Randstad maakt niet genoeg winst. Althans, dat vindt topman Ben Noteboom, die vanochtend duidelijk maakte dat hij ‘niet bepaald tevreden’ is met zijn laatste cijfers. Noteboom voelde zich ‘enigszins misleid’ door de veel prettiger cijfers die zijn bedrijf drie maanden geleden nog deelde. Toen leek een dubbele – of is het inmiddels een drievoudige? – dip nog uit te blijven.

Dat is na het omzet- en margealarm dat concurrent Manpower vorige week luidde  niet meer vol te houden. Om discussies over dividenduitkering te vermijden moet het hele Randstadbedrijf aan de bak: de winstmarges moeten herstellen. Behoud van marktaandeel is daaraan duidelijk ondergeschikt. Winst muss sein. Of liever gezegd: bleiben – dat wil zeggen: liefst een beetje op peil.

En dus bezuinigt Randstad. Op z’n USG’s…

‘Winst is leidend’
In Nederland bespaarde Randstad al – met een reorganisatie van 5 miljoen euro bij detacheringsmerk Yacht en van 14 miljoen euro bij het tot voor kort achterblijvende uitzendmerk Tempo Team – maar sinds vandaag weten wij van nieuwe besparingsrondes. Naast een reorganisatie bij het Nederlandse Randstadmerk (6 miljoen euro nu, mogelijk nog eens 6 miljoen euro in het najaar) en een ‘restructuring’ in Duitsland (à 9,5 miljoen euro), volgen talloze stilzwijgende inkrimpingsoperaties (door middel van natuurlijk verloop) die niet de naam ‘reorganisatie’ mogen dragen. Die term is besmet, zeker in landen als Frankrijk en Italië waar de Randstad-topman sinds de Vedior-deal een broertje dood heeft aan vakbondsorganisaties.

Het meest opmerkelijke aan de cijfers van Randstad is dat ze vaak niet aansluiten op die van Manpower. De omzetgroeipercentages in verschillende markten lopen flink uiteen met die van concurrent Manpower, zoals Marc Drees gisteren al liet zien.

‘Geleidelijke downturn’
Het onderliggende patroon is dan ook moeilijk te zien. Filosoferend over in welk deel van de cyclus Randstad zich bevindt, noemt CFO Robert Jan van de Kraats de huidige stand van zaken een ‘vertraging, maar geen instorting’. Van de Kraats: ‘In de maand juli zien wij hetzelfde patroon als begin dit jaar. De regio’s waar de markt al groeide, blijven gewoon groeien. Alleen de Europese markten blijven gestaag vertragen.’

Wij vroegen het ook Noteboom:

Is er nog sprake van een cyclus?
‘De cyclus is anders dan voorheen. We zien meer druk op onze marge. In een normale cyclus begint een verbering of verslechtering van de markt in de Verenigde Staten: eerst onder blauwe boorden, dan witte boorden en professionals. En daarna hetzelfde patroon in Europa. In de cijfers zie je dat patroon terug: eerst dalen de volumes, daarna met enige vertraging ook de marges. Vervolgens nemen de volumes weer toe en daarna ook de marges. Ditmaal is de cyclus uitzonderlijk: nét toen de marges normaal gesproken zouden moeten stijgen, brak de Eurocrisis uit. Dat maakt deze cyclus atypisch.’

Randstad groeit in de Amerikaanse markt. Is Europa de enige uitzondering in dit beeld?
‘Europa is geen eiland. De Verenigde Staten volgen een normale cyclus, maar er is te veel onderlinge afhankelijkheid tussen alle markten om te stellen dat de crisis zich tot Europa beperkt.’

‘I don’t care about market share’
En dus rest de Randstad-top weinig anders dan te ‘sturen op actuele cijfers.’ Voorspellingen zal de researchafdeling ongetwijfeld maken, maar die onthullen doen Noteboom en Van de Kraats niet meer.

En dat betekent dat Randstad voornamelijk stuurt op kosten. Want, zo stelt Noteboom treffend: ‘Als je dit bedrijf in deze markt strategisch wilt managen, moet je je beperken tot een focus op winstgevendheid.’ Wat de consequentie is voor de voorheen sterke omzetfocus van Randstad, kunt u in de (uiteraard nooit zo door Noteboom uitgesproken) titel boven dit stukje lezen. De wel uitgesproken woorden van de Randstad-topman zelf laten nog minder aan duidelijkheid te wensen over: ‘I don’t care about market share in Europe.’

Dat USG People eenzelfde visie aanhangt, is bekend. Wij vermoeden dat ook Adecco zijn grootste concurrent zal navolgen.

Later de cijfers van USG People.