In de eerste jaren van deze eeuw werd ik me bewust van een situatie die mogelijk al veel langer bestond; de oneigenlijke vermenging van de termen zoeken en matchen. Ik heb het altijd geplaatst in het vakje: woordinflatie, en ongetwijfeld veroorzaakt door de wortel van alle kwaad: marketing. Matchen klinkt nou eenmaal veel interessanter dan zoeken, toch? Precies! En voor matchen kan je meer geld vragen dan voor zoeken. Ook al is de overgrote meerderheid van zogenaamde match engines niet meer dan een zoekmachine, al dan niet opgeleukt met wat semantische spiegeltjes en kraaltjes.
Omdat ik gek ben op underdogs en achterhoede gevechten, maar ook omdat ik vind dat zoekmachines onvoldoende waardering krijgen, ga ik nog maar eens een keer proberen duidelijk te maken wat het verschil is tussen zoeken en matchen. En zoals zal blijken is dat verschil fundamenteel, het heeft gevolgen voor de presentatie van zoek- danwel match-resultaten. Ik begin met zoeken omdat dit de meest gebruikelijke vorm is om iets te vinden.
Zoeken
Zoeken is het reduceren van een groot aanbod van resultaten tot een (veel) kleiner aanbod met passende resultaten. Zoeken wordt gedaan door het gebruik van zoektermen en/of facetopties (een facet is bv. het aantal uur/week, een facetoptie is bv. 8 – 16 uur).
Zoeken is een eenzijdige actie, mijn gekozen zoekcriteria en facetopties worden gebruikt om voor mij passende resultaten (obv. zoektermen en/of facetopties) te vinden in het aanbod. Er is geen verschil in relevantie van zoekresultaten, het eerste resultaat is net zo relevant als het laatste resultaat.
Zoeken is bij voldoende aanbod de te prefereren methode.
Matchen
Matchen is maximalisatie van het resultaat; alle resultaten uit het aanbod worden getoond in aflopende volgorde van een mate van overeenkomstigheid (de matchscore).
Matchen is een tweezijdige actie, de beschikbare criteria van het aanbod (bv. de vacatures) worden vergeleken met overeenkomstige criteria van de vrager (bv. het cv). Het resultaat is een lijst met alle resultaten op volgorde van de mate van overeenkomst. Daarmee vormt matchen een oordeel (de matchscore) over de mate van aantrekkelijkheid van een resultaat. Hoe lager op de lijst, hoe lager de aantrekkelijkheid.
Matchen is bij onvoldoende – te weinig aanbod de te prefereren methode. Er zijn namelijk altijd resultaten en daar kunnen weleens positieve verrassingen tussen zitten, zeker al je met zoeken niets hebt kunnen vinden.
Consequenties
Op basis van bovenstaande beschrijving is het hopelijk duidelijk dat het op één hoop vegen van de termen zoeken en matchen een stupidificering die op geen enkele manier recht doet aan de bestaande situatie, en het wezenlijk afwijkende karakter van beide acties op geen enkele manier recht doet. Het is vanaf nu hopelijk ook zeer eenvoudig om een zoekfunctie van een matchfunctie te onderscheiden, ongeacht het woordgebruik van de gebruikte applicatie.
In volgende blog postings zal ik ingaan op de scherminteractie bij een zoekfunctie en bij een matchfunctie. Want door het verschil tussen zoeken en matchen is ook de schermopbouw en de interactie verschillend, hoewel op dit moment eigenlijk altijd gebruik wordt gemaakt van het vacaturezoekresultaat pagina en de combinatiepagina. Maar dat bied voor matchresultaten onvoldoende houvast.