ABU: koudste lente sinds mensenheugenis

Logotype ABUVandaag een bespreking van de derde periode van de ABU cijfers over 2023*. Met daarbij de volgende toevoeging door de ABU:

In periode 3, van 27 februari tot en met 26 maart, daalde het aantal uren met 17% en daalde de omzet met 6% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.

Alweer een krimp van 17% in het volume aan uitzenduren ten opzichte van periode 3 van 2022. En dat was al een magere periode, zoals je in de grafiek hieronder kan zien. Ondertussen zitten we alweer een heel jaar (= 13 periodes) in de min. Dat is geen fijne boodschap in een tijd dat de zon juist zou moeten doorbreken. Er is dus geen sprake van een vroege lente, maar wel van een lange, koude winter. Heel spijtig…

In onderstaande grafiek is de procentuele toe- danwel afname over de 13 periodes van de jaren 2021 t/m 2023 weergegeven:

ABU: YoY groei/afname (in %) van het volume aan uitzenduren per periode: 2021 t/m 2023. Bron: ABU

ABU: YoY groei/afname (in %) van het volume aan uitzenduren per periode: 2021 t/m 2023. Bron: ABU


De uitzendsector is in de derde periode van 2023 dus wederom sterk gedaald. En daarmee zet 2023 haar korte maar zeer negatieve reeks voort; drie maal een grote krimp van het aantal uren. Staat ons iets onheilspellends te wachten waar de economie (groei in Q4 2022 volgens het CBS) nog geen weet van heeft? Zonder kristallen bol is geen antwoord te geven op deze vraag, maar het is bepaald geen fijn begin van een jaar dat al vol onzekerheden is omgeven (oorlog in Oekraïne, energieprijzen, inflatie, stikstof, milieu en klimaat, beroepsbevolking, huisvesting, migratie, Groningen, toeslagen, stabiliteit banken, en nog veel, veel meer) dus dit kunnen we er eigenlijk helemaal niet bijhebben. En dan zitten we ook nog eens met een alles behalve adequaat reagerend kabinet dat nog maar amper op haar eigen benen kan staan. Als iemand een lichtpuntje ziet, laat het me dan even weten.

Om een beeld te krijgen van de langere termijnontwikkeling heb ik de index berekend door voor 2006 elke periode de waarde 100 te geven en vervolgens de verandering in de overeenkomstige periode van de daarop volgende jaren daarmee te verrekenen. Vervolgens is het voortschrijdend gemiddelde over 13 periodes berekend om eventuele seizoensinvloeden (zoveel mogelijk) te elimineren. Dat geeft het volgende beeld:

Trendlijn index uitzenduren op basis van ABU periodecijfers, periode 2008 – heden (2006 = 100)

Trendlijn index uitzenduren op basis van ABU periodecijfers, periode 2008 – heden (2006 = 100)


Die laatste dalende lijn van de trend? Het heeft een opvallende gelijkenis met een zwarte piste en zou daarmee weleens een early warning kunnen zijn van andere tijden. Een indicatie van een naderende recessie of slechts een loos alarm van een steeds zenuwachtiger wordende observator? Tegelijkertijd is het niveau van de trendlijn nog altijd een stuk hoger dan tijdens het dieptepunt van de financiële crisis. Maar dan moet de trendlijn binnenkort wel stoppen met haar (zeer steile) daling.

Het is ook de vraag of hiermee de uitzendsector een signaal geeft van een kantelende economie. Weliswaar zijn grote techbedrijven redelijk massaal aan het krimpen, maar dat wordt niet overgenomen door het bedrijfsleven als geheel. Hoewel uitzenden zich meestal laat zien als een vroege indicator van een recessie, lijkt dat nu niet het geval te zijn. Alleen zijn er wel signalen uit de VS die op een naderende recessie zouden wijzen, maar laten we daar voorlopig maar geen aandacht aan besteden. Europa heeft zo haar eigen dynamiek. Hoe dan ook, als uitzenden nog enigszins als een early warning indicator mag worden gezien dan moeten we ons opmaken voor zeer slecht weer.

Ontwikkelingen per sector
De sectoren laten allen krimp zien, zij het met zeer grote onderlinge verschillen. De sector Administratief dondert met -30% in elkaar,  de sector Industrie krimpt met -9% stevig en de sector Techniek krimpt met –12% behoorlijk zwaar.

Ook voor de verschillende sectoren is een index gerealiseerd op de manier zoals hierboven omschreven voor het totaal aan uitzenduren. En dat geeft het volgende beeld voor het voortschrijdend jaargemiddelde binnen de verschillende sectoren:

Index uitzenduren op basis van ABU periodecijfers, periode 2008 – heden (2006 = 100), per sector

Index uitzenduren op basis van ABU periodecijfers, periode 2008 – heden (2006 = 100), per sector


De sector Administratief is na de financiele crisis nooit meer hersteld naar de niveau van 2008. Maar nu neemt deze sector een wel zeer scherpe duik , na de korte maar forse inzinking tijdens het begin van de coronacrisis. Deze sector gaat nieuwe dieptes verkennen in de komende periodes. Ondertussen is de trendlijn het dieptepunt (2020: 66,2) ruim gepasseerd (2023: 62,0) en er is nog geen enkele indicatie dat het tempo van krimp aan het afnemen is. Op deze manier is de sector Administratief in hoog trempo onderweg naar de grenslijn van 60, en lager. Zou deze sector op weg zijn naar een halvering ten opzichte van het begin van de meetperiode (2008)? Het lijkt me niet onmogelijk…

De sector Industrie heeft helaas ook weg naar beneden gevonden. Maar in tegenstelling tot de andere twee sectoren is er hier nog een ferme buffer voordat het dieptepunt van de financiële crisis aangetikt gaat worden. Hier kan de uitzendsector nog even ademhalen, maar het is wel zaak om heel precies (om met Rutte te spreken) de markt in de gaten te houden. Om (in tegenstelling tot Rutte) adequate en tijdige maatregelen te nemen als de marktontwikkelingen een negatieve wending nemen.

En dan hebben we de sector Techniek. Deze sector lijkt zich steeds meer te spiegelen aan de sector Administratie , zij het met een vertraging en iets minder extreem. Maar de weg naar beneden is duidelijk ingezet en lijkt zich in de afgelopen periode te hebben versneld. Maar voordat deze sector haar eigen dieptepunt van tijdens de financiële crisis gaat bereiken, zal er nog heel wat water door de Rijn moeten stromen. En laten we niet vergeten dat de sector Techniek (als enige van de drie sectoren) al heel veel terrein heeft verloren ten opzichte van de piek in 2017 – 2018.

Je hoopt natuurlijk dat met een nieuw jaar nieuwe kansen aanbreken maar niets is minder waar voor de uitzendsector. Een kentering lijkt in de komende periodes ook niet erg waarschijnlijk. En dus moeten we het doen met krimp, krimp en nog eens krimp. Je vraagt je af hoe de sector er had voorgestaan bij een minder krappe arbeidsmarkt. Maar dat is niet het geval, count your blessings.

Tot over 4 weken!

*een link is geen endorsement

Geef een reactie