Al geruime tijd signaleer ik een merkwaardige ontwikkeling binnen de Nederlandse arbeidsmarkt. Terwijl het aantal vacatures de pan uitgroeit, weigert de werkloosheid (en daarmee het aantal werklozen) serieus te dalen. En dankzij goddelijke inspiratie heb ik deze opvallende tegenstelling in één grafiek weten te vangen:
Aantal werklozen (linkeras) en aantal vacatures (rechteras), 12-maands voortschrijdend gemiddelde, 2008 – heden. Bron: CBS, Jobfeed
Probeer zo’n grafiek maar eens zinvol te duiden…. Maar ik ga toch een poging wagen. Waar in 2008 – 2010 het aantal vacatures scherp daalt en het aantal werklozen duidelijk oploopt is er vanaf medio 2010 een omkering van beide trends te zien. Het aantal werklozen daalt licht terwijl het vacaturevolume scherp stijgt. De daling van het aantal werklozen draait begin 2011 alweer om in een stijging, het vacaturevolume piekt pas medi0 2011. Vanaf dat moment stort het vacaturevolume in elkaar; tegelijkertijd groeit het aantal werklozen explosief.
Tot zover lijkt alles nog redelijk in balans. Maar waar het aantal werklozen vervolgens in drie jaar tijd aangroeit van 450.000 tot ruim boven de 700.000 is het niet zo dat het vacaturevolume enorm instort. Toegegeven, het volume zakt een paar jaar onder de psychologisch belangrijke grens van 100.000 nieuwe vacatures per maand, maar het herstel dat zich medio 2013 inzet verloopt wel zeer explosief. En dat terwijl gelijktijdig het aantal werklozen nog sterk blijft oplopen. En die stijging wordt niet meer of minder steil als zich vervolgens een lichte afname van het aantal werklozen aftekent. Ondertussen staat het vacaturevolume op een niveau dat vrijwel gelijk is aan de piek in 2011 terwijl het aantal werklozen ondertussen zo’n 250.000 (oftewel 56%) hoger ligt.
Met andere woorden, wat is hier toch aan de hand? Kan het CBS het aantal werklozen niet goed inschatten? Heeft Jobfeed problemen om het werkelijke aantal nieuwe vacatures te identificeren? Of is er sprake van een structurele verandering in de relatie tussen beide trends, en zo ja wat is hiervan dan de oorzaak? We zien een indrukwekkend herstel van het vacaturevolume zonder een bijbehorende daling van het volume aan werklozen. Waarbij ook nog eens de verhouding tussen het aantal vacatures en aantal werkzoekenden volledig is verschoven.
Wie snapt het?
Marc de Wit
says:Vraag de cijfers na bij de gemeenten. Het aantal van een bijstands uitrekiring trekt. Verder heeft het uwv inzicht in het aantal WW ontvangers. Hiermee heb je een beeld over de bekende groep werklozen.
Nou rest nog de verborgen werkloosheid. Misschien kan men die in zicht krijgen middels een landelijke enquête. Stuur de burgers van nederland een brief, en vraag of xe werkloos zijn. Klaar.
PS: wat spel foutjes aangepast. Haal die andere reactie maar weg aub.
Marc de Wit
says:Vraag de cijfers na bij de gemeenten. Het aantal van een bijstands uitrekiring trekt. Verder heeft het uwv inzicht in het aantal WW trekkers. Hiermee heb je een beeld over de bekende groep werklozen. Nou rest nog de verborgen werkloosheid. Misschien kan men die in zicht krijgen middels een landelijke encete. Stuur de burgers van nederland een brief, en vraag of xe werkloos zijn. Klaar.
tamara
says:Een enorme mismatch klinkt het meest logisch. Mijn vader werkt voor een bedrijfs dat verwarmingen en koelingen installeert en repareert. Als ze daar een advertentie voor een administratieve baan zetten krijgen ze meteen 200 solicitaties. Voor technici en monteurs staan er verschillende vacatures open en krijgen ze maar af en toe een solicitatie.
Nog een vraagje, zou je de volgende keer misschien je bronnen kunnen vermelden?
Marc Drees
says:De bronnen zijn het CBS en Jobfeed en staan vermeld onder de grafiek
Hans
says:Misschien moeten we de aard van de vacatures over de jaren heen een opnieuw bekijken. Alleen het aantal zegt niet voldoende. Het zou kunnen dat er steeds meer flexibele en/of deeltijd (nul-uren) vacatures komen en de fulltime contracten steeds meer afnemen. Ook krijg je meer tijdelijke contracten waarbij mensen na 3 verlengingen kunnen vertrekken omdat de werkgever geen risico van vast dienstverband wil aangaan. Hiermee hou je mensen continue werkzoekend.
Erwin
says:Denk inderdaad dat vraag en aanbod niet meer matchen, dat kan betekenen dat Nederland meer een kenniscentrum aan het worden is.
Veel laagdrempelige werkzaamheden zijn de grens over gewipt naar de lage lonen landen.
Daarnaast denk ik ook dat de vacaturetelling niet juist is, hoe vaak kom je dezelfde vacature tegen die uitgezet ius door vijf verschillende bureaus… dan ga je al snel met je telling de mist in.
Tim Salet
says:Ik sluit mij aan bij Michael. IT is hier een mooi voorbeeld van. De vraag naar specialisten is enorm toe genomen: https://www.computable.nl/artikel/nieuws/loopbaan/5163738/1458016/uwv-vraag-naar-icters-groeit-20-procent.html
Wat ik denk is dat we in een overgang zitten naar nieuwe en meer vraag naar specialisten in bijvoorbeeld automatisering om onze toekomstige producten te realiseren. Onze arbeidsmarkt is hier waarschijnlijk nog niet klaar voor?
Michael Geradts
says:Wellicht een grote mismatch tussen vraag en aanbod.
Kan het zo zijn dat we de tweedeling in de maatschappij weer terug zien?
Wat is het opleidingsniveau van de werkelozen?
Als dat laag is en de vacatures op HBO zijn verklaart het waarom meer vacatures geen invloed heeft op het werkeloosheidscijfer.
Marc is dat uit cijfers te halen?
Dirk Goossens
says:https://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/publicaties/arbeidsmarkt-vogelvlucht/korte-termijn-ontw/2006-arbeidsmarkt-vv-vacatures-art.htm?RefererType=RSSItem
Marc Drees
says:Altijd leuk om een link naar het CBS te ontvangen, maar wat is precies het punt wat je hiermee wil maken?
Annemarie Stel
says:In 2011 had ik ook nog de volgende verklaring bedacht: vacatures worden wél aan het CBS gerapporteerd, maar er worden geen mensen op aangenomen. Deze niet-aangenomen mensen duiken op als werklozen. Het werk wordt vervolgens gedaan door flexibelen – die niet als werkloos geregistreerd staan. Zolang we ‘werk’ alleen maar definiëren als ‘baan’, en ‘werknemer’ alleen maar als ‘vaste kracht’, zal de statistiek uit de rails blijven lopen.
Zie hier het hele verhaal: https://www.wervingsvisie.nl/wordpress/2011/11/flexibilisering-dan-doen-we-het-zelf-maar/
Marc Drees
says:Hoe kunnen niet-werkloze mensen ‘opduiken’ als werkloze? Er is toch geen dark pool van toekomstige werklozen die worden vrijgelaten als er meer vacatures verschijnen?
Annemarie Stel
says:Er staat niet-aangenomen. Niet niet-werkloos. Wel goed lezen, hè.
Mark Bassie
says:Mensen die zich niet meer als werkzoekend lieten registreren omdat ze dat als zinloos zagen, melden zich nu weer als werkzoekende?
Studenten die we in de crisis het advies gaven om nog maar even door te leren, melden zich nu wel op de arbeidsmarkt?
Marc Drees
says:Onder jongeren is zowel de bruto als netto arbeidsparticipatie gestegen, dus zij doen niet mee aan het hoog houden van de werkloosheid. De bruto en netto arbeidsparticipatie in zijn totaliteit is de afgelopen maanden nauwelijks veranderd, dus ook daar lijkt er (op basis van de totale cijfers) geen sprake van een impact op basis van nieuwe instroom.