Wat doet een HR-directeur die meer dan een dozijn fte’s moet schrappen? Die huurt een stevige advocaat in om hem bij de onderhandelingen met de vakbond bij te staan, en berekent voor welk budget hij een reeks loopbaancoaches kan ronselen. Dat laatste doet hij via een outplacementbureau.

Outplacement is dan ook een klassieke anticyclische markt. Zodra in corporate Nederland de vacaturestoppen ingaan, stromen de outplacementoffertes binnen. En als er weer gehuurd wordt, lopen de outplacers ouderwets droog – om te reikhalzen naar de eerstvolgende ontslaghausse.

Wat dat betreft moeten de laatste vier crisisjaren een absolute outplacementbonanza hebben veroorzaakt.

Gemiddelde organische omzetgroei, Q1 2008 – Q2 2012

Nou, niet dus…

Tegenwicht
Cyclisch lijkt de vraag naar outplacement wel degelijk: de omzetgroei van de outplacementmarkt spiegelt de uitzendcyclus. Dat is de reden dat bedrijven als Adecco vorig jaar outplacementdienstverlener Drake Beam Morin kochten voor EUR 149 miljoen. Van die acquisitie zei Adecco-CEO Patrick de Maeseneire vorig jaar dat die naast een prettige aanvulling voor de klant ook:

‘een doeltreffend tegenwicht is voor de uitzend- en werving- en selectiedienstverlening, vanwege de anti-cyclische aard van de outplacementsector.’

Onzekerheid = krimp
Toch zijn de outplacementbureaus al lang geen spekkoper meer in deze crisis. Ja, eind 2008, toen de wereldmarkten instortten, explodeerden de outplacementomzetten met jaar-op-jaargroei van meer dan 50 procent. Maar een jaar later was het doorplaatsfeestje voorbij. De krimp passeerde moeiteloos de 30 procent, en nog eens ruim twee jaar later is er van de geboekte groei niets meer over. Dat blijkt pijnlijk uit de omzetontwikkeling van Manpowers outplacementdochter Right Management, dat sinds dit jaar zijn meerdere in Adecco’s merk Lee Hecht Harrison moet erkennen.

Omzet en brutomarge Right Management, Q1 2008 – Q2 2012

Sterker nog: Right Management is eenvijfde kleiner dan het voor de crisis was. En dat al twee volle jaren. Ook onder de streep zit er weinig muziek in Manpowers anticyclische merk: over de laatste 8 kwartalen bedroeg het EBITA-verlies een kleine USD 19 miljoen. Blijkbaar is het grote outplacementbureau niet bestand tegen instabiliteit.

Ontslag? Daar komen we zelf wel uit…
En dat roept de vraag op: hoe anticyclisch is outplacement eigenlijk nog? Heeft het grootbedrijf na vier jaren van malaise nog wel behoefte aan de expertise van de softe ontslaggoeroes? Of huren ook grootbedrijven tegenwoordig liever een-op-een een carrièrecoach in, zonder bemiddeling van een outplacementgigant? Of zijn de vele kleine outplacementbureautjes de grootste vijand van de grote HRM-dienstverleners?

Veel hangt af van de komende kwartalen. Nu de uitzendmarkt weer krimpt, zou volgens de theorie van de dealmakers de vraag naar outplacement moeten toenemen. Maar het zou best eens kunnen dat beide cycli geleidelijk naar elkaar toegroeien…