Na de publicatie van werkloosheidscijfers over 2013 kan ik weer een update doen van mijn hoogst persoonlijke misère index; althans voor het deel dat over de arbeidsmarkt gaat. En dat deel van de index laat nog altijd een daling zien:
Misère index, ontwikkeling arbeidsmarkt (2008 = 0%), 12-maands voortschrijdend gemiddelde, januari 2008 – december 2013
En zoals kan worden gezien is de daling ten opzichte van de vorige maanden weer iets meer toegenomen. Met andere woorden, we zijn er nog (lang) niet.
Arbeidsmarkt
De ontwikkeling van de arbeidsmarkt is gebaseerd op de volgende cijferreeksen
- Uitzendindex (ABU, RecruitmentMatters)
- Het aantal vacatures (Jobfeed)
- De werkloosheid (CBS)
- Het aantal faillissementen (Faillissementen.com)
Voor elk van deze maandreeksen is de periode van januari 2008 tot heden genomen en een voortschrijdend maandgemiddelde (gebaseerd op het gemiddelde van 12 achtereenvolgende maanden) berekend. Het resultaat is vervolgens omgezet in een procentuele verandering over de looptijd waarbij 2008 als vertrektpunt (0%) is genomen. Hierbij is de getoonde ontwikkeling van werkloosheid en aantal faillissementen natuurlijk invers:
Arbeidsmarkt: procentuele verandering cijferreeksen, (2008 = 0%), januari 2008 – december 2013
Op dit moment hebben we twee positieve trendlijnen en twee negatieve. Het gecombineerde effect, met name door de stijging van de werkloosheid, is dus nog altijd een groei van de misère index voor zover het de arbeidsmarkt betreft. En misschien ten overvloede, een groei van de misère index is dus niet goed…
Ondertussen laten zowel de uitzendindex als trendlijn van het vacaturevolume een voorzichtige opwaarste beweging zien. Als we de traditionele kanarie in de kolenmijnfunctie van uitzenders als uitgangspunt nemen dan zou er in bredere zin een voorzichtig herstel zich moeten gaan aftekenen in het tweede kwartaal van 2014. Maar het is de vraag of die kanariefunctie bij uitzenders nog wel op dezelfde manier werkt. Als we bijvoorbeeld naar de VS kijken lijkt er sprake te zijn van een structurele verschuiving naar uitzendkrachten voor een groeiend deel van de uit te voeren werkzaamheden. Waardoor er vanzelfsprekend wel een verbetering van de werkgelegenheid is maar tegelijkertijd een verschaling van sociale voorwaarden en salaris, wat weer een negatief effect heeft op de koopkracht en daarmee het tempo waarin de economie zich weet te herstellen. Wat je niet verdient kan je (hopelijk) niet uitgeven en zonder groeiende consumentenbestedingen hoeven we niet teveel te verwachten van de economie.
De trendlijn voor het aantal faillissementen heeft zich na een korte hik omhoog weer naar beneden afgebogen, maar het lijkt toch wel redelijk te veronderstellen dat deze trendlijn op een dieptepunt is aangekomen. Dit is nog niet het geval voor de trendlijn van de werkloosheid, waar de kans op een verdere daling aanzienlijk groter is dan een stijging. Hoewel we hier hopelijk wel binnenkort een ferme afvlakking van die daling gaan zien. Want het is ondertussen wel mooi geweest met die werkloosheidsgroei…