Nederland is vol. Met online referral services wel te verstaan. Want sinds gisteren hebben we er vier: Spotajob, Zubka, Usersix en Friendhunter. En dat is een respectabel aantal voor zo’n klein landje als Nederland.

Een mooi moment om de verschillende online referral sites eens aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Daarom ga ik vermomd als kritische referrer in de komende tijd eens een bezoekje aan elk van deze vier sites brengen.

Aangezien voorbereiding het halve werk is moet ik vooraf wel even bedenken wat ik te weten wil komen tijdens mijn zoektocht. Daarom heb ik hieronder een aantal punten opgesomd die ik als spotter, connector, sixer of netwerker wil kunnen doen op een online referral site.

Wat is een referral eigenlijk?
Maar eerst even een korte uitleg over het begrip referral.

Stel; ik wordt benaderd door een recruiter met de vraag of ik iemand ken die voor vacature XYZ in aanmerking zou kunnen komen. En laat ik nou toevallig iemand kennen. Ik bel de persoon, peil de interesse en laat (bij gebleken interesse) recruiter en persoon contact met elkaar opnemen. Ziedaar: een referral. En ik ben de referrer.

Was er ook nog eens referral fee uitgeloofd en de persoon wordt aangenomen dan ontvang ik de fee. Iedereen blij.

Referral recruiting is vooral gebaseerd op vertrouwen en bekendheid. Zowel referrer en persoon/kandidaat als referrer en recruiter kennen elkaar en vertrouwen elkaar.

En hoe werkt dat online?
Feitelijk is het proces zoals hierboven omschreven prima naar het web te vertalen. Waarbij je dus een drietal rollen hebt:

1. Recruiters
2. Referrers
3. Kandidaten

Recruiters moeten vacatures publiceren en daar een bonus (referral fee) aan plakken. Verder moeten recruiters aangedragen kandidaten kunnen bekijken en uitnodigen. Om vervolgens na het eventuele inhuren van een kandidaat een bonus uit te keren.

Referrers moeten vacatures kunnen bekijken, uit hun netwerk kandidaten selecteren en informeren en de recruiter op de hoogte stellen van eventuele geïnteresseerden. En een eventuele bonus ontvangen.

Kandidaten moeten… eigenlijk niet zoveel, want zij zijn onderdeel van het netwerk van de referrer. En zijn daarbij in dit verband meer een soort lijdend voorwerp dan een actieve participant in een online referral systeem.

Het elkaar kennen en vertrouwen ligt bij online referrals overigens ferm anders. Recruiters en referrers hoeven elkaar helemaal niet te kennen. Referrers en personen/kandidaten horen elkaar overigens wel te kennen. Dat helpt ook mee met het innen van de bonus als een kandidaat wel wordt aangenomen maar de recruiter vergeet dat te melden…

De eisen aan een online referral service
Volgens mij zijn we nu wel zover dat we een aantal eisen kunnen definieren waaraan een online referral service dient te voldoen. Overigens beperk ik me hier tot de eisen die vanuit het perspectief van een referrer kunnen worden gesteld. En ik verdeel de eisen in drie categorieën.

Eisen ten aanzien van vacatures
Als referrer wil ik natuurlijk met een minimum aan inspanning vacatures kunnen bekijken en selecteren. Vandaar de volgende eisen:

• Ik wil snel kunnen zoeken; gewoon één of meerdere trefwoorden intypen en hopsa: resultaat.
• Ik wil uitgebreid en bedachtzaam kunnen zoeken; op voor mij relevante criteria (zoals salaris, type dienstverband, uren/week, afstand, opleidingsniveau, werkniveau, werkervaring)
• Ik wil mijn zoekresultaat kunnen sorteren en verfijnen op voor mij relevante criteria
• Ik wil mijn zoekresultaat kunnen bewaren

Tja, en ten aanzien van dit laatste punt  heb ik ook al eens eerder wat eisen opgesteld:

• Ik kan een zoekresultaat direct omzetten in een job agent
• Ik kan vanaf scratch een job agent opbouwen waarbij alle zoekcriteria tot mijn beschikking staan.
• Ik kan mijn voorkeurskanaal (E-mail, SMS, RSS) kiezen
• Ik kan de frequentie waarmee de job agent mij informeert, instellen

Er waren nog wat meer eisen aan de job agent, maar dat voert in dit geval iets te ver. En dan is er natuurlijk nog de inhoud van de vacature; waarbij natuurlijk maximale informatie dient te worden geboden. En dat brengt me op een laatste punt:

• Ik wil ten aanzien van een vacature vragen aan een recruiter kunnen stellen. Deze vragen moeten per e-mail of (te prefereren) IM kunnen worden gesteld.

Eisen ten aanzien van kandidaten
Tja, hier draait het natuurlijk allemaal om. De kandidaten. ‘Mijn’ kandidaten wel te verstaan.

• Ik moet de gegevens van mijn kandidaten snel kunnen vastleggen. Dit betekent dat ik bijvoorbeeld mijn contacten uit Outlook, Yahoo, Linkedin en Plaxo moet kunnen uploaden, maar ook met een minumum aan informatie (e-mail adres) handmatig contacten moet kunnen toevoegen.
• Bij een upload functie moet ik selectief kunnen aangeven welke contacten ik al dan niet wil uploaden. Bij een upload functie wil ik tevens kunnen aangeven welke informatie mag worden geupload
• Ik moet mijn contacten periodiek kunnen synchroniseren. Tevens moet ik contacten handmatig kunnen verwijderen of wijzigen.
• Ik moet via het systeem een verzoek, met een vacature, aan één of meerdere contacten tegelijkertijd kunnen versturen.
• Ik moet via meerdere criteria uit mijn lijst met contacten de juiste persoon/personen kunnen selecteren.
• Kandidaten die op een uitnodiging willen reageren moeten dit kunnen doen zonder zich te registreren.
• Kandidaten moeten via de service vragen aan mij en/of de recruiter kunnen stellen.

Overige eisen
En dan zijn er nog een aantal eisen die ik heb om mijn leven in het algemeen wat makkelijker te maken:

• Registratie als referrer vraagt uitsluitend om gegevens die voor het doel noodzakelijk zijn. Zaken als geslacht, geboortedatum, etc, zijn volstrekt irrelevant. Een bank/gironummer is pas relevant als er daadwerkelijk een door mij aangedragen kandidaat is aangenomen.
• Er is een ‘dashboard’ aanwezig waarmee ik op één plaats nieuwe vacatures kan zien die aan mijn zoekprofiel(en) voldoen en waar ik tevens de voortgang van mijn verzoeken aan kandidaten kan volgen. Via dit dashboard kan ik tevens zien aan wie verzoeken zijn gestuurd, vragen en antwoorden van recruiters; vragen en antwoorden van contacten.
• Ik wordt op de hoogte gehouden van vervolgstappen tussen kandidaat en recruiter via e-mail vanuit de online referral service

Slotopmerking
Nou, ik ben er klaar voor. Ik weet nu precies wat ik wil gaan testen bij de online referral services. Nou eens kijken hoe ze het er allemaal vanaf brengen.

En ik ben natuurlijk ook benieuwd of jij nog eisen hebt die ik ben vergeten. Of dat je het niet eens bent met de eisen die ik heb bedacht.