De Nederlandse misère in beeld: juli/augustus 2013

Met de publicatie van de autoverkopen door ACEA is het weer tijd voor een update van mijn hoogst persoonlijke misère index; een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van een behoorlijk aantal cijferreeksen. En op de dag waarop het kabinet een door CPB berekend lichtgroen waas over Nederland trekt, blijkt er in de cijfers tot op heden niets van enig positief signaal:

Ontwikkeling Nederlandse consumentenmarkt en arbeidsmarkt, januari 2008 – juli/jaugustus 2013 (2008 = 0%)

Ontwikkeling Nederlandse consumentenmarkt en arbeidsmarkt, januari 2008 – juli/jaugustus 2013 (2008 = 0%)

De index voor de arbeidsmarkt is in een maand tijd van -31,2% naar -32,1% gezakt. Gelukkig is de index voor de consumentenmarkt na een daling van 3,6% in de vorige maand nu licht hersteld, van -24,8% naar -24,6%. Hoor ik iemand juichen? Of zullen we eerst de volgende periode maar even afwachten?

Maar waar heb ik deze lijnen op gebaseerd? Voor een uitgebreide uitleg, zie de eerste aflevering van deze reeks: De Nederlandse misère in beeld, mei/juni 2013.

Consumentenmarkt
De ontwikkeling van de consumentenmarkt is gebaseerd op de volgende cijferreeksen

  1. Het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA)
  2. Het aantal verkochte woningen (Kadaster)
  3. De prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster)
  4. De index voor retail non-food (CBS)

Voor elk van deze maandreeksen is de periode van januari 2008 tot heden genomen en een voortschrijdend maandgemiddelde (gebaseerd op het gemiddelde van 12 achtereenvolgende maanden) berekend. Het resultaat is vervolgens omgezet in een procentuele verandering over de looptijd waarbij 2008 als vertrektpunt (0%) is genomen.

En dat geeft het volgende resultaat:

Consumentenmarkt: procentuele verandering cijferreeksen, (2008 = 0%), januari 2008 – juli/augustus 2013

Consumentenmarkt: procentuele verandering cijferreeksen, (2008 = 0%), januari 2008 – juli/augustus 2013

Na een zeer snelle daling van het aantal verkochte auto’s is er plotseing een bodem ontstaan. Is er sprake van een lichtpuntje? Wie weet, maar zoals wij allemaal weten maakt 1 zwaluw nog geen zomer. Dus laten we nog niet gaan juichen maar even rustig afwachten. Hetzelfde geldt voor de ontwikkeling van het aantal verkochte woningen. Want die lijn is wel heel erg grillig in de laatste anderhalf jaar. Daar staat tegenover dat de prijsindex van koopwoningen en de retail non-food een zich continuerende en geleidelijke daling laten zien.

Arbeidsmarkt
De ontwikkeling van de arbeidsmarkt is gebaseerd op de volgende cijferreeksen

  1. Uitzendindex (ABU, RecruitmentMatters)
  2. Het aantal vacatures (Jobfeed)
  3. De werkloosheid (CBS)
  4. Het aantal faillissementen (Faillissementen.com)

Elk van deze reeksen is op dezelfde manier behandeld als beschreven onder Consumentenmarkt, met het volgende resultaat (waarbij de getoonde ontwikkeling van werkloosheid en aantal faillissementen natuurlijk invers is):

Arbeidsmarkt: procentuele verandering cijferreeksen, (2008 = 0%), januari 2008 – juli/augustus 2013

Arbeidsmarkt: procentuele verandering cijferreeksen, (2008 = 0%), januari 2008 – juli/augustus 2013

Hier is werkelijk niets te zien waar je ook maar enige hoop uit kunt putten. Goede hemel, wat een ellende. Binnen deze dalende lijnen is de uitzendindex zomaar nog de minst droevige. Hier is als enige de huidige stand hoger dan na het uitbreken van de financiele crisis. Bij het vacaturevolume en met name bij de werkloosheid en het aantal faillissementen zijn nieuwe dieptepunten te noteren. Overigens lijkt er bij de trendlijn van het aantal faillissementen sprake zijn van een mogelijke afvlakking. Dat mag zo langzamerhand ook wel; een stijging van 40% van het aantal faillissementen sinds 2008 is natuurlijk gigantisch te noemen.

En als we het toch over dieptepunten hebben, tijdens de troonrede meldde koning Willem-Alexander nog even dat wij gezamenlijk EUR 11 miljard per jaar aan rente op de staatsschuld betalen. En dat bij een zeer lage rente. We weten in ieder geval dat bij de bezuinigingen geen verlaging van de staatsschuld hoort, dus dat betekent nog meer rente die we mogen betalen. En wat als de rente gaat stijgen? Ai, ai, ai.

Misère index
De combinatie van de ontwikkeling van deze trendlijnen voor consumenten en werknemers is dus de misère index en die is schokkend slecht:

Misère index, (2008 = 0%), januari 2008 – juli/augustus 2013

Misère index, (2008 = 0%), januari 2008 – juli/augustus 2013

Waar blijven toch al die beloofde verbeteringen die zich in de tweede helft van dit jaar zouden manifesteren? Het is ondertussen alweer half september! Straks maar even naar minister Jeroen Dijsselbloem luisteren.

Geef een reactie

4 Comments
    • Marc Drees
      says:

      Ik geloof vooral de trend die in de grafiek van het CBS zichtbaar is. Ik denk dat het CBS minder goed in staat is om het aantal openstaande vacatures te bepalen, dit gebeurt ook op basis van vragenlijsten die door bedrijven al dan niet betrouwbaar worden ingevuld. Ik zie Jobfeed als een betrouwbaarder bron dan het CBS

  • Ewoud
    says:

    Elke keer als ik jouw stukken lees dan maak ik me weer meer zorgen.  Dat een MinPres een mooier verhaal maakt is logisch en ook een NVB voorzitter hoort dat te doen, maar zoveel talking heads geven niet het beeld wat jij wel wekelijks toont.  Toch zou daar meer dan voldoende kennis&kunde moeten zitten om ook alle cijfers ‘juist’ te interpreteren.  
    Op tv geloof ik dat je een leuke film kunt maken van een elite collectief wat structureel de waarheid verdraait, maar de top van onze instituten zie ik dat niveau niet snel halen.  Een deel zal best wishfull thinking zijn, maar wat schieten ze erop de langere termijn mee op om zaken te verbloemen die toch zullen gaan uitkomen?
    maar goed, ik heb weer wat extra bonen in blik ingeslagen

    • Marc Drees
      says:

      Het is goed om de beloftes en toekomstvoorspellingen van alle talking heads op TV eens voor jezelf op een rijtje te zetten. Dan ontdek je al snel wat je vrijwel nergens leest, ze zijn in de afgelopen jaren vrijwel onafgebroken veel te positief geweest. But this time its different?
      Bedenk overigens dat de trendlijnen die ik toon zijn gebaseerd op 12-maands gemiddelden. Dit is gedaan om eventuele seizoensgebonden invloeden te verwijderen, maar een 12-maands gemiddelde over de cijfers tot en met nu laten niet zien wat er in de toekomst ligt. Een toekomst die we overigens geen van allen kennen, dus voorspellingen over 0,5% groei voor 2014 zijn bijzonder onbetrouwbaar. 
      Bedenk bij alles wat talking heads zeggen waarom ze het zeggen en waarom op dat moment. Iedereen heeft een agenda, en de enige politicus die de waarheid durft te spreken is in het algemeen een voormalige politicus.