De grote uitzenders hebben allen hun kwartaalcijfers gepubliceerd, en daarmee ligt het derde kwartaal van 2023 al weer achter ons. Met de kwartaalcijfers in de hand kan een ‘gedetailleerd’ kijkje in de achteruitkijkspiegel worden gedaan en kan een vergelijking worden gemaakt van de performance van de grootste uitzenders van vandaag: Randstad, Adecco en Manpower.

De uitzenders laten veranderingen zien op de volgende parameters:

1. Bruto omzet
2. Bruto marge

De bruto omzet van de drie uitzenders gezamenlijk is 18,8% hoger ten opzichte van 2007 (0%), de bruto marges is nog slechts 2,9% hoger dan in 2007. De bruto omzet is met ruim 2% gedaald ten opzichte van het niveau van een jaar geleden, de bruto marge is met 0,6% gekrompen. Beide indicatoren staan dus duidelijk in het rood.

En dan nu de broodnodige details…

Verandering omzet
Om de omzetvolumes goed met elkaar te kunnen vergelijken heb ik ervoor gekozen om de procentuele verandering van de voortschrijdende jaaromzet sinds het eerste kwartaal 2008 te tonen, waarbij de jaaromzet over 2007 als vertrekpunt (= 0%) is genomen.

Dat levert de volgende grafiek op:

%verandering omzet (2007 =0%) op basis van voortschrijdende omzet op jaarbasis, Q1 2007 – Q3 2023

Dat uitzenders in het algemeen zeer crisisgevoelig zijn, blijkt duidelijk uit bovenstaande grafiek. De financiële crisis en het langdurig herstel zijn goed zichtbaar (met name in de trendlijnen van Randstad en in mindere mate Adecco, de trendlijn van Manpower laat de recessies duidelijk zien), evenals de economische boom die daarop volgde. Aansluitend is daar de ineenzakking als gevolg van de COVID pandemie en het daarop volgende, zeer krachtige herstel. Randstad en Manpower zitten sinds enige tijd in een krimpfase en sinds het afgelopen kwartaal is de groei van Adecco tot stilstand gekomen. En daarmee lijkt er toch een andere periode te zijn aangebroken, eentje die de economische onzekerheid in de echte wereld weergeeft.

Randstad ligt wat betreft omzetgroei nog altijd mijlenver voor op haar concurrentie, en ook in absolute zin staat er geen maat op het bedrijf. Adecco kruipt de laatste kwartalen dichterbij, maar het gat tussen de twee uitzenders is in het derde kwartaal bijna EUR 300 miljoen. De scherpe daling van de omzet bij Randstad is wel reden tot zorg, en al helemaal als we zien dat Adecco nog nauwelijk krimp laat zien. Manpower komt niet in de buurt van de twee concurrenten en heeft sinds de financïële crisis geen groei laten zien. Ten opzichte van haar concurrenten lijkt Manpower in een wel heel kwetsbare positie terecht te zijn gekomen.

Randstad blijft in de komende jaren waarschijnlijk wel buiten bereik van de andere twee grote uitzenders, als ze het huidige lek weten te dichten. Als we de ontwikkeling van de afgelopen jaren in ogenschouw nemen, dan is de dominantie van Randstad ondubbelzinnig. Het bedrijf heeft zich sinds het einde van de financiële crisis stormachtig ontwikkeld en staat op eenzame hoogte. Adecco laat zien over uithoudingsvermogen te beschikken maar kijkt op dit moment nog tegen een forse achterstand aan. Manpower doet in dit geweld niet mee en dreigt daarmee een moeilijke tijd tegemoet te gaan. Het bedrijf heeft in de afgelopen jaren geen antwoord gehad op de ontwikkelingen die met name Randstad maar ook Adecco hebben laten zien.

Verandering brutomarge
Naast de omzetontwikkeling is het natuurlijk buitengewoon interessant om te zien hoe de brutomarge van de uitzenders zich over dezelfde periode heeft ontwikkeld. Om een goede vergelijking met de omzetontwikkeling mogelijk te maken heb ik er ook hier voor gekozen om de procentuele veranderingen sinds het eerste kwartaal 2008 te tonen, waarbij de brutomarge over 2007 als vertrekpunt (= 0%) is genomen:

%verandering brutomarge (2007 =0%) op basis van voortschrijdende brutomarge op jaarbasis, Q1 2007 – Q3 2023

Een volstrekt ander beeld dan bij de ontwikkeling van de omzet, zoveel is zeker. Adecco was, is en blijft de absolute bovenbaas als het om de groei van de brutomarge gaat. Randstad is het afgelopen jaar boven de nullijn uitgekomen, maar loopt een concreet risico om daar in het komende kwartaal weer in terug te duiken. En het steekt zeer schril af bij de prestaties van Adecco. Voor Manpower is er nog altijd geen kwartaal sinds het begin van de financiële criris geweest waarin de ontwikkeling van de brutomarge hoger is geweest dan vóór de financiële crisis. En met het resultaat van Q3 2023 lijkt dat voorlopig ook niet te gebeuren. En dat is treurig omdat Manpower hard op weg leek naar zwarte cijfers, want de groei is de voorgaande kwartalen opvallend sterk geweest.

Absolute brutomarges
Als laatste ook nog een overzicht van de brutomarges van de uitzenders:

Voortschrijdende brutomarge (2007 =0%) op jaarbasis, Q2 2007 – Q3 2023

Manpower heeft zich in het begin van de financiële crisis in negatieve zin losgejubeld van de andere twee uitzendreuzen en is ze vervolgens uit het oog verloren. Maar ere wie ere toekomt, want sinds 2021 groeit de brutomarge van Manpower duidelijk harder dan die van de andere twee grootmachten. Althans, tot Q2 2023. En helaas is in het derde kwartaal de situatie er alleen maar slechter op geworden. Een beperkte marge die ook nog eens krimpt is bepaald een zorgwekkende situatie.

Randstad en Adecco bevinden zich sinds de financiële crisis in een innige verstrengeling waarbij dan weer de ene en dan weer de andere uitzendreus de boventoon voert. In het afgelopen kwartaal is de brutomarge vrijwel identiek, waarbij Randstad op 20,7% uitkomt en Adecco op 20,8%. De twee geven elkaar niets toe.