diegenen die de economie wel laten draaien, producenten en consumenten. De Internet, telecom en housing bubbles zijn daarvan de meest aansprekende voorbeelden van de afgelopen 10 jaar. Een vernietiging van kapitaal van ongekende proporties. En onder de huidige omstandigheden is het wachten op de volgende ontploffende bubble die door de banken is gevoed. Credit cards? Commercial real estate?
Financiele markten horen er te zijn om de economie te faciliteren. Een prachtige rationalisatie van de ongekende geldlust die zich onmiskenbaar meester heeft gemaakt van de bancaire wereld. Ik wil bankier worden! Waarom? Om de economie te faciliteren! Ik moet de eerste bankier nog horen die zich om deze reden op dit vak heeft gestort.
Laat onverlet dat er natuurlijk hele volkstammen investeerders zijn die steeds hogere rendementen wensen, waar banken willig aan voldoen (betekent tenslotte ook voor henzelf hogere winsten). En dat er volkstammen Amerikanen zijn geweest die met het pyramidespel van house flipping hebben meegedaan.
Helaas zijn er aanzienlijk meer bedrijven en mensen het slachtoffer geworden van deze spelletjes. Die niets te maken hebben met het faciliteren van de economie. Maar alles met het maken van hogere winsten (en daarmee hogere bonussen).
Simon Hartevelt
says:hahaha…als je je op de feiten baseert heb je nog niet feitelijk gelijk 🙂 Het feitelijk deel ken ik ook en hoewel ook die “feiten” meerdere interpretaties hebben, zit daar op zijn minst waarheid in. Als je baseren op de feiten voldoende zou zijn om een feitelijke waarheid te verkondigen konden we de intellectuele discussie als communicatievorm wel gedag zwaaien, nietwaar? Want wat feiten zijn en wat niet, dat op zich is een hele wetenschap. Waarover dan weer discussies ontstaan, waarbij het overigens doorgaans ongewoon is om je mening kracht bij te zetten door te zeggen dat je je baseert op de feiten. Dat doet namelijk iedereen die aan zo’n discussie deelneemt en tóch is er sprake van een discussie (impliciet dus ook andere meningen).
Dat Wall Street een ongeremde dorst heeft naar “product” is zo inherent aan Wall Street als bloeddorst dat is aan een leeuw. Het is een instituut dat lééft bij de honger naar product. Er zit niet een kwade genius achter de knoppen die zoiets bedenkt, het is hooguit het falen van controlerende instanties het onstaan ervan te beletten. De manier waarop je het beschrijft, neigt (althans wanneer ik het lees) een beetje naar personificatie. Wanneer we dat allemaal doen, kan dat overigens best kwalijke gevolgen hebben. Zoiets als, er zijn geldbeluste mensen op Wall Street. De honger naar product wordt gevoed door geldbeluste mensen. Dús is Wall Street een instituut vol geldbeluste mensen die willens en wetens geld uit de zak van de “kleine man” kloppen.
Je ziet hetzelfde rondom het verhaal met de DSB bank. Mensen die op deze manier redeneren, vergeten meestal geriefelijk, dat het óók op geld beluste mensen waren die hun krabbel zetten onder een hypotheek die ze eigenlijk niet konden betalen. Die arme sloebers die er de “dupe” van werden, wilden graag wat andere mensen hadden. Mensen die wél genoeg geld verdienden om zich dat te kunnen veroorloven. Ook in Amerika, waar “iedereen een huis moest bezitten”. Dat op zich is geen slecht idee. Dat de combinatie van dat idee met de methode die nodig was om het te kunnen funden, samen een betrekkelijke ramp hebben opgeleverd, is niet de schuld van mensen, naar mijn mening. Het is gewoon het gevolg van zeer complexe methodes, slecht toezicht en het geven van aanleiding. Als je je auto niet op slot doet, loop je meer kans dat ie gestolen wordt.
Ook vóór 2005 woonden honderdduizenden amerikanen in tentenkampen, omdat ze hun huis niet meer konden betalen. Alleen had toen niemand het erover. Zo zijn financiële markten ervoor om “flow” in een economie te houden. En is het logisch dat ze producten bedenken, om bepaalde dingen mogelijk te maken. En zo is conjuctuur al eeuwen een golfbeweging. Lijkt me stug dat ie golfbeweging slechts afhankelijk is van het opstaan van één of meerdere geldbeluste mensen op enig moment. Het is allemaal een bepaald evenwicht. Dat slaat wel eens door naar het positieve, en af en toe ook naar het negatieve. Dat is niet iemand’s schuld. En als het dat wel is, dan is het van alle tijden, alle landen en alle conjucturen. Er zijn altijd mensen die meer en minder bewust (of belust) zijn op financiele macht. Mensen die zwakker en mensen die sterker zijn. En de grap is vaak ook nog: geef de zwakkere de macht van de sterken en ze doen het spelletje nog eens dunnetjes over. Om de oplossing te vinden kun je Marx lezen of de Bijbel. Het is één pot nat. Het lost namelijk nooit iets op.
Pas wanneer de redenatie die je op feiten baseert, in zichzelf een feit mag worden genoemd, kun je er feitelijke waarde aan ontlenen. Anders heb je gewoon een mening.
Marc Drees
says:@Simon:
Die krankzinnige hypotheekvormen ontstonden door een combinatie van factoren en maak je geen illusies; een van de belangrijkste factoren was de ongeremde dorst van Wall Street naar ‘product’. Oftewel hypotheken die ze konden verpakken in CDO’s, een triple A rating erop plakken en zo snel mogelijk doorverkopen.
Als een gevolg van die ongeremde dorst werd een reeds gevaarlijk programma (‘iedereen’ moet een huis kunnen bezitten) in relatief korte tijd (2005 – 2006) zwaar toxisch. En implodeerde in 2007, waardoor eerst de hypotheekverstrekkers en in 2008 vervolgens Bear Stearns hedgdefunds en daarna Bear Stearns zelf, Lehman Brothers, Merrill Lynch, Morgan Stanley, CitiGroup, Bank of America en AIG feitelijk dood mochten worden verklaard. Maar dankzij tientallen miljarden in de lucht werden gehouden.
Je mag het met me oneens zijn, maar de feiten zijn het met me eens. Dat is natuurlijk omgekeerd; ik baseer me op de feiten.
Simon Hartevelt
says:@Marc
Nou ben ik het toch helemaal oneens met je. Zoals jij het brengt, zijn er “enkelen” die het “volk”, die arme schapen met behulp van emotie “spaarcentjes uit de zak kloppen”. Maar volgens mij weet iedere mini-econoom dat het niet goed voor de economie is als mensen op hun geld gaan zitten. Dat er geen genezing mogelijk is zonder een positief consumentenvertrouwen. Om dat af te schilderen als semi-misdadig gedrage van de happy few vind ik wel heel erg kort door de bocht. De krankzinnige hypotheekvormen ontstonden niet alleen omdat mensen er geld mee konden verdienen. Ze ontstonden ook doordat iedereen vond dat iedereen een huis moest kunnen kopen. Een optimist zou zeggen, dat er is geprobeerd om de armen een onderkomen te geven. En dat toen dat niet lukte, de armen het slachtoffer waren. Maar da’s dan weer niet anders dan het altijd geweest is. Het is een mechanisme. Daar is volgens mij niet iemand schuld aan. En dat mechanisme draait op emotie. Op de wens van mensen dat het beter zal gaan.
Marc Drees
says:De financiele crisis is zeker niet begonnen vanuit een irrationele reactie. Tenzij je het geldbeluste gedrag van Wall Street bedoeld. Want de crisis was echt en is nog altijd nadrukkelijk aanwezig onder de oppervlakte. De start was niet irrationeel, de duidelijking van de beurs als een gevolg daarvan is zeker irrationeel geweest. En de huidige stijgingen zijn dat evenzeer, omdat de onderliggende economie niet verbeterd.
Zo is er een meer dan gemiddelde kans dat de werkloosheid in de VS in december zal oplopen boven het cijfer van november. Wat te denken van dit statement naar aanleiding van de dip in de werkloosheid: Just in time to boost the confidence of Holiday Season shoppers, the Bureau of Labor Statistics (BLS) announced a 0.2% downturn in the November Unemployment rate
Emotie is een fraai ding. Tenzij je daarmee de spaarcenten van nietsvermoedende mensen uit de zak klopt. Nou zouden die in deze tijd zo langzamerhand beter moeten weten, maar toch. En er zijn tientallen miljoenen mensen in de VS die buitengewoon zwaar geraakt zijn door een crisis waar zij part nog deel aan hebben gehad. Evenzeer zijn er tientallen miljoenen mensen die ook hard zijn geraakt maar hebben trachten te profiteren van de krankzinnige hypotheekvormen. En dan zijn er nog vele miljoenen daar tussenin die in een van de grijswaarden zitten.
Dat is geen emotie, dat is een harde werkelijkheid. En die is veroorzaakt door de ambitie van enkelen om obsceen veel geld te verdienen, ongeacht de consequenties
Chris Stapper
says:@Simon
Goed punt. Eigenlijk zou er geld en tijd moeten worden gestoken in mediabewustheid. We kunnen niet voorkomen dat mensen onbewust en irrationeel beïnvloed worden door hun (media)omgeving, maar we kunnen ze wel helpen bewust te worden van de effecten die dit heeft. En hopelijk kunnen we ze leren om kritisch naar hun omgeving te kijken.
Misschien moet ik gewoon Fouceault maar eens gaan herlezen. Wat een briljante man was dat. (de niet-filosoof kan ook gewoon 1984 van George Orwell lezen)
Simon Hartevelt
says:@chris
Met je eerste statement (cq. vraag) ben ik het helemaal eens. Als logisch gevolg daarop met het tweede iets minder (suggestie onderzoek). Maar komt voort uit mijn persoonlijke mening dat een onderzoek je iets moet opleveren. En dat je als de uitkomst van tevoren vast staat, je beter andere dingen kunt gaan doen met je kostbare tijd 🙂
In reactie op Marc’s artikel. Ik vind het heerlijk om te zien hoe jij zulke boodschappen uit elkaar trekt. En ik kan wel lachen om de conclusies die je daar dan aan verbindt. Maar de wereld zit nu eenmaal zo in elkaar. Randstad weet dat. En doet dus alle mogelijke moeite om in een tijd van (voor hen) waarschijnlijk extreem negatieve emoties, zo positief mogelijk nieuws te brengen. Als je een inhoudelijk sterk “nieuwtje” op RTL-Z wilt krijgen, moet je die mensen eerst overtuigen dat de “gewone man” het gaat begrijpen. De waarheid is een ingewikkeld ding. En daar is vaak te weinig zendtijd voor. Wat ik aardig vind aan dit soort ontrafelingen, is in het echt te zien hoe dat nu werkt. Spin your message! En als je het toch doet, doe het dan maar de positieve kant op. Want mensen lezen graag positief nieuws. En als het over jouw bedrijf gaat, stijgen ook nog eens de koersen van je aandeel. Wie zou er dan dus voor kiezen om de harde, ingewikkelde waarheid te willen brengen? Niemand die aandelen heeft in zo’n bedrijf, schat ik zo. Heerlijk, als het weer slecht is, zijn mijn collega’s ook in een pestbui. En gebeurt er minder dan wanneer het zonnetje schijn. Is men niet in staat om bij typisch decemberweer net zo goed te presteren als in het zonnetje van mei? Jawel hoor, theoretisch en fysiek is er geen beletsel. Maar het is gewoon emotie. En dat vind ik eigenlijk wel menselijk.
Raoul van Heese
says:RAND +7,65% vandaag, is wel een heel bijzondere premie voor de geleverde prestatie vandaag :-\
Chris Stapper
says:Is de hele crisis niet eigenlijk ook begonnen vanuit irrationele reacties op de hele situatie?
Er zou een studie moeten komen naar mediainvloed op het gedrag van mensen. Mensen handelen (en ik ga even een flauwe woordspeling maken) voor hun gevoel rationeel. En dat doen ze op de voor hen beschikbare informatie. En die informatie, die dus per definitie beperkt is, bestaat voor hen dus ook uit ‘wat Randstad zegt’ (in bovenstaand geval) en daar lezen we dan ‘dat het goed gaat’, hoppa aandelen.
Kort samengevat: ignorance is bliss. Misschien moet je om gelukkig(er) te worden je kop in het zand steken?