De cijfers over de werkgelegenheid in de VS lijken voor het eerst in jaren weer eens de goede kant op de gaan. Het aantal banen is gegroeid en het percentage werkloosheid staat al enkele maanden stabiel op 9,7%. Met andere woorden, het ergste lijkt achter de rug. Maar is dat ook zo?

Ik ben uit nieuwsgierigheid eens wat dieper in de cijfers van het Bureau of Labor Statistics (BLS) gedoken. Wat verdraaide makkelijk is, want net als ons CBS heeft BLS een database waar je allerlei gegevens uit kan trekken.

De erosie van ful-time banen
Laat ik eens beginnen met de werkgelegenheid. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van het aantal werkenden met een full-time baan (> 35 uur/week) weergegeven. De grijze lijn toont het aantal werkenden per maand (zonder seizoenscorrectie) de rode lijn het voortschrijdend gemiddelde op jaarbasis (en daarmee zonder enige invloed van de seizoenen):

BLS: Full-time banen, 2006 – 2010

Een duidelijk verhaal; vanaf medio 2008 is het aantal full-time banen dramatisch teruggelopen. Sinds het hoogtepunt medio 2008 zijn er 9.500.000 full-time banen verdwenen! Om het in perspectief te plaatsen: dat zijn grofweg net zoveel banen als in heel Nederland en Vlaanderen beschikbaar zijn…

De toename van de werkloosheid
Vanzelfsprekend heeft deze kaalslag geleid tot een sterke toename van de werkloosheid. Maar gek genoeg loopt de groei van de werkloosheid niet synchroon met de daling van het aantal full-time banen:

BLS: Werklozen, 2006 – 2010

De werkloosheid groeit namelijk al sinds medio 2007, maar de daling van het aantal full-time banen begint pas een jaar later. Een merkwaardige ontwikkeling! Of zou men vooral zijn begonnen met het snoeien van part-time banen?

En dan nog iets; het aantal werklozen is met bijna 7.900.000 toegenomen. Dat is aanzienlijk minder dan de 9.500.000 full-time banen die zijn verdwenen. Hoe kan dat nou weer?

De groei van parttime banen
Een belangrijk deel van de verklaring ligt in de ontwikkeling van het aantal parttime (< 35 uur/week) banen:

BLS: Parttime banen, 2006 – 2010

Er is inderdaad sinds medio 2007 een lichte afname te zien van het aantal part-time banen, maar lang niet voldoende om de groei van bijna 1.000.000 werklozen tussen medio 2007 en medio 2008 te verklaren. Dus daar is het beeld niet echt helder.

Vanaf begin 2008 groeit het aantal parttime banen, sinds het najaar van 2008 groeit dit aantal zelfs explosief. In totaal zijn er zo’n 2.700.000 parttime banen bij gekomen.

Hmm… zou dat betekenen dat tenminste een deel van de full-time banen zijn gedownsized naar deeltijdbanen? Een logische en waarschijnlijke verklaring.

Dat zou dus kunnen betekenen dat full-timers terecht zijn gekomen in 1 of meerdere parttime banen. Om zo het hoofd boven water te houden. Tenslotte kent de VS geen deeltijd WW. En uitkering is hier echt geen vetpot: ruim $ 1.000 per maand. Ongeacht de hoogte van het salaris van je laatste baan. Dat is nog eens andere koek! Zo zou Nederland haar begrotingstekort in no time op orde hebben…

Werkloosheid, hoe hoog?
De werkloosheid van 9,7% geeft dus geen goed beeld van de werkelijke werkloosheid in de VS. Maar op welke manier is er dan wel een goed beeld van te krijgen?

Nou dat kan bijvoorbeeld via Gallup, die een cijfer van 20,4% meldt voor underemployment. Gallup omschrijft dit als volgt:

"Underemployed" respondents are employed part time, but want to work full time, or they are unemployed.

Duidelijk, dat zijn dus mensen die gedownsized zijn of helemaal zonder werk zijn komen te zitten. En dat percentage is meer dan 2 x zo hoog in vergelijking met het officiele werkloosheidscijfer!

Of via Shadow Government Statistics (SGS), een site waar een schat aan data over de Amerikaanse economie is te vinden. Die voor haar alternate unemployment bepaling naast underemployment ook nog eens de discouraged workers (voormalig werkenden die het zoeken naar een baan hebben opgegeven) betrekt. En zo uitkomt op een schokkend hoog getal van 21,7%:

Werkloosheidscijfers 2006 – 2010 (Shadow Government Statistics)

Dit is een onwerkelijk hoog getal, maar dat is meer omdat mijn brein moeite heeft een vorm van werkloosheid te geloven die zo hoog ligt. Mijn opa daarentegen had de grote depressie van de jaren 30 in de vorige eeuw meegemaakt. En hij had geen enkele moeite om dat te geloven.

Wat vooral belangrijk is in bovenstaande grafiek is de veel steilere curve van de bovenste lijn vanaf het moment dat de crisis losbarst.

Realiteit of fictie? Wat willen wij geloven?
De cijfers van Gallup en SGS komen veel meer overeen met het sentiment in de Amerikaanse samenleving; met nog altijd:

• een groeiend aantal persoonlijke faillissementen,
• een toename van het aantal huisuitzettingen
• een groei van het aantal tentenkampen (‘sloppenwijken’)

Je vraagt je bijna af wanneer de VS in volledige chaos wegzakt als bijna een kwart van de bevolking zich niet of nauwelijks staande weet te houden.

Maar dat zou voor ons ook weer niet zo prettig zijn. Dus weet je wat? We doen gewoon net of die werkloosheid van 9,7% het enige echte cijfer is! En sluiten gewoon de ogen en oren voor al die andere beelden en geluiden. Dan gaan ze misschien vanzelf wel weg…

Ik vraag me af wat er zou gebeuren als de economie nog een duwtje in de verkeerde richting krijgt. Bijvoorbeeld als gevolg van de massieve fraude in edelmetaal…