Na de publicatie van de vacature-aantallen door het CBS is het weer tijd voor een nieuwe aflevering van het kwartaalfeuilleton “Hoe verging het de Nederlandse consument/werknemer in het afgelopen kwartaal”. Op basis van de volstrekt unieke en alleen op RecruitmentMatters beschikbare misère/jubelindex. Deze index is een indicatie van de gezondheid van de Nederlandse consument en de Nederlandse werknemer op basis van een ferm aantal cijferreeksen:

1. De gezondheid van de Nederlands consument is gebaseerd op het aantal verkochte nieuwe auto’s (ACEA), het aantal verkochte woningen (Kadaster), de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen (Kadaster), de index voor retail non-food (CBS).
2. De gezondheid van de Nederlandse werknemers is gebaseerd op een vijftal cijferreeksen (uitzendindex (ABU), het aantal vacatures (CBS +Jobfeed), de werkloosheid (CBS) en het aantal faillissementen (Faillissementen.com)).

Voor elk van deze maandreeksen is de periode van januari 2008 tot heden genomen en een voortschrijdend maandgemiddelde (gebaseerd op het gemiddelde van 12 achtereenvolgende maanden) berekend. En als je vervolgens al die reeksen samenvoegt tot één grafiek is dit het beeld:

Misère/jubel index, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2018

Een intens groene zone waarvan de verticale balkjes ook nog eens steeds langer worden. Ik krijg spontaan Kerstkriebels. We gaan 2018 op een zeer positieve noot afsluiten, zoveel is zeker. Hoewel…, er zijn signalen die lijken te duiden op een kink in de kabel.

Aangezien de misère/jubelindex uit maar liefst negen cijferreeksen is samengesteld is het goed om ook even stil te staan bij de onderliggende cijfertjes.

Consumentenmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse consument ziet er als volgt uit:

Consumentenmarkt: procentuele verandering , 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde, (2008 = 0%), januari 2008 – september 2018

De piek van het aantal verkochte woningen ligt duidelijk achter ons en de daling lijkt zich nog altijd door te zetten. Overigens is het volume van het aantal verkochte woningen nog altijd zo’n 25% boven het niveau van vóór de financiële crisis. En ondertussen is ook de prijsindex voor koopwoningen boven de nullijn gekomen. Een double whammy voor de makelaars dus. En zoals we hopelijk allemaal ook weten is de huidige markt tegelijkertijd een drama voor potentiële kopers.

Maar daarmee hebben we het positieve nieuws voor de consumentenmarkt wel gehad. Want de autosector ligt nog altijd meer dan 10% onder het niveau van de financiële crisis, met een nogal grillige trendlijn. De retail non-feed sector is er nog slechter aan toe Het ‘herstel’ na het dieptepunt van de crisis (bijna 19% krimp ten opzichte van het niveau van vóór de crisis) is zeer beperkt, de stand is op dit moment -13%, een herstel van slechts 6%. En de trendlijn lijkt ook af te vlakken.

Arbeidsmarkt
De ontwikkeling van de cijferreeksen van de Nederlandse arbeidsmarkt zien er als volgt uit:

Arbeidsmarkt: procentuele verandering, 12-maands voortschrijdend maandgemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – september 2018

De trendlijnen voor de arbeidsmarkt laten een mixed bag aan resultaten zien. Zo kunnen we collectief jubelen bij de explosieve toename van het aantal vacatures; een groei die elke voorstelling te boven gaat.

Ook de werkloosheid laat een zeer goede ontwikkeling zien hoewel de trendlijn zich nog altijd in negatief gebied bevindt. Maar dat lijkt slechts een kwestie van tijd. Het zou me niets verbazen als we met het vierde kwartaal van 2018 een resultaat dichtbij of boven de nullijn gaan zien. En da zijn we een slordige 10 jaar (!) na het begin van de financiële crisis eindelijk weer op hetzelfde niveau als in 2008.

Maar dan de faillissementen en de uitzendindex. Hoewel beiden zich in positief gebied bevinden, lijkt me hier weinig reden tot jubel. Waarbij vooral de uitzendindex zorgen baart. Hier is sprake van een stagnatie van de groei, met over de afgelopen twee periode volledige stilstand. Wat doet veronderstellen dat de uitzendindex heeft gepiekt en we ons weleens op kunnen gaan maken voor een daling.

In isolement ziet die uitzendindex er als volgt uit:

Uitzendindex, , 13-perioden voortschrijdend gemiddelde (2008 = 0%), januari 2008 – oktober 2018, bron: ABU.

Wie weet volgt er nog een nieuwe opwaartse beweging, maar dat zou een stuk verrassender zijn dan een daling. En aangezien de uitzendsector de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn is, zou  bovenstaande grafiek weleens de piek van het economisch herstel tonen. En dat zou betekenen dat andere indicatoren in de komende maanden ook weleens recessie-signalen kunnen gaan verzenden.  Hopelijk ben ik te pessimistisch…