Misschien stoot deze ondoorgrondelijke titel potentiële lezers af, maar geloof me, het is de moeite waard om door te lezen. Al was het alleen al vanwege de uiterst waardevolle links.

Ruim 10 jaar geleden schreven C.B.  Frey en M.A. Osborne (onderzoekers aan de universiteit va Oxford) een artikel in The Economist waarmee ze in één klap wereldberoemd werden. Of in ieder geval buitengewoon bekend. Toen, althans. Nou was het eerste deel van de titel ook wel heel erg catchy (The Future of Employment), en toen bestond het begrip clickbait natuurlijk ook al. Maar hun artikel had meer om het lijf en hun vooruitzicht was ronduit angstaanjagend:

47 percent of total US employment is in the high risk category, meaning that associated occupations are potentially automatable over some unspecified number of years, perhaps a decade or two

Wat zijn volgens Frey & Osborne de drijvende krachten achter deze ontwikkeling? Machine learning en robotisering. Bingo, en bingo. En de impact zou dus volgens de auteurs in 2033 zijn dat 47% van de Amerikaanse beroepsbevolking het haasje is. Maar, maar what about creative destruction? De tot op heden geconstateerde ontwikkeling bij een saltatie van de technologische evolutie is dat er niet alleen banen verdwijnen maar ook weer banen bijkomen. Netto effect: een soort van balans. Dus waarom zou this time different moeten zijn? Precies!

Het is ondertussen pas 2024 maar de voorspellingen over de impact van AI (inderdaad, machine learning) op de wereldwijde beroepsbevolking zijn niet van de lucht. Dus waren Frey & Osborne te optimistisch (ten aanzien van het moment van banendestructie)? Een goeie vraag. Enter het IMF met haar staff discussion note: Gen-AI: Artificial Intelligence and the Future of Work:

Artificial intelligence (AI) is set to profoundly change the global economy, with some commentators seeing it as akin to a new industrial revolution. Its consequences for economies and societies remain hard to foresee. This is especially evident in the context of labor markets, where AI promises to increase productivity while threatening to replace humans in some jobs and to complement them in others.

Nou, daar kunnen we het allemaal prima mee eens zijn, met uitzondering van de gesuggereerde balans (replace versus complement). Want dat kan alleen achteraf worden vastgesteld, niet vooraf aangenomen.

Almost 40 percent of global employment is exposed to AI, with advanced economies at greater risk but also better poised to exploit AI benefits than emerging market and developing economies. In advanced economies, about 60 percent of jobs are exposed to AI, due to prevalence of cognitive-task-oriented jobs. A new measure of potential AI complementarity suggests that, of these, about half may be negatively affected by AI, while the rest could benefit from enhanced productivity through AI integration. Overall exposure is 40 percent in emerging market economies and 26 percent in low-income countries. Although many emerging market and developing economies may experience less immediate AI-related disruptions, they are also less ready to seize AI’s advantages. This could exacerbate the digital divide and cross-country income disparity.

Die 60% van banen die ‘AI exposed’ zijn in westerse landen, klinkt me aan de conservatieve kant. Helaas kon ChatGPT 4 mij daarin niet verder helpen en raakte zelfs in een loop waarna het zichzelf opblies. Maar ik heb het vermoeden dat generatieve AI de productiviteit van bepaalde beroepsgroepen sterk kan verbeteren (helaas ook binnen marketing). Alleen als de productiviteit tot meer omzet leidt kan er ook ruimte ontstaan voor nieuwe banen. Als daar dan tenminste behoefte aan is. Want anders is er alleen een verlies van banen te noteren.

Maar verder met de conclusies van het IMF rapport:

AI will affect income and wealth inequality. Unlike previous waves of automation, which had the strongest effect on middle-skilled workers, AI displacement risks extend to higher-wage earners. However, potential AI complementarity is positively correlated with income. Hence, the effect on labor income inequality depends largely on the extent to which AI displaces or complements high-income workers. Model simulations suggest that, with high complementarity, higher-wage earners can expect a more-than-proportional increase in their labor income, leading to an increase in labor income inequality. This would amplify the increase in income and wealth inequality that results from enhanced capital returns that accrue to high earners. Countries’ choices regarding the definition of AI property rights, as well as redistributive and other fiscal policies, will ultimately shape its impact on income and wealth distribution.

Kort gezegd, generatieve AI  is een gevalletje van het vergroten van de inkomensongelijkheid tenzij de hogere inkomensgroepen worden gedecimeerd door AI. Wie schrijft die blijft, dus is er maar een zeer geringe kans dat dit laatste gaat gebeuren. Inclusie kan, maar niet op inkomen…

The gains in productivity, if strong, could result in higher growth and higher incomes for most workers. Owing to capital deepening and a productivity surge, AI adoption is expected to boost total income. If AI strongly complements human labor in certain occupations and the productivity gains are sufficiently large, higher growth and labor demand could more than compensate for the partial replacement of labor tasks by AI, and incomes could increase along most of the income distribution.

IMF gaat er vanuit dat een groei in productiviteit ook tot een hogere omzet (en daarmee stijgende lonen) gaat leiden. Het kan ook een gevalletje meer-met-minder zijn. Meer omzet met minder medewerkers. Tenslotte gaan we de komende jaren nogal krachtig de grenzen van ons kapitalistische model ervaren. Eens moeten we tenslotte stoppen met het vernietigen van onze planeet, tenzij we onze eigen soort willen laten uitsterven.

College-educated workers are better prepared to move from jobs at risk of displacement to high-complementarity jobs; older workers may be more vulnerable to the AI-driven transformation. In the UK and Brazil, for instance, college-educated individuals historically moved more easily from jobs now assessed to have high displacement potential to those with high complementarity. In contrast, workers without postsecondary education show reduced mobility. Younger workers who are adaptable and familiar with new technologies may also be better able to leverage the new opportunities. In contrast, older workers may struggle with reemployment, adapting to technology, mobility, and training for new job skills.

De grijze duiven worden hier weer eens lekker gebashed. Het mag duidelijk zijn dat ik het hier niet mee eens ben. Maar dat is een mening. Van een grijze duif. Dus dat telt niet.

To harness AI’s potential fully, priorities depend on countries’ development levels. A novel AI preparedness index shows that advanced and more developed emerging market economies should invest in AI innovation and integration, while advancing adequate regulatory frameworks to optimize benefits from increased AI use. For less prepared emerging market and developing economies, foundational infrastructural development and building a digitally skilled labor force are paramount. For all economies, social safety nets and retraining for AI-susceptible workers are crucial to ensure inclusivity.

Tsja, een beetje een open deur. En het hangt natuurlijk allemaal af van de gezondheid van een economie of dit soort geregeld kan worden.

Ik had hogere verwachtingen van het IMF rapport op basis van de titel (Gen-AI: Artificial Intelligence and the Future of Work). Ik hoopte op een update van Frey & Osborne en dat is het rapport zeker niet. Het is overigens opmerkelijk dat de onderzoekers van het IMF geen melding maken van Frey & Osborne. Maar dit terzijde.

Als laatste, misschien is het wel een zegen als we een banendestructie zonder een daaraan gekoppelde bloei van volledig nieuwe banen krijgen. In de gehele westerse wereld krimpt de beroepsbevolking en is er toenemende moeite om de openvallende (en eventueel nieuwe) banen te vullen. Dus misschien is AI wel een godsgeschenk, als alle uitvallers als gevolg van destructie precies die banen waar een tekort bestaat kunnen invullen. En dat is weer niet heel waarschijnijk. En dan hebben we natuurlijk ook nog dat klimaatdingetje…