In mijn zoektocht naar goede data in relatie tot de Nederlandse beroepsbevolking heb ik recent met informatie van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt zitten spelen, de kerncijfers schoolverlatersonderzoeken. Deze cijfers geven allerhande inzichten in de positie van starters op de arbeidsmarkt naar opleidingsniveau en opleidingsrichting. Maar mijn aanvankelijk enthousiasme is omgeslagen in teleurstelling na het zien van dit resultaat:

Werkloosheid (in%) onder afgestudeerden binnen de sector Techniek naar jaar van afstuderen. Bron: ROA

De grafiek laat de ontwikkeling van de werkloosheid voor verschillende opleidingsniveaus zien binnen de sector Techniek. Hierbij dient te worden bedacht dat het werkloosheidsniveau een jaar na afronding van de opleiding is bepaald. Dus voor het studiejaar 2010 – 2011 is de werkloosheid in de loop van 2012 door het ROA bepaald.

Waar HBO, MBO-4 en MBO-2 nog enigszins de economische situatie lijken te reflecteren en daarmee mogelijkerwijs een redelijk betrouwbare weergave van de werkelijkheid tonen is de lijn van MBO-3 volstrekt krankzinnig te noemen. Deze stuitert van 8,6% naar 17,6%, 6,7%, en 3,7% om te eindigen op 22,3%. Is een stijging van de werkloosheid onder MBO-3 afgestudeerden Techniek in 1 jaar tijd van 3,7% naar 22,3% te vertrouwen? Of een daling in 1 jaar tijd van 17,6% naar 6,7%?

Merkwaardig genoeg geeft het ROA in haar rapport Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2012 geen enkele verklaring voor bovenstaande rollercoaster. En dat terwijl een dergelijke ontwikkeling van de werkloosheid zeer onwaarschijnlijk lijkt en de vraag oproept in hoeverre de onderliggende data in voldoende mate representatief is voor de groep schoolverlaters. Een vraag die zich vanzelfsprekend ook uitstrekt over de resultaten die wel een redelijke representatie van de werklijkheid lijken te tonen. Het enige wat het ROA is dat van de 295 benaderde afgestudeerden MBO-3 BOL sector Techniek er 53 hebben gereageerd; een percentage van 18%. Dit percentage is niet extreem laag, ook voor andere studierichtingen zijn de nodige percentages onder de 20% gescoord.

Verder zijn de cijfers voor het HBO van het ROA niet (goed) vergelijkbaar met die van het SEO, die in haar rapport Studie & Werk 2013 net als het ROA de nodige informatie over HBO opleidingen laat zien. Het is daardoor voor mij op dit moment onduidelijk welke data van het ROA wel voldoende betrouwbaar is en welke niet. En als een gevolg ervan ben ik zeer terughoudend om de ROA data te gebruiken.

Is iemand bekend met andere instituten die onderzoek doen naar opleidingsniveau en –richting in relatie tot de arbeidsmarkt?