In onderstaande grafiek heb ik de procentuele verandering van de werkloosheid ten opzichte van 2003 (=0%) voor de drie leeftijdsgroepen (15 – 25-jarigen, 25 – 45-jarigen en 45 – 75-jarigen (CBS) weergegeven, op basis van de gecorrigeerde werkloosheid volgens de laatste CBS definitie. Een toename van de werkloosheid ten opzichte van 2003 toont zich als een stijging ten opzichte van de nullijn (0%), een krimp van de werkloosheid toont zich als een daling onder de nullijn.

Verandering van de werkloosheid per leeftijdsgroep (2003 = 0) op basis van een 12-maands voortschrijdend gemiddelde, januari 2003 – januari 2024, o.b.v. gecorrigeerde werkloosheid volgens een nieuwe definitie (CBS)

De grafiek laat de economische groei (“boom”) tussen 2003 en 2008 duidelijk zien, evenals de hogere werkloosheid tijdens de financiële crisis. Ook is kortdurende corona crisis in de cijfers duidelijk zichtbaar, hoewel het oudere deel van de beroepsbevolking (45 – 75-jarigen) daar nauwelijks last van lijkt te hebben gehad. En na de pandemie is er sprake van een onduidelijk beeld. De trendlijn van het oudere deel van de bevolking suggereert een tweede’”boom” fase, terwijl de trendlijnen van andere leeftijdsgroepen daar wat minder duidelijk in zijn, maar wel duidelijk onder het niveau van 2003 liggen.

Verandering van werkloosheid bij het mannelijk deel van de beroepsbevolking
Ten opzichte van bovenstaande grafiek laat het beeld voor het mannelijk deel van de beroepsbevolking een fors afwijkend beeld zien:

Verandering van de werkloosheid per leeftijdsgroep onder mannen (2003 = 0)

De uitslag onder de leeftijdsgroep 25 – 45-jarigen is veel groter dan onder jonge mannen en grijze duiven; zowel positief als negatief. Er is zeer sterke afname krimp van de werkloosheid tijdens de “boom” vóór de financieële crisis maar ook een zo mogelijk nog sterkere toename van de werkloosheid tijdens de financiële crisis. Na deze crisis lijkt deze leeftijdsgroep eindelijk in rustiger water.

Opvallend genoeg laat de leeftijdsgroep van 15 – 25-jarigen een zeer geringe verandering van de werkloosheid zien gedurende zowel de “boom” als de financiële crisis. De werkloosheid onder jonge mannen bleef gedurende deze periode grotendeels onveranderd. Na de financiële crisis zien we wel een duidelijke daling van de werkloosheid met een korte piek tijdens de pandemie.

De meest opvallende trendlijn is die van de 45 – 75-jarigen. Na de financiële crisis is is er vrijwel alleen een daling van de werkloosheid te zien, met een korte hapering tijdens de pandemie. Als het aan deze trendlijn ligt dan zitten we op dit moment in een onvervalste economische “boom”.

Verandering van werkloosheid bij het vrouwelijk deel van de beroepsbevolking
Ook het beeld voor het vrouwelijk deel van de beroepsbevolking laat forse verschillen zien ten opzichte van het algemene beeld en dat van het nannelijk deel van de beroepsbevolking:

Verandering van de werkloosheid per
leeftijdsgroep onder vrouwen (2003 = 0)

Ten opzichte van de trendlijnen van het mannelijke deel van de beroepsbevolking laten de trendlijnen van het vrouwelijk deel een veel minder extreem beeld zien, met name tijdens de financiële crisis. Verder valt op dat de trendlijn van de jongste leeftijdsgroep wat meer meegaat met de economische cycli dan bij de overeenkomstige leeftijdsgroep bij de mannen.

De trendlijnen van de middelste en oudste leeftijdsgroepen lopen vrijwel synchroon over de gehele meetperiode. Net als bij de oudste leeftijdsgroep bij de mannen lijkt er hier sprake te zijn van een economische “boom”.

Slotopmerkingen
Conclusies durf ik hier niet aan te verbinden, anders dan dat het op het moment met de werkloosheid bijzonder goed is gesteld. En dat bedoel ik dan in de zin dat de werkloosheid in veel gevallen op een historisch laag niveau staat. En dat is helaas niet zo’n goed teken voor het Nederlandse bedrijfsleven. Want als er zo’n lage werkloosheid is, dan zijn er ook heel weinig werkzoekenden. En dat tijdens een periode, die zich op basis van bovenstaande cijfers laat kenmerken als een redelijke economische “boom”. In die zin is het bijna hopen op een recessie, want dan zwemmen er tenminste wat meer vissen in het water. Arbeidsmigratie lijkt ook een smerig woord te zijn geworden in Den Haag, dus daar kunnen ondernemers hun heil ook niet in zoeken. Zou dan de samenstelling van de Nederlandse bevolking enig licht in de duisternis brengen:

CBS Leeftijdsopbouw Nederland 2024 met leeftijdscohorten 15 – 25 jaar, 24 – 45 jaar en 45 – 75 jaar

Nee. Aan de bovenkant van de bevolkingspyramide lopen enorme aantallen richting pensionering terwijl aan de onderkant aanzienlijk minder jongeren richting een arbeidszaam leven groeien. De onbalans wordt elk jaar groter. En dus wordt elk jaar het probleem groter. Er zijn maar twee oplossingen waar ik aan kan denken:

• Massale groei van het aantal werklozen als gevolg van verdringing door AI. Oke, dit is een grap, maar je zou bijna willen dat het waar was.
• Gigantische werkloosheid door ineenstorting van ons ecosysteem. Dit is geen grap, maar we houden er tegenwoordig met zijn allen een soort “Don’t look up” mentaliteit op na. Goede film, angstaanjagende consequentie. Met als laatste een passende quote van Aldous Huxley: Facts do not cease to exist because they are ignored. Met dank aan Leon Simons. Overigens is werkgelegenheid dan zo ongeveer het laatste waar we ons zorgen over hoeven te maken.